O Χαράλαμπος Βιδάκης, 99 ετών σήμερα, ο τελευταίος επιζών από τους Χανιώτες που στάλθηκαν να εργαστούν μέχρι θανάτου.
Αναμνήσεις του Χ. Βιδάκη – τελευταίου επιζώντα σκλάβου εργασίας των Ναζί
Καλοκαίρι του 1956. Το υπερωκεάνιο «Κυρήνεια» σήκωνε άγκυρες για να αποπλεύσει από το λιμάνι του Πειραιά με προορισμό τη Μελβούρνη….
Στις φυλακές στη Λάρισα μόλις είχε σημάνει σιωπητήριο για τους πολιτικούς κρατούμενους. Μέσα σε ένα μεγάλο θάλαμο γεμάτο ανθρώπους που είχαν καταδικαστεί για τις ιδέες τους, ένας άνδρας με μούσια που φορούσε ένα σκισμένο ράσο, καθόταν δίπλα στο παράθυρο μαζί με έναν συγκρατούμενο του και του υπαγόρευε.
Την 25η Μαρτίου του 1965 περίπου 25.000 άνθρωποι περικυκλώνουν το κυβερνείο της πολιτείας της Αλαμπάμα. Είναι η τελευταία από τις τρεις πορείες που οργάνωσε ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, από τη Σέλμα στην Αλαμπάμα, ζητώντας πολιτικά δικαιώματα για τους Αφροαμερικάνους.
Η πορεία της Σέλμα, ή μάλλον οι πορείες από τη Σέλμα στην Αλαμπάμα αποτελούν σημείο αναφοράς του αφροαμερικάνικου κινήματος για ισονομία, πολιτικά δικαιώματα και τέλος του νομοθετικού ρατσισμού. Και η 25η Μαρτίου του 1965 είναι η ημέρα που ολοκληρώθηκε ο αγώνας για μιαν τέτοια πορεία – κάτι που χτίστηκε πάνω στην μη βίαιη αντίσταση όσων βρέθηκαν εκεί διεκδικητές του αυτονόητου, σε μια βαθιά ρατσιστική πολιτεία του Νότου.
Πόση αστυνομοκρατία και στέρηση ελευθεριών μπορεί να χωρέσει τελικά ένα κοινοβουλευτικό κέλυφος; Το ερώτημα δεν είναι καθόλου θεωρητικό, από τη στιγμή που η κυβέρνηση Μητσοτάκη έχει προαναγγείλει ότι «θα γκρεμίσει τις παθογένειες της Μεταπολίτευσης» –της μοναδικής, ουσιαστικά, περιόδου του εικοστού αιώνα, κατά την οποία η έννοια της δημοκρατίας είχε στη χώρα μας πραγματικό νόημα.
Οπως διαπιστώνουμε από τα αλλεπάλληλα σχετικά νομοθετήματα της τελευταίας διετίας και τις διακηρύξεις που τα συνοδεύουν, στόχος των κυβερνώντων δεν είναι βέβαια η κατάργηση του κοινοβουλευτισμού, αλλά η επιστροφή σε μια κοινωνικά αποστειρωμένη και πολιτικά άκρως αυταρχική εκδοχή του, όπως αυτή που είχε επιβληθεί διά ροπάλου στη χώρα κατά τις πρώτες μετεμφυλιακές δεκαετίες και δοκίμασαν ανεπιτυχώς να μονιμοποιήσουν θεσμικά ο Καραμανλής το 1963 και ο Παπαδόπουλος το 1973. Θωράκιση που κρίνεται προφανώς απαραίτητη, εν όψει της όξυνσης των κοινωνικών αντιθέσεων και της συνακόλουθης απομάγευσης μιας μεγάλης μερίδας μεσοστρωμάτων από τις νεοφιλελεύθερες επαγγελίες.
