Οι φεμινίστριες προδίδουν τις μουσουλμάνες υποστηρίζοντας τους ρατσιστικούς νόμους της Γαλλίας

Σεπ 10, 2016

της Christine Delphy

Μήπως ο μέινστρημ γαλλικός φεμινισμός είναι ρατσιστικός; Προσωπικά, υπήρξα συνιδρύτρια του περιοδικού Nouvelles Questions Feministes μαζί με τη Σιμόν ντε Μποβουάρ το 1977 και εδώ και καιρό μετέχω στο Mouvement de Libération des Femmes (MLF), αλλά, όλο και περισσότερο, μου είναι σαφές ότι η γαλλική στάση απέναντι στο χιτζάμπ και τις μουσουλμάνες είναι όχι απλώς ακατανόητη, αλλά κατακριτέα.

Το 2004, ψηφίστηκε ο πρώτος ανοιχτά αντι-μουσουλμανικός νόμος που απαγόρευε στις μαθήτριες να φορούν μαντίλα, με βάση την πεποίθηση ότι « θρησκευτικά σημάδια» είναι αντίθετα προς την laïcité –την πολιτική εκκοσμίκευση. Αλλά η ιδεολογική εκστρατεία κατά του Ισλάμ ξεκίνησε πάνω από 40 χρόνια πριν. Ο δημοσιογράφος Thomas Deltombe έδειξε ότι, από το 1980 μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 2000, δεν πέρασε ούτε μία βδομάδα χωρίς η μία από τις δύο κύριες εβδομαδιαίες εφημερίδες στη Γαλλία να θέσει το ερώτημα «Πρέπει να φοβόμαστε το Ισλάμ;» ή «Συμβιβάζεται το Ισλάμ με τη δημοκρατία;».

Εφημερίδες, ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές εκπομπές επέδειξαν την ίδια εμμονή. Με τον καιρό το πράγμα χειροτέρεψε, καθώς το κοινό πείστηκε ότι ο δυτικός πολιτισμός απειλείται από το Ισλάμ εν γένει, και ότι στη Γαλλία ο κίνδυνος αυτός ενσαρκώνεται από τα 5 εκατομμύρια γιους και κόρες βορειοαφρικανών μεταναστών που ζουν στη Γαλλία, και που μπορεί να είναι ή να μην είναι μουσουλμάνοι.

Τώρα η laïcité χρησιμοποιείται ως επιχείρημα κατά των μουσουλμάνων, καθώς ο νόμος αυτός έχει υποστεί μια ριζική επανερμηνεία και παραποίηση από πολιτικούς, δημοσιογράφους και λομπίστες. Όπως έγραψε ο Σαΐντ Μπουαμαμά το 2004, η γαλλική εκδοχή ισλαμοφοβίας, που προσπαθεί να περάσει ως πολιτική εκκοσμίκευση, είναι απλά ένας τρόπος για να κάνουμε το ρατσισμό αποδεκτό. Ακόμα και πριν ο νόμος του 2004 ορίσει ότι οι μαντιλοφορεμένες έφηβες θα αποκλείονται από τα σχολεία –παραβιάζοντας έτσι το θεμελιώδες δικαίωμά τους στην εκπαίδευση- οι καθιερωμένες φεμινιστικές ομάδες της Γαλλίας δεν δέχονταν μαντιλοφορεμένες γυναίκες στις συνελεύσεις τους.

Αποφάσισαν από πολύ νωρίς ότι αυτές οι γυναίκες δεν μπορούσαν να φεμινίστριες, και μάλιστα θα πρέπει να είναι ενάντια σε όλα όσα πρεσβεύει ο φεμινισμός, ότι η μαντίλα ήταν σύμβολο καταπίεσης. Εμείς οι λίγες που είμασταν αντίθετες στις διακρίσεις αυτού του νόμου, αρχίσαμε να αναρωτιόμαστε αν τα ψηλά τακούνια, το κραγιόν και πολλά άλλα σύμβολα θηλυκότητας θα μπορούσαν εξίσου να στιγματιστούν ως σύμβολα καταπίεσης.

Αυτή η περιφρόνηση έχει ένα στοιχείο ειρωνείας: λαμβάνεται ως δεδομένο ότι οι γυναίκες αυτές φορούν μαντίλα επειδή υποχρεώνονται από άντρες τους, και ότι η απάντηση σε αυτή την αθέμιτη επιρροή είναι να τις αποβάλουμε από το σχολείο και να τις στείλουμε πίσω στις ίδιες καταπιεστικές οικογένειες. Εάν οι Γαλλίδες φεμινίστριες βλέπουν τις μαντιλοφορεμένες μουσουλμάνες ως καταπιεσμένες γυναίκες, αυτό θα έπρεπε να είναι λόγος όχι να τις διώξουν από το σχολείο ή να περιορίσουν τις κινήσεις τους, αλλά να τις αγκαλιάσουν. Από τη μια άκρη της χώρας ως την άλλη, όμως, οι μουσουλμάνες δεν θεωρούνται ως «πραγματικές» Γαλλίδες.

Υπ’ αυτές τις συνθήκες, το να φοράς ένα εμφανές θρησκευτικό σύμβολο δεν είναι κάτι μονοσήμαντο· μπορεί να έχει μία από πολλές δυνατές σημασίες, ή και όλες: να σημαίνει ότι οι μουσουλμάνες εκφράζουν αλληλεγγύη με τους ανθρώπους της ίδιας φυλετικής ομάδας· να σημαίνει μια προσπάθεια να ξεφύγουν από αυτή την κατάσταση βρίσκοντας καταφύγιο στην πνευματικότητα που τους προσφέρει η θρησκεία· να είναι ένας σιωπηλός τρόπος να δείξουν απείθεια προς το κατεστημένο. Οι μαντιλοφορεμένες γυναίκες υφίστανται την ίδια πατριαρχική καταπίεση, αλλά έχουν και το επιπλέον χάντικαπ των φυλετικών διακρίσεων.

Οι λευκές φεμινίστριες πρέπει να αποδεχθούν ότι οι γυναίκες αυτές θέλουν να αναπτύξουν το δικό τους φεμινισμό με βάση τη δική τους κατάσταση, και ότι αυτός ο φεμινισμός θα λάβει υπόψη την ισλαμική τους κουλτούρα. Αλλά αντί γι’ αυτό, οι συντρόφισσές μου φεμινίστριες συμπράττουν στο να διευρύνεται ένα από τα χειρότερα ρήγματα στο εσωτερικό της γαλλικής κοινωνίας, και ο χρόνος εξαντλείται.