ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΑΠΑΒΟΜΒΟΛΑΚΗΣ
Σε μία κοινωνία όπου μετράμε ολοένα και περισσότερες γυναίκες-θύματα σεξισμού και μισογυνισμού, μήπως ήρθε η ώρα να μιλήσουμε σοβαρά για την trap;
Αφορμή για το κείμενό μου αποτέλεσε το άρθρο της φιλολόγου κ. Ειρήνης Πετρακάκη με τίτλο «Ο σεξισμός και ο μισογυνισμός ξεκινούν από τη μουσική που ακούν οι σημερινοί 13χρονοι», που αναρτήθηκε στις 6 Δεκεμβρίου στην ιστοσελίδα www.infokids.gr.
Στην τοποθέτησή της, η κ. Πετρακάκη επισημαίνει κάτι που πιθανότατα έχει περάσει από το μυαλό όλων μας, αλλά δεν έχει αναδειχθεί όσο θα έπρεπε σε μία εποχή όπου θρηνούμε ολοένα και περισσότερα τραγικά θύματα γυναικοκτονιών: την πολύ επικίνδυνη, μαζική επίδραση στα νέα αγόρια ενός είδους μουσικής που μέσω του σεξιστικού στίχου και εικόνας του προβάλλει τις γυναίκες «ως αποκλειστικά σκεύη ηδονής», προωθώντας συστηματικά «μία κουλτούρα βιασμού, πορνείας και φαλλοκρατίας, με γυναίκες πάντοτε διαθέσιμες, ως θέαμα και ως σάρκα, για άντρες εραστές-μαστροπούς, που τις “τιμούν” με σεξ και ακριβά δώρα».
Όπως επισημαίνει η κ. Πετρακάκη στο άρθρο της αναλυτικά:
«Για τις γυναικοκτονίες γράφονται πολλά. Ως αίτια αναφέρονται τα έμφυλα στερεότυπα, οι φαλλοκρατικές αντιλήψεις, τα πατριαρχικά κατάλοιπα, η ανατροφή και ο ναρκισσισμός των ανδρών, η απειρία και οι προσδοκίες των κοριτσιών κλπ. Άλλοι συμφωνούν κι άλλοι διαφωνούν, ολοκληρωτικά ή εν μέρει, κάποιες κυρίες φτάνουν σε σημείο μισανδρίας, και οι λογικότερες κρατάνε, ευτυχώς, το μέτρο.
Υπάρχει όμως και ένας παράγοντας -δεν θα έλεγα αίτιο- που δεν είδα να αναφέρεται παρότι διατηρεί σημαντικό μερίδιο στην ιδέα του μισογυνισμού. Είναι η κουλτούρα η οποία διαμορφώνεται τα τελευταία χρόνια μέσα από τα μουσικά είδωλα των πιτσιρικάδων. Μια κουλτούρα βιασμού, πορνείας και φαλλοκρατίας, με γυναίκες πάντοτε διαθέσιμες, ως θέαμα και ως σάρκα, για άντρες εραστές-μαστροπούς, που τις «τιμούν» με σεξ και ακριβά δώρα.
Κομμάτια mainstream με καταφανή σεξισμό στον στίχο και υποψία (ή απουσία) μουσικής ξεσηκώνουν 10χρονα, 13χρονα και 14χρονα, που μαθαίνουν πώς να βλέπουν τη γυναίκα ως έπαθλο, ως κτήμα ηδονής, και συχνά σαν απειλητικό σκουπίδι.
Στο YouTube μεσουρανούν “ραπάδες” και “τραπάδες” ινδάλματα της πιτσιρικαρίας, όπως ο Tus, ο Sin boy, ο Mad Clip ή ο Snik με το φοβερό ιδανικό του: “έχω λεφτά, τρώω καλά και έχω μουν@ρα γκόμενα”. Υφάκι επιδεικτικό, τατουάζ παντού (όχι τίποτα ανθάκια της δεκαετίας του ’70, αλλά σχέδια με μαχαίρια, νεκροκεφαλές, φίδια, νυχτερίδες, σκορπιούς, θολά μάτια και άλλα τέτοια ψυχεδελικά) και βίντεο κλιπ με προβολή της βωμολοχίας, της σωματεμπορίας, του σεξισμού, της διάχυτης βίας, της διακίνησης ναρκωτικών και της πρόσκαιρης χλιδής του υποκόσμου.
