Το βιβλίο αυτό έχει σκοπό, και σ’ αυτόν πετυχαίνει απόλυτα, να μας κάνει να ζήσουμε τις εμπειρίες των στρατευμάτων και των δυο πλευρών με τη βοήθεια ενός πλήθους νέων πληροφοριών προερχομένων ειδικά από τα ρωσικά αρχεία. Η ποικιλία των πηγών παίζει καθοριστικό ρόλο στην περιγραφή της πρωτοφανούς φύσης της μάχης, καθώς και των συνεπειών που είχε σε όλους εκείνους που εγκλωβίστηκαν σε αυτήν χωρίς καμία ελπίδα να ξεφύγουν.
“Τη Pωσία”, λέει ο ποιητής Tyuchev, “δεν μπορείς να την κατανοήσεις χρησιμοποιώντας κοινή λογική”. Τη Μάχη του Στάλινγκραντ δεν μπορείς να την κατανοήσεις με μια τυπική ανάλυση. Η αμιγώς στρατιωτική σπουδή μιας τέτοιας μάχης δεν μας μεταφέρει στην πραγματικότητα του πεδίου της όπως ακριβώς δεν το κατάφεραν οι χάρτες του Χίτλερ στη “Φωλιά του Λύκου” στο Rastenburg, που τον είχαν απόμονώσει, μακριά από τα δεινά των στρατιωτών του. Η ιδέα που κρύβεται πίσω από αυτό το βιβλίο είναι να φανούν, μέσα στο πλαίσιο της συμβατικής ιστορικής διήγησης, οι εμπειρίες των στρατευμάτων και των δύο πλευρών, με τη βοήθεια ενός μεγάλου εύρους νέων πληροφοριών που προέρχονταν κυρίως από τα ρωσικά αρχεία. Η ποικιλία των πηγών παίζει καθοριστικό ρόλο στην περιγραφή της πρωτοφανούς φύσης της μάχης καθώς και των συνεπειών που είχε σε όλους εκείνους που εγκλωβίστηκαν μέσα σ’ αυτήν δίχως σχεδόν καμία ελπίδα να ξεφύγουν. Ανάμεσα στις πηγές περιλαμβάνονται πολεμικά ημερολόγια, αναφορές στρατιωτικών ιερέων, προσωπικές εμπειρίες, γράμματα, ανακρίσεις Γερμανών και άλλων αιχμαλώτων από τη NKVD, προσωπικά ημερολόγια και συνεντεύξεις αυτών που συμμετείχαν. Μία από τις πιο πλούσιες πηγές του κεντρικού αρχείου του Υπουργείου Αμύνης της Ρωσίας στο Podolsk αποτελείται από τις πολύ λεπτομερείς εκθέσεις που στέλνονταν καθημερινά από το Μέτωπο Στάλινγκραντ στον επικεφαλής του Πολιτικού Τμήματος του Κόκκινου Στρατού στη Μόσχα, στον Aleksandr Shcherbakov. Σε αυτές περιγράφονται όχι μονάχα ηρωικές πράξεις, αλλά και “ασυνήθιστα περιστατικά” (ευφημισμός των κομισάριων για προδοτική συμπεριφορά), όπως λιποταξίες, προσχωρήσεις στο αντίπαλο στρατόπεδο, δειλία, ανικανότητα, αυτοτραυματισμοί, “αντισοβιετικές συζητήσεις”, μέθη. Οι σοβιετικές αρχές εκτέλεσαν για τέτοια “περιστατικά” περίπου 13.500 στρατιώτες τους στο Στάλινγκραντ – δηλαδή περισσότερους από μια ολόκληρη μεραρχία. Η κύρια πρόκληση, ήταν να αντιπαραθέσει στην αυθεντική αυτοθυσία των στρατιωτών του Κόκκινου Στρατού, τον βίαιο εξαναγκασμό που άσκησαν τα ειδικά τμήματα της NKVD (τα οποία πολύ σύντομα πέρασαν στη δικαιοδοσία της αντικατασκοπευτικής SMERSH) εναντίον όσων δίσταζαν να πολεμήσουν…..