της Δανάης Καρυδάκη
Rosa Luxemburg, Η Ρωσική Επανάσταση (1920)
Το 2011, με αφορμή την έκδοση της αλληλογραφίας της Rosa Luxemburg στα Αγγλικά από τον εκδοτικό οίκο Verso Books, (The Letters of Rosa Luxemburg, επιμ. Georg Adler, Peter Hudis & Annelies Laschitza) η φιλόσοφος Jacqueline Rose έγραφε ότι δεν υπάρχει κανείς που να καταγράφει καλύτερα το πνεύμα της επανάστασης από τη Rosa Luxemburg. Σήμερα, έξι χρόνια μετά και στην εκπνοή του έτους όπου συμπληρώνονται εκατό χρόνια από την Οκτωβριανή Επανάσταση, αυτή η φράση μοιάζει πιο επίκαιρη από ποτέ. Ας επιστρέψουμε, λοιπόν, κι εμείς στη Rosa Luxemburg.
Παιδιά στην απεργία του Hull το 1911 «για λιγότερες ώρες και όχι βέργα»
Από φυλλάδιο του Dave Marson, που εκδόθηκε από το History Workshop το 1973.
Μετάφραση και προσαρμογή της La Scapigliata από libcom.org
Το καταπληκτικό φυλλάδιο του 1973 τoυ Dave Marson για τις ελάχιστα γνωστές μαζικές αποχές μικρών μαθητών στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Ιρλανδία το 1911, την ίδια χρονιά, των μαζικών αναταραχών και απεργιών. Τα αιτήματα τους περιλαμβάνουν λιγότερες ώρες και το τέλος της σωματικής τιμωρίας, με τη βέργα και τη ζώνη.
Οι παιδικές απεργίες του 1911, όπως δείχνει ο Dave Marson στο φυλλάδιο του, ήταν μέρος του μεγαλύτερου ξεσηκωμού της εργατικής τάξης, του σημαδιακού έτους του 1911. Η αναταραχή στη βιομηχανία έχει περιγραφεί αρκετές φορές : οι σχολικές απεργίες είναι ανακάλυψη του ίδιου του Dave Marson. Έπεσε πάνω τους τυχαία, όταν ερευνούσε την ιστορία των δικών του ανθρώπων, τους λιμενεργάτες του Hull. Ερεύνησε το κίνημα σε όλη τη χώρα, και τα έθεσε μέσα σε σχολικό όσο και κοινωνικό πλαίσιο. Ο συγγραφέας είναι ένας εργαζόμενος λιμενεργάτης, που ήταν μαθητής στο Ruskin το 1970-2.
«Προλετάριοι όλων των χωρών ενωθείτε»: Σαν σήμερα, 21 Φεβρουαρίου 1848, μετά από απόφαση της «Ένωσης των Κομμουνιστών», ο Μάρξ και ο Ένγκελς δημοσιεύουν στο Λονδίνο το «Μανιφέστο του Κομμουνιστικού Κόμματος» και ξεκινάει το μεγάλο ταξίδι του έργου, που κανείς δεν μπορούσε να προβλέψει. Το βιβλίο, που γράφτηκε εν τάχει (δεν έχουν βρεθεί προσχέδια) επανατυπώθηκε τρεις φορές σε λίγους μήνες αλλά στην πράξη εξαφανίστηκε μετά την ήττα των επαναστάσεων του 1848 και ουσιαστικά δεν κυκλοφορούσε.Όμως, περίπου 20 χρόνια μετά, η δημιουργία της Α’ Διεθνούς και η υπεράσπιση της Παρισινής Κομμούνας από τον Μαρξ έφεραν ξανά στο προσκήνιο το «Μανιφέστο» (και όλα τα έργα του).
Εκείνη την ημέρα, την 1η Φεβρουαρίου 1960, τέσσερις φοιτητές πήγαν στο τοπικό κατάστημα Woolworth, αγόρασαν κάποια είδη και στη συνέχεια κάθισαν στο μπαρ για να παραγγείλουν καφέ. Δεν τους σέρβιραν λόγω του χρώματος του δέρματος τους. Ο διευθυντής τους ζήτησε να φύγουν.
Την αποκαλούσαν «μητέρα» του Άουσβιτς, καθώς έσωσε τη ζωή πολλών νεογέννητων στο στρατόπεδο συγκέντρωσης όπου πέθαναν περισσότερο από 1,1 εκατομμύριο άνθρωποι.
Τάσος Κωστόπουλος
