Έτος 1992…. Επιστροφή από τις πτυχιακές σπουδές στη Γαλλία, σε αναγνωρισμένο σοβαρό ίδρυμα. Σε μια χώρα στην οποία είχα εισέλθει μέσω πανελληνίων σε ΑΕΙ της συμπρωτεύουσας, αλλά προσωπικοί λόγοι με είχαν οδηγήσει σε άλλους δρόμους. Κατά την επιστροφή, αντιμέτωπη με τον εφιάλτη του ΔΙΚΑΤΣΑ. Σε μια εποχή, που αυτές οι υπηρεσίες έκαναν έναν χρόνο να εξετάσουν αίτημα, ένα ακόμη εξάμηνο να αποφασίσουν τη λίστα των απαιτούμενων μαθημάτων, και μετά ριχνόταν κανείς μόνος και αβοήθητος στο χάος του όποιου ΑΕΙ. Εκεί, αγώνας με αφιλόξενες γραμματείες, αναζήτηση ύλης από κομματικά «τραπεζάκια» (αλλιώς, δεν υπήρχε τρόπος να πληροφορηθείς τα απαραίτητα), ανεξέλεγκτοι καθηγητές που έβγαζαν το άχτι τους στους ερχόμενους από το εξωτερικό, τους οποίους αντιμετώπιζαν συνήθως σαν να έρχονταν απο κάποιο κρατίδιο της σοβιετίας…. Οι «σοβαροί» καθηγητές συνήθως δεν σε δέχονταν καν. Και έπρεπε να εξεταστείς σε μαθήματα όσων ήταν γνωστοί ως «σούργιελα» (υπήρχαν μπόλικοι…).
Σε ένα από αυτά λοιπόν (πλέον τον σκεπάζει χώμα -ελαφρύ ή βαρύ, δεν ξέρω), έπρεπε να εξεταστώ σε μάθημα λατινικών. Δεν συζητώ το είδος και την ποιότητα του μαθήματος, τις παραδόσεις, το ακαδημαϊκό επίπεδο. Ήταν ανέκδοτο, εάν δεν ήταν για κλάματα. Ψάρι εγώ, νέα και ερχόμενη από άλλου είδους περιβάλλον, άργησα να μπω στο παιχνίδι και να καταλάβω ότι αυτό ήταν θέατρο παραλόγου, που όλοι μαζί έπαιζαν -φοιτητές, πανεπιστημιακοί και διοίκηση. Όλοι γνώριζαν, κανείς όμως δεν μιλούσε. Δεν θα σταθώ στο ιδεολογικό πλαίσιο, νοσταλγικό της επταετίας. Θα σταθώ στις τάσεις παρενόχλησης, που φαίνεται ότι ήταν τοις πάσιν γνωστές, καθώς αργότερα κατάλαβα ότι ήταν το πιο κοινό ανέκδοτο της σχολής…. Εγώ όμως ήμουν 23, και ερχόμουν απο άλλη πραγματικότητα. Νόμισα ότι προσερχόμουν προς καθηγητή, να συζητήσω την εξεταστέα ύλη του μαθήματος.
