ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Τα αδέλφια Κασιδιάρη ήταν πρωταίτιοι του μπλόκου της Κοκκινιάς «Οι ρουφιάνοι των Μανιάτικων Πειραιά, τ’ αδέλφια Λουκάς και Δημήτρης Κασιδιάρης (ναι του Κασίδι το σόι), που μεταξύ άλλων κατέδωσαν τον λοχαγό του ΕΛΑΣ και ποδοσφαιριστή του Ολυμπιακού Νίκο Γόδα, που εκτελέστηκε το 1948».

Στο Μπλόκο της Κοκκινιάς: Δίχως να φορούν κουκούλα και ενώ οι Γερμανοί είχαν γονατιστούς όλους τους άνδρες της περιοχής, τα αδέλφια Κασιδιάρη περνούσαν ανάμεσά τους και έδειχναν με το δάχτυλο στους Γερμανούς ποιοι έκαναν αντίσταση. Οι Γερμανοί, δίχως δεύτερη κουβέντα, τους σήκωναν όρθιους, τους έστηναν στον τοίχο και τους δολοφονούσαν. O Λουκάς και ο Δημήτρης Κασιδιάρης ανήκαν στην Ειδική Ασφάλεια, που συνεργαζόταν με τους Γερμανούς επί Κατοχής. Δεν πολέμησαν για την απελευθέρωση, δεν έχυσαν το αίμα τους για την ελευθερία όπως χιλιάδες άλλοι άνθρωποι. Προτίμησαν να συνεργαστούν με τους ναζί και να προδίδουν.

Του Βασίλη Μορέλλα

Η στρατιωτική δικτατορία (21/4/1967-23/7/1974) επιβλήθηκε με τον τρόμο των τανκς, των βασανιστηρίων και των εκτελέσεων. Δεν αποτέλεσε ιστορικό παράδοξο ούτε ιδιοτροπία παραφρόνων στρατιωτικών, αλλά επιλογή της άρχουσας τάξης και κλιμάκωση της μετεμφυλιακής κρατικής και παρακρατικής τρομοκρατίας, με την κάλυψη των ιμπεριαλιστικών κέντρων της τότε εποχής.


του Παναγιώτη Παπανικολάου
Η Μιλέβα Μάριτς (1875 – 1948) γεννήθηκε και πέρασε τα παιδικά της χρόνια στην Βοϊβοντίνα που τότε ανήκε στην Αυστροουγγαρία. Ήταν τόσο προικισμένη ως μαθήτρια στην Φυσική, στα Μαθηματικά και στην Χημεία που είχε γίνει δεκτή για φοίτηση στην Πολυτεχνική Σχολή της Ζυρίχης και στο Πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης. Όμως μέχρι εκεί … η αστική κοινωνία της εποχής της δεν μπορούσε να ανεχτεί μια γυναίκα που ήθελε να είναι ταυτόχρονα ερωτευμένη, μητέρα και επιστήμονας. Παρ’ όλα αυτά η ιδιοφυΐα της Μάριτς έλαμψε το 1905 όταν είχε αποφασιστική συμβολή στην μαθηματική τεκμηρίωση και στην συγγραφή των εργασιών που έκαναν διάσημο τον σύζυγό της Αλβέρτο Αϊνστάϊν : ερμηνεία του φωτοηλεκτρικού φαινομένου με όρους κβαντικής φυσικής (εργασία για την οποία χρόνια αργότερα τιμήθηκε με το Νόμπελ Φυσικής), ερμηνεία της κίνησης Brown και απόδειξη της μοριακής δομής της ύλης, και φυσικά η περίφημη δημοσίευση «περί της ηλεκτροδυναμικής των κινούμενων σωμάτων» (Ειδική Σχετικότητα) που τάραξε τα θεμέλια της Νευτώνειας φυσικής και άλλαξε ριζικά τον τρόπο που βλέπουμε τον κόσμο. Οι ιδέες, η φυσική, τα νοητικά πειράματα, η αντισυμβατική ρηξικέλευθη σκέψη ήταν αποκλειστικά υπόθεση του ίδιου του Αϊνστάϊν ο οποίος όμως τότε στην πρακτική μαθηματική τεκμηρίωση και στην συγγραφή μια επιστημονικής δημοσίευσης συγκροτημένα με αρχή, μέση και τέλος είναι λίαν αμφίβολο αν θα τα κατάφερνε μόνος (αποκομμένος από τα πανεπιστήμια και απλός δημόσιος υπάλληλος) μέσα σε λίγους μήνες με 4 τόσο σημαντικές εργασίες.
Ο ίδιος ο Αϊνστάϊν (παρά το γεγονός πως σε όλα τα άλλα κοινωνικά θέματα ήταν ριζικά αντισυμβατικός και πρωτοπόρος) συνέβαλε με την σιωπή του στην παραγνώριση της συμβολής της συζύγου του. Γιατί όπως και να το κάνουμε το δόγμα «καλός ο σοσιαλισμός αλλά έξω από το σπίτι μας» είναι αρκετά βολικό. Και τότε και τώρα.

