ΜΕΛΕΤΕΣ - ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ

eee-3Η συγκρότηση κι ο χαρακτήρας της

«Η Εθνική Ένωσις Ελλάς», τα «Τρία Έψιλον» όπως συνήθως λεγόταν, συγκροτήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1924 (εφημερίδα ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ, φύλλο της 5ης Απριλίου 1932), αλλά επί τρία χρόνια λειτουργούσε ως μυστική οργάνωση. Στο προσκήνιο της πολιτικής και κοινωνικής ζωής της συμπρωτεύουσας εμφανίστηκε τον Ιανουάριο του 1927. (Το καταστατικό της συντάχτηκε την 20η Ιανουαρίου 1927 και η οργάνωση αναγνωρίστηκε από το Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης την 5η Φεβρουαρίου του ίδιου χρόνου.)

Με βάση το ιδρυτικό καταστατικό της, μέλη της μπορούσαν να γίνουν μόνον όσοι ήταν χριστιανοί ελληνικής καταγωγής. Τα γραφεία της βρίσκονταν στην οδό Πανταζίδου 8. Πρόεδρός της ήταν ο εμποροράφτης Γεώργιος Κοσμίδης. Σύμφωνα με όσα δήλωσε στη Βουλή ο Λεωνίδας Ιασωνίδης, υπουργός Προνοίας στην τελευταία κυβέρνηση του Ελευθέριου Βενιζέλου, «ο Κοσμίδης εις την Κωνσταντινούπολιν ήτο ένας δυνατός εθνικός παράγων και εδώ βγάζει το ψωμί του με τον ιδρώτα του» (συνεδρίαση της Βουλής τη 10η Δεκεμβρίου 1931).

n_eggonopoulos2-autobiogr_blogΗ περιβόητη φράση «Μπολιβάρ, είσαι ωραίος σαν Ελληνας» αποτέλεσε το πιο ισχυρό έρεισμα για την κατάταξη του Νίκου Εγγονόπουλου στους ακραιφνείς ελληνολάτρες, ενώ το νόημα του στίχου, και του όλου ποιήματος, μαρτυρεί το εντελώς αντίθετο. Βέβαια αυτές ήταν, και αυτές είναι οι ζητήσεις των καιρών, δηλαδή συγκεκριμένων, καθεστωτικών ιδεολογικών ρευμάτων, και είναι γνωστό πως οι τέχνες, με την πολυσημία της γλώσσας τους, αποτελούν ένα ιδιαίτερα πρόσφορο πεδίο για να επιχειρούνται οι πλέον αντιφατικές ερμηνείες, να ασκούνται οι πιο βίαιες επεμβάσεις. Διαρκές όμως και το αίτημα του ορθού λόγου, όχι για να εφαρμοσθεί ως μέθοδος στην ερμηνεία ενός ποιήματος, ούτε για να άρει τα συμφραζόμενα της πρόσληψής του, αλλά για να επισημάνει τα προφανή πραγματολογικά δεδομένα, δηλαδή τα πρωτογενή υλικά της σύνθεσης.
Ο Μπολιβάρ, με τον υπότιτλο «ένα ελληνικό ποίημα», γράφτηκε τον χειμώνα του 1942-43 και «κυκλοφόρησε σε χειρόγραφα αντίτυπα που έκαναν πολλοί, και το διάβαζαν σε συγκεντρώσεις αντιστασιακού χαρακτήρα», όπως σημειώνεται στη δεύτερη έκδοσή του σε βιβλίο, το 1962. Εκεί, επισημαίνεται επίσης πως κάποιοι στίχοι αποτελούν «Ζωντανές αναμνήσεις από τον πόλεμο του 1940-41», όπου ο Εγγονόπουλος πολέμησε στην πρώτη γραμμή:

200px-Benaroya1914Σαν σήμερα το 1918 έγινε το πρώτο εργατικό συνεδριο στην Ελλάδα που οδήγησε στην ίδρυση της ΓΣΕΕ. Με αφορμή το γεγονός αυτό, λίγα λόγια για το πώς φτασαμε σε αυτό…
Το Νοέμβρη του 1918 το ελληνικό προλεταριάτο, ολιγάριθμο αλλά εξαιρετικά μαχητικό, απόκτησε το πρώτο του πολιτικά ανεξάρτητο κόμμα, το Σoσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα Ελλάδας. Μέσα σε συνθήκες οικονομικής εξαθλίωσης της χώρας και πολιτικής καταπίεσης από την ανταντόφιλη βενιζελική κυβέρνηση, συνθήκες στρατιωτικού νόμου και πολεμικού πυρετού, με την άρχουσα τάξη βαθιά διασπασμένη, το προλεταριάτο έκανε το μεγάλο βήμα προς την πολιτική του ανεξαρτησία. Η ιστορική αυτή πράξη έγινε κάτω από την επίδραση της ακτινοβολίας της Ρώσικης Επανάστασης.