Δεν πρόκειται για rap και hip hop, για είδος μουσικής δηλαδή που ξεκίνησε ως καταγγελτικό και αντισυστημικό. Δεν πρόκειται, ας πούμε, για τον στίχο που ακούσαμε από τα “Ημισκούμπρια” ή τον “12ο Πίθηκο”. Πρόκειται για την trap, μια μουσική υποκουλτούρα, που εξυμνεί και προβάλλει τον βόθρο του συστήματος. Η εκφορά του στίχου θυμίζει παραλήρημα μαστουρωμένου και δοσοληψίες του περιθωρίου. Είναι εκπληκτική η διείσδυση του λόγου και της εικόνας στον παιδικό εγκέφαλο, είναι φοβερός ο εθισμός στο κακό. Οι εκφράσεις αναπαράγονται διαρκώς σε παιδικά και εφηβικά χείλη υμνώντας την κάθε είδους παρανομία και τη φαλλοκρατική επιβολή στο γυναικείο κορμί. Οι εκπρόσωποί της είναι ινδάλματα στο μυαλό του νεανίσκου, ο οποίος καταλήγει να φιλοξενεί στο υποσυνείδητο ένα κοιμισμένο τέρας. Το αν και το πότε θα ξυπνήσει αυτό το τέρας εξαρτάται κι από πολλούς άλλους παράγοντες.
Παρακάτω σας δίνω κάποια χαρακτηριστικά παραδείγματα στίχων ώστε να διαπιστώσετε περί τίνος πρόκειται. Να με συμπαθάτε για τις εκφράσεις αλλά δεν γινόταν αλλιώς. Παραθέτω και κάποια λινκ με βίντεο κλιπ ώστε να δείτε ολόκληρο το πακέτο. Κυρίως όσοι έχετε παιδιά στην εφηβεία:
“Ποια λεφτά; ποια μ@νιά; μάλλον τα ‘δες cinema / Η πουτ@να μου έχει πρόβλημα / έχω 99”.
“Πόρνες να βγάζω στο διάλειμμα, να μετράνε τα πεντακοσάευρα”.
“Διώχνω τη Σούζη από δω, έλα αύριο πρωί,
γιατί όπου να `ναι σκάει η γκόμενά μου η κανονική,
που για ‘κείνη θα κρατιόμουν μέχρι αύριο το πρωί,
αλλά @ρχίδια, είστε όλες τα ίδια, ζητάτε μόνο φράγκα και χατίρια”.
Στις επάλξεις του μισογυνισμού όμως στέκονται και πιο κλασσικοί “καλλιτέχνες” που λατρεύονται από μεγαλύτερες ηλικίες. Τους αποθεώνουν 20ρηδες, 25ρηδες και 30ρηδες +…
“Μέσα στις πληγές τις δέκα άλλη μια κι εσύ / χίλιες φορές να ήσουνα μια πόρνη αληθινή /μα είσαι το χειρότερο, πουτ@να στην ψυχή” (άδει ο ένας και σεληνιάζεται το πλήθος).
“Καριόλα σε μισώ, να το ξέρεις, σου αξίζει μόνο αυτό, να υποφέρεις” (άδει ο άλλος και το ρεφραίν γίνεται viral στα στόματα).
Εκατομμύρια views στο YouTube σε όλα τα παραπάνω βίντεο από οργισμένους μπόμπιρες που χτυπιούνται αντιγράφοντας το ύφος και την κινησιολογία των ειδώλων και μετά παραδίδονται στον διαδικτυακό κόσμο του Pornhub για να εντρυφήσουν στον απόλυτο εξευτελισμό της γυναικείας υπόστασης. Μια απειλητική φράση που ακούμε συχνά να εκτοξεύεται από 13-14χρονους προς συνομήλικές τους είναι “σκάσε μωρή σαύρα, παλιοπατσαβούρα, μη σου χώσω καμία!”. Υπάρχουν κι άλλες, χειρότερες, που ντρέπομαι να γράψω. Παλιά τις άκουγες μόνο από νταβατζήδες. Τώρα, τις ακούς και στα διαλείμματα του σχολείου».