της Έλενας Παπαγεωργίου
Να πάω στο Άουσβιτς – και στο Μπίργκεναου – ήταν ένα όνειρο ζωής. Από μικρή οι γονείς μου, μού διηγούνταν ιστορίες για το πως οι ναζί κυνηγούσαν τους εβραίους, για το πώς γλίτωσε ο παππούς μου και για το πώς πέθαναν εκεί πολλά μέλη της οικογένειας μου. Αλλά και ιστορίες από τους άλλους παππούδες, από την πλευρά του πατέρα μου, που ήταν αντάρτες και πολεμούσαν τους ναζί στα βουνά και ειδικότερα στο Πήλιο.
Δεν ήμουν όμως σίγουρη αν θα μπορούσα να αντέξω τη φρίκη και όλο το ανέβαλα, μέχρι που το πήρα απόφαση.
Σκοπός αυτής της «περιήγησης» είναι να καταγράψω όσα είδα και επειδή είναι συγκλονιστικά, αλλά και για να δώσω σε κάποιον/α που δεν έχει πάει, τη δυνατότητα να πάρει μια γεύση όσων συντελούνταν εκεί.

Του Βαγγέλη Λιγάση

Στις 22 Φλεβάρη του 1821 ημέρα που ο Φαναριώτης πρίγκιπας Αλέξανδρος Υψηλάντης, μονόχειρας τσαρικός αξιωματικός και αρχηγός (ο «Καλός») της Φιλικής Εταιρείας πέρασε με 2000 μισθοφόρους τον Προύθο ποταμό, άρχισε ουσιαστικά η Ελληνική επανάσταση του 1821. Συνήθως, τέτοιες μέρες, κάθε «επετειακό» κείμενο ή άρθρο αναμασάει τις εθνικές πλαστογραφήσεις της επανάστασης.

Σαρτρ, Αύγουστος 1944. Στα σκαλιά του μεγάρου των Γαλλικών Ταχυδρομείων της πόλης της κεντρικής Γαλλίας, η νεαρή Νικόλ Μινέ, φορώντας τον μπερέ σήμα κατατεθέν της γαλλικής αντίστασης, στρέφει το πολυβόλο της και ποζάρει περήφανη στον φωτογραφικό φακό. Η Σιμόν Σεγκουέν ή Νικόλ Μινέ, όπως ήταν το παρατσούκλι της στις τάξεις των Γάλλων αντιστασιακών Μακί, είναι μόλις 18 ετών.

Του Βαγγέλη Λιγάση

Στις 5 Γενάρη 1944 οι δυνάμεις του ΕΛΑΣ αποσύρονται από την Αθήνα και στις 7 Γενάρη από τον Πειραιά. Η υποχώρηση (όπως και η συμπλοκή) δεν έγινε κατόπιν κάποιας διαταγής, αλλά αναγκαστικά, εφόσον εξαντλήθηκαν τα πολεμοφόδια. Είχε μάλιστα χαραχτήρα μαζικής εξόδου πληθυσμού, καθώς πολλές δεκάδες χιλιάδες ανθρώπων, μαχητές αλλά και οι οικογένειές τους, κατευθύνοντας προς τα βόρεια (κοντά στην Θήβα είχε στρατοπεδεύσει ο Βελουχιώτης με αξιόμαχες δυνάμεις). Η μάχη του Δεκέμβρη, η μάχη της Αθήνας είχε κριθεί.

Η απεργία των τραμβαγέρηδων, όπως έλεγαν τότε τους εργαζόμενους στο τραμ, ξεκίνησε, στις 21 Ιανουαρίου 1911, με αίτημα την επαναπρόσληψη των συναδέλφων τους.

Σκηνές πολεμικών ταινιών εποχής, με στρατιωτικά αποσπάσματα «εφ’ όπλου λόγχη», ένοπλους αστυνομικούς και επέλαση του ιππικού, εκτυλίχτηκαν στο κέντρο της Αθήνας για να κατασταλεί μεγάλη απεργία των εργαζομένων στο τραμ.

Το ταλέντο του Αδόλφου Καμίνσκι ήταν όσο συνηθισμένο θα μπορούσε να είναι: ήξερε πώς να αφαιρεί το υποτιθέμενο ανεξίτηλο μπλε μελάνι από χαρτί.

Όμως ήταν μια δεξιότητα που βοήθησε να σωθούν οι ζωές χιλιάδων Εβραίων στη Γαλλία κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Είχε μάθει πώς να αφαιρεί τέτοιους λεκέδες ως έφηβος που δούλευε σε βαφείο ρούχων και στεγνοκαθαριστήριο στην πόλη του στη Νορμανδία. Όταν εντάχθηκε στην αντιναζιστική αντίσταση στα 18 του, η εξειδίκευση του έδωσε τη δυνατότητα να διαγράψει ονόματα που ακούγονταν εβραϊκά όπως Αβραάμ ή Ισαάκ που ήταν επίσημα γραμμένα στις γαλλικές ταυτότητες και τα δελτία τροφίμων και να τα αντικαταστήσει με τυπικά εθνικά ονόματα.