Η κρίση του ιμπεριαλισμού, ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος και η χρεοκοπία της Δεύτερης Διεθνούς και των τμημάτων της, έβαζε στην ημερήσια διάταξη το ζήτημα της κρίσης ηγεσίας της εργατικής τάξης και την ανάγκη της άμεσης λύσης του. Το ελληνικό σοσιαλιστικό κίνημα, αυτή την εποχή ήταν κατακερματισμένο σε πολλές οργανώσεις, που βρίσκονταν κάτω από την ιδεολογική, και κάποτε και την οργανωτική, επιρροή της άρχουσας τάξης. Η ανάγκη της ενοποίησής τους για την καθοδήγηση των μεγάλων αγώνων της εργατικής τάξης ήταν επιτακτική. Η οικονομική και πολιτική κρίση του συστήματος εκείνη την περίοδο δημιουργούσε τους όρους μιας αναπτυσσόμενης εμφυλιοπολεμικής κατάστασης. Η εργατική τάξη απειλούνταν με αφανισμό. Χρειαζόταν το κόμμα της για να αναλάβει τον ιστορικό της ρόλο.

Screen Shot 2015-10-20 at 6.45.58 AMΑπό τον Κώστα Ζουγρή

Αρκετοί από τους σημερινούς νέους συνεχίζουν να αναζητούν την κατεύθυνση που θα ακολουθήσουν, ακόμα και όταν έχουν ήδη εισέλθει για τα καλά στην τρίτη δεκαετία της ζωής τους.

Η έλλειψη εμπιστοσύνης στον εαυτό τους, αλλά και η ταυτόχρονη ουσιαστική άρνηση των μεγαλύτερων να τους εμπιστευτούν οδηγούν μοιραία σε μια στασιμότητα η οποία ειδικά στις τέχνες και τη λογοτεχνία έχει επηρεάσει αρνητικά τις εξελίξεις στην πατρίδα μας, με επακόλουθο πολλοί πραγματικά ταλαντούχοι νέοι μας να μένουν στο περιθώριο και να αναγκάζονται να αναζητήσουν επαγγελματικό καταφύγιο σε χώρους που δεν τους αντιπροσωπεύουν, αλλά είναι υποχρεωμένοι να ακολουθήσουν για να επιβιώσουν.

barack_obama_in_the_rosa_parks_busAναδημοσίευση από barikat
του James Jennings (μετάφραση/επιμέλεια Barikat)

Μετά την εκλογή και επανεκλογή του πρώτου μαύρου προέδρου των Ηνωμένων πολιτειών πολλοί σχολιαστές  επιχειρηματολογούν ότι η χώρα έχει μπει σε μια μεταφυλετική φάση. Ότι δηλαδή το χρώμα των ανθρώπων και το γεγονός ότι εκατομμύρια αμερικανών είναι μαύροι δεν είναι τόσο σημαντικό όσο ήταν σε προηγούμενες περιόδους. Αυτή η συζήτηση έχει ανησυχητικές επιπτώσεις στον αγώνα που διεξάγεται για την ισότητα των μαύρων. Οι εκλογικές νίκες του Μπαράκ Ομπάμα παρατίθενται ως αποδείξεις ότι ο ρατσισμός ανήκει στο παρελθόν ακόμα και αν κάποιες περιπτώσεις φυλετικής βίας παραμένουν. Με άλλα λόγια κάποια βίαια περιστατικά εδώ και εκεί ή κάποιες εθνικές έρευνες που δείχνουν ότι οι ρατσιστικές συμπεριφορές συνεχίζονται δεν είναι παρά παρεκκλίσεις που επιβεβαιώνουν μια νέα κανονικότητα φυλετικής συμφιλίωσης.