Το επεισόδιο ήταν λεκτικό, με κλειδωμένη μεν την πόρτα αλλά πρωταγωνιστή ένα φοβισμένο ανθρωπάκι. Μπόρεσα να ξεκλειδώσω και να φύγω από το γραφείο, πολύ τρομαγμένη, αλλά χωρίς άλλα παρατράγουδα. Κατόπιν όμως, αισθανόμουν αηδία, δεν ήθελα επ’ουδενί να εξεταστώ από το τέρας αυτό. Κι εδώ, άρχισε ο πραγματικός βιασμός: ανέφερα το επεισόδιο, με μεγάλη ενόχληση ο καθηγητής που γνώριζα με άκουσε, και κανόνισε ραντεβού με τον τότε πρύτανη (Δεκέμβριος 1993 το επεισόδιο…). Εκείνος -γνωστή μορφή με δημόσια εικόνα- με δέχτηκε μετά απο πολύωρη αναμονή. Με έβαλε να αφηγηθώ με κάθε λεπτομέρεια το τι είχε συμβεί. Με ύφος ενοχλημένο, που τον υπέβαλλα σε αυτή τη διαδικασία. Εξαιρετικά ενοχλημένο, έως και επιθετικό. Όταν τελείωσα -ξαναλέω, ήμουν 23- μου είπε κατά λέξει, δεν ξέχασα ΠΟΤΕ τα λόγια του: «γνωρίζουμε ότι ο κύριος … είναι ΑΡΡΩΣΤΟΣ. Αλλά, τί θέλετε να κάνουμε ; Να χάσει τη δουλειά του;». Κανονικά, έπρεπε τότε να έχω πει ΝΑΙ, ΝΑ ΧΑΣΕΙ ΤΗ ΔΟΥΛΕΙΑ ΤΟΥ. Ήμουν όμως πολύ νέα, και φυσικά, όπως πολλά θύματα τέτοιων καταστάσεων, δεν ήθελα φασαρίες, ούτε δημοσιότητα, ούτε άλλες επώδυνες συνέπειες. Έτσι, ψέλλισα «φυσικά όχι, απλώς δεν θέλω να εξεταστώ σε εκείνον»…
Εκεί τελείωσε το θέμα. Ωστόσο, ΔΕΝ ξεχάστηκε. Ποτέ πλέον το συγκεκριμένο περιβάλλον δεν μου έδωσε ευκαιρίες. Οι πόρτες ήταν κλειστές, όταν αργότερα θέλησα να προχωρήσω ερευνητικά. Ποτέ δεν μου έφυγε από το μυαλό ότι η αιτία πρέπει να ήταν αυτό το συγκεκριμένο επεισόδιο: όποιος μιλάει, ενοχλεί. Δείχνει ότι σε περίπτωση προβληματικών καταστάσεων θα αμυνθεί, θα μιλήσει, δεν θα σιωπήσει. Και αυτό, η έλλειψη υποταγής στους άγραφους κανόνες του παιχνιδιού, δεν το συγχωρεί ο χώρος. Και δεν είχα άδικο….
Όταν 20 χρόνια αργότερα έζησα έναν πολύ πιο σύνθετο εφιάλτη, πάλι σχετικό με τις έννοιες παρενόχλησης και παράβασης καθήκοντος, οι αντιδράσεις του συστήματος ήταν ΑΚΡΙΒΩΣ οι ΙΔΙΕΣ. Κανείς δεν θέλει να γνωρίζει,, να κρίνει. Ο τρόμος για τις καταγγελίες είναι διάχυτος, και το bullying προκειμένου αυτές να αποτραπούν γιγαντιαίο. Προφορικές απειλές, καλοπιάσματα, παρασκηνιακές κινήσεις που στοχεύουν στον εκφοβισμό του ατόμου. Απώλεια κόπων του παρελθόντος και κλειστοί δρόμοι. ΕΛΑΧΙΣΤΕΣ και ΕΛΑΧΙΣΤΟΙ είναι αυτοί που έχουν τις δυνάμεις να αντέξουν τέτοιες συνθήκες και να ανασηκώσουν κεφάλι, με κόπους δεκαετείς και ανυπολόγιστο κόστος. Σημειώστε: παρενόχληση ΔΕΝ είναι ΜΟΝΟ Ο ΒΙΑΣΜΟΣ, ως συγκεκριμένη πράξη. Είναι οτιδήποτε σχετίζεται με τις επαγγελματικές / ακαδημαϊκές συναλλαγές, τα ανταλλάγματα για όσες/όσους συναινούν ή τα εμπόδια στον δρόμο όσων δεν συναινούν. Το metoo στον πανεπιστημιακό χώρο έχει πολλά να κάνει. Να δούμε, θα ανταποκριθούν οι πρυτανείες ; Θα δείξουν θάρρος και ειλικρινή διάθεση πάταξης αυτών των αποστημάτων; Θα υπάρξει ποτέ δικαίωση ; Θα έρθουν ποτέ οι «λειτουργοί» που καταχρώνται το ατιμώρητο της θέσης τους αντιμέτωποι με τις συνέπειες των στάσεων αυτών… ; Πολύ φοβάμαι ότι με την πάροδο του παραδοσιακού τριημέρου που προβλέπει η δημοσιότητα, όλα πάλι θα επιστρέψουν στα παλιά. Για να δούμε…..
Πηγή: fb Christina Mitsopoulou