Ολοκληρώνοντας, η κ. Πετρακάκη καταλήγει:
«Μπορεί όλοι οι πιτσιρικάδες να παπαγαλίζουν τα δέοντα για τις σχέσεις των δύο φύλων, αυτά δηλαδή που δασκαλεύει το σχολείο, αλλά στην κρίσιμη στιγμή ελέγχονται από άλλα προ-εγκατεστημένα στερεότυπα. Και, δυστυχώς, η σύγχρονη μουσική υποκουλτούρα οδηγεί προς αυτήν την κατεύθυνση».
Δεν θα μπορούσα να διαφωνήσω με την κ. Ειρήνη Πετρακάκη. Αυτό που είναι βέβαιο, είναι ότι οφείλουμε όλοι να υιοθετήσουμε μία στάση μεγαλύτερης υπευθυνότητας και επαγρύπνησης αναφορικά με όσα επιδρούν στο σύστημα πεποιθήσεων των αγοριών του περιβάλλοντός μας σήμερα. Και, δυστυχώς, η -μαζικά δημοφιλής ανάμεσά τους- trap μουσική αποτελεί έναν εξόφθαλμο θύλακα σεξισμού και μισογυνισμού, εξαιρετικά επιδραστικό για την ηλικία των 13, 14 ή 15 ετών, που θα πρέπει να τα βοηθήσουμε να τον επαναξιολογήσουν, με περισσότερη ενημέρωση και ευαισθητοποίηση γύρω από πολλά σημαντικά θέματα.
Επαυξάνοντας στην τοποθέτηση της κ. Πετρακάκη, κλείνω με δύο λόγια προς τον σημερινό 13χρονο, 14χρονο ή 15χρονο που ακούει trap και πιστεύει ότι κάνει κάτι επαναστατικό:
H trap δεν είναι το σημερινό αντίστοιχο της rock της δεκαετίας του ’60 και του ’70, που χτυπούσε το σύστημα και μιλούσε για ειρήνη στον κόσμο, ούτε του rock ‘n’ roll της δεκαετίας του ’50 και του ’60 που «δαιμονοποιήθηκε» από τον συντηρητικό Τύπο της εποχής επειδή ωθούσε τους νέους σε μία πρώιμη σεξουαλική απελευθέρωση, που ήταν αναγκαία να συμβεί. Και δεν είναι -ούτε κατά διάνοια- η φυσική εξέλιξη της rap και της hip hop της δεκαετίας του ’90 και του ’00, που σε μεγάλο βαθμό εγκόλπωσε -και ένα μέρος της εξακολουθεί να εγκολπώνει και σήμερα- τη διαμαρτυρία της αφροαμερικανικής κοινότητας για τη ρατσιστική βία και τις διακρίσεις στις ΗΠΑ.
Δεν υπάρχει τίποτα το επαναστατικό ούτε ασφαλώς το αντισυστημικό στη βωμολοχία, στον σεξισμό, στη βία, στα ναρκωτικά, στα όπλα, στην επίπλαστη χλιδή – το αντίθετο. Δυστυχώς, το συγκεκριμένο είδος περιλαμβάνει και αρκετούς κατ’ ευφημισμόν μόνο καλλιτέχνες, που τελικά προωθούν τη βρομιά και τη δυσωδία του ίδιου του συστήματος, που μας θέλει δέσμιους των χαμηλών ενστίκτων μας και συνεπώς εύκολα χειραγωγήσιμους.
Και κάτι τελευταίο.
Ένα τραγούδι που στους στίχους του η λέξη «γυναίκα» έχει αντικατασταθεί με τη λέξη «πουτάνα», είναι απλά σκουπιδαριό. Και τα σκουπίδια δεν είναι για να τα κρατάμε μέσα στο δωμάτιό μας. Τα μαζεύουμε μέσα σε σακούλες και απλά τα πετάμε. Δεν σου λέω να ακούς τη μουσική που άκουγε η δική μου γενιά. Ξεκίνα όμως να ξεσκαρτάρεις από αυτά που μυρίζουν πολύ.
Πηγή: 2020mag.gr