Βολικά, για τα συμφέροντα των ισχυρών επιχειρήσεων η μεταφυλετική αφήγηση δεν λέει τίποτα για τη συσσώρευση και διαχείριση του πλούτου και την αυξανόμενη συγκέντρωσή του στα χέρια των υπέρ-πλουσίων. Αυτή η ιστορία καθιστά την παγιωμένη φυλετική ιεραρχία αόρατη και ασήμαντη και αγνοεί το όλο και διευρυνόμενο κενό μεταξύ των εχόντων, των σχεδόν μη-εχόντων και μη-εχόντων.

huey_hueybackτου Huey P. Newton (μετάφραση Μινα Κωστοπούλου)
Η παρακάτω ομιλία δόθηκε στις 15 Αυγούστου 1970.

Τα τελευταία χρόνια, ισχυρά κινήματα έχουν αναπτυχθεί μεταξύ γυναικών και ομοφυλοφίλων, όπου αναζητούν την απελευθέρωσή τους. Υπάρχει, όμως, ενός είδους αμηχανία για το πώς τα κινήματα αυτά συσχετίζονται.

Όποιες και αν είναι οι απόψεις και οι ανασφάλειές σας για την ομοφυλοφιλία και τα διάφορα απελευθερωτικά κινήματα μεταξύ ομοφυλόφιλων και γυναικών (αναφέρομαι σε ομοφυλόφιλους και γυναίκες ως καταπιεσμένες ομάδες), θα πρέπει να προσπαθήσουμε να ενωθούμε μαζί τους, με επαναστατικό τρόπο.

Λέω «όποιες κι αν είναι οι ανασφάλειές σας», καθώς, όπως πολύ καλά γνωρίζουμε, μερικές φορές, το πρωταρχικό ένστικτό μας, μας υποβάλει να χτυπήσουμε στο στόμα έναν ομοφυλόφιλο και να θέλουμε μια γυναίκα να κάθεται ήσυχη. Θέλουμε να χτυπήσουμε ένα ομοφυλόφιλο στο στόμα, γιατί φοβόμαστε μήπως γίνουμε κι εμείς. Θέλουμε να χτυπάμε τις γυναίκες ή να τους κλείνουμε το στόμα, επειδή φοβόμαστε μη  μας ευνουχίσουν.

march-on-washington-2Aναδημοσίευση από το Barikat
Τον Οκτώβριο του 1966 δύο νεαροί, ο Huey Newton και ο Bobby Seale, ιδρύουν στο Oakland της Καλιφόρνια μια οργάνωση, η οποία με το πρόγραμμα και την ιδεολογία της συνεισέφερε σημαντικά στη ριζοσπαστικοποίηση του κινήματος κατά του κοινωνικού αποκλεισμού των αφρο-αμερικανών, εισήγαγε πρωτόγνωρες και αποτελεσματικές μορφές πολιτικής παρέμβασης και οργανωτικής πρακτικής, μία οργάνωση που καταπολεμήθηκε βάναυσα και με ποικίλους τρόπους από το κράτος: Το Κόμμα των Μαύρων Πανθήρων.

«Έχω ένα όνειρο… καταραμένο Μισσισίπι»[1]

Μία δεκαετία μετά την άρνηση της Rosa Parks να παραχωρήσει τη θέση της σ’ έναν λευκό συνεπιβάτη και το 381ήμερο μποϊκοτάζ των αστικών λεωφορείων στην πόλη Montgomery της Alabama, το κίνημα για τα πολιτικά δικαιώματα των μαύρων είχε πετύχει κάποιες νίκες, η ισχύς των οποίων όμως ήταν περιορισμένη στο γράμμα του νόμου.

black-power-mixtape_420Αναδημοσίευση από barikat.gr

1. Θέλουμε ελευθερία. Θέλουμε τη δύναμη να καθορίζουμε τη μοίρα των μαύρων της Κοινότητας μας. Πιστεύουμε ότι οι μαύροι άνθρωποι δεν θα είμαστε ελεύθεροι μέχρι να είμαστε σε θέση να καθορίσουμε τη μοίρα μας.

2. Θέλουμε πλήρη απασχόληση για τους ανθρώπους μας. Πιστεύουμε ότι η ομοσπονδιακή κυβέρνηση έχει την ευθύνη και την υποχρέωση να δώσει σε κάθε άνθρωπο είτε απασχόληση, είτε ένα εγγυημένο εισόδημα. Πιστεύουμε ότι αν οι λευκοί Αμερικανοί επιχειρηματίες δεν δώσουν πλήρη απασχόληση, στη συνέχεια, τα μέσα παραγωγής θα πρέπει να παίρνονται από τους επιχειρηματίες και να τοποθετούνται στην κοινότητα, έτσι ώστε οι άνθρωποι της Κοινότητας να μπορούν να οργανώσουν και να απασχολούν όλους τους ανθρώπους της και να τους δώσει ένα υψηλό επίπεδο διαβίωσης.

3. Θέλουμε ένα τέλος στην κλοπή από τους λευκούς της μαύρης Κοινότητας μας. Πιστεύουμε ότι αυτή η ρατσιστική κυβέρνηση μας λήστεψε και τώρα ζητάμε το ληξιπρόθεσμο χρέος «των σαράντα στρέμματα και δύο μουλαριών». Σαράντα στρέμματα και δύο μουλάρια είχαν υποσχεθεί πριν από 100 χρόνια (η κυβέρνηση Λίνκολν) ως αποκατάσταση για την καταναγκαστική εργασία και τη μαζική δολοφονία των μαύρων ανθρώπων.

1399357_587959434604233_1590513561_oΣαν σήμερα, 17 Οκτωβρίου 1941, οι ναζί κατακτητές παίρνουν σκληρά μέτρα για να χτυπήσουν στη γέννησή τους τις πρώτες ένοπλες αντιστασιακές ομάδες. Κύκλωσαν τα χωριά Άνω και Κάτω Κερδύλλια της Επαρχίας Νιγρίτας του Νομού Σερρών, συγκέντρωσαν όλους τους κατοίκους, ξεχώρισαν τους άρρενες από 15 έως 60 χρόνων, συνολικά 222 άτομα, τους έβαλαν να σκάψουν ομαδικό τάφο και τους εκτέλεσαν μπροστά στους δικούς τους. Στη συνέχεια, έκαψαν όλα τα σπίτια των δύο χωριών.
Πηγή: 902.gr

Einstein_tongueΣαν σήμερα το 1933 Ο Άλμπερτ Αϊνστάιν φτάνει στην Αμερική ως πολιτικός πρόσφυγας από τη ναζιστική Γερμανία…

Ο Άλμπερτ Αϊνστάιν γεννήθηκε στις 14 Μαρτίου του 1879 σε μια φιλελεύθερη, κοσμική και αστική εβραϊκή οικογένεια. Τα παιδικά χρόνια του νεαρού Άλμπερτ, καθώς και τα πρώτα του εφηβικά, δεν παρουσίαζαν ασυνήθιστα στοιχεία. Όπως π…ολλοί νέοι άντρες των τελών του 19ου αιώνα, ήταν περίεργος, διάβαζε Δαρβίνο, τον ενδιέφερε ο υλικός –εννοείται, ο φυσικός– κόσμος και επιθυμούσε να κατανοήσει «τα απόκρυφα της φύσης, ώστε να διακρίνει “το νόμο μέσα στο νόμο”».
Το 1895 ο Αϊνστάιν, στην ηλικία των 16, αποκήρυξε τη γερμανική του υπηκοότητα και μετακόμισε στην Ελβετία. Ο κύριος λόγος ήταν για να αποφύγει τη στράτευση αλλά και για να ολοκληρώσει την εκπαίδευσή του στο Πολυτεχνικό Ινστιτούτο της Ζυρίχης. Εκεί τελικά τελείωσε το διδακτορικό του, σε ένα κλίμα σχετικά πιο απαλλαγμένο από τον αντισημιτισμό που διαπότιζε τα γερμανικά και τα αυστριακά πανεπιστήμια. Αλλά η Ζυρίχη είχε κι άλλες ανταμοιβές. Ο Αϊνστάιν περνούσε πολύ χρόνο στο καφέ Οντεόν, ένα στέκι των Ρώσων ριζοσπαστών, συμπεριλαμβανομένων της Αλεξάντρα Κολλοντάι, του Λέον Τρότσκυ και, μερικά χρόνια μετά, του Λένιν. Ο Αϊνστάιν παραδέχτηκε ότι περνούσε πολύ χρόνο στο Οντεόν, σε σημείο που έχανε και μερικά μαθήματα για να λάβει μέρος στις μεθυστικές πολιτικές συζητήσεις της καφετέριας.