«Οι μοδίστρες του Άουσβιτς» (Τhe dressmakers of Auschwitz). Ο τίτλος του νέου βιβλίου της Βρετανίδας ιστορικού Λούσι Άντλινγκτον που αναμένεται να κυκλοφορήσει στις 28 Σεπτεμβρίου, προκαλεί απορία αλλά και σοκ. Η Άντλινγκτον, μιλώντας στην DW από το Λονδίνο, αναφέρει χαρακτηριστικά ότι όλα ξεκίνησαν όταν άρχισε να αναζητά αρχεία για τη ζωή των γυναικών τη δεκαετία του 1930 και 1940. Κάπου έπεσε πάνω σε μια αναφορά «για ένα σαλόνι μόδας στο Άουσβιτς», χωρίς όμως παραπάνω πληροφορίες.
«Επιχείρηση Βιάννος: Οι στόχοι της ημέρας δεν εκπληρώθηκαν. Μέχρι στιγμής, 280 Έλληνες οι οποίοι προσπάθησαν να διαφύγουν κατά τους πυροβολισμούς σκοτώθηκαν. Τα χωριά Κάτω Σύμη και Πεύκος κάηκαν. Ο ανδρικός πληθυσμός της Άνω Βιάννου συνελήφθη. Τώρα, συνολικά έχουν συλληφθεί 310 άνδρες…» Απόσπασμα από το τηλεγράφημα του εκκαθαριστικού κλιμακίου της Βιάννου προς τη διοίκηση του Φρουρίου Κρήτη, 15.9.1943, 4.00 πμ [1]
Υπήρξε ο αθλητής που κατόρθωσε να ταπεινώσει τον Αδόλφο Χίτλερ στην Ολυμπιάδα του Βερολίνο το 1936, υπό τις επευφημίες μάλιστα των Γερμανών οπαδών. Ο Τζέσε Όουενς (12 Σεπτεμβρίου 1913 – 31 Μαρτίου 1980) με μια κούρσα έστειλε τις ναζιστικές θεωρίες περί υπεροχής εκεί που πραγματικά ανήκουν… στα σκουπίδια.
Στις 12 Σεπτέμβρη του 1977 οι αρχές της Νοτίου Αφρικής ανακοινώνουν ότι ένας μαύρος πολιτικός κρατούμενος, ο Στιβ Μπίκο, βρέθηκε νεκρός στο κελί του, στις φυλακές της Πρετόρια, κάνοντας λόγο στην αρχή για «αδιευκρίνιστες συνθήκες θανάτου» και μετά για «αυτοκτονία».
Το 1917 οι φτωχοί αγρότες της Οκλαχόμα ήταν η ραχοκοκαλιά του αναπτυσσόμενου αμερικανικού σοσιαλιστικού κινήματος. Εκείνη τη χρονιά, εκατοντάδες άνθρωποι κινητοποιήθηκαν – οπλισμένοι – στην Ουάσινγκτον για να αναγκάσουν τον τερματισμό της στρατολόγησης νεοσύλλεκτων του Α ‘Παγκοσμίου Πολέμου.
Για περισσότερα από 1.000 χρόνια η Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία ή Βυζαντινή Αυτοκρατορία δέσποσε στον ευρύτερο μεσογειακό χώρο. Ένα μεγάλο μέρος της δύναμης και της επιρροής της το οφείλει στον πανίσχυρο κρατικό μηχανισμό της. Η Αυλή της, όμως, ήταν ένας λαβύρινθος από μηχανορραφίες, δολοπλοκίες και σκοτεινά μυστικά. Τα πισώπλατα μαχαιρώματα (κυριολεκτικά και όχι μεταφορικά, όπως στις μέρες μας) έδιναν κι έπαιρναν. Κανείς δεν ήταν ασφαλής και δεν μπορούσε να εμπιστευθεί κανέναν.
10 – Οι Ζηλωτές της Θεσσαλονίκης
Το 1341, η αυτοκρατορία βρισκόταν σ’ έναν από τους συνήθεις εμφύλιους πολέμους. Ο νέος αυτοκράτορας Ιωάννης Ε’ Παλαιολόγος (1332-1391) ήταν εννέα ετών και ο φίλος του πατέρα του Ιωάννης Καντακουζηνός (1292-1383) είχε διοριστεί αντιβασιλέας. Η μητέρα του αγοριού, η Άννα, και ο μέγας δούκας Αλέξιος Απόκαυκος συνέπηξαν συμμαχία για να σφετεριστούν την αντιβασιλεία, πυροδοτώντας μία τεράστια σύγκρουση. Αλλά αυτή τη φορά συνέβη κάτι το απρόσμενο. Στην πόλη της Θεσσαλονίκης, οι απλοί άνθρωποι επαναστάτησαν, πήραν τον έλεγχο από την αριστοκρατία και υπερασπίστηκαν τα δικαιώματα των φτωχών. Χρονικά της εποχής αναφέρουν ότι βίαιοι όχλοι «Ζηλωτών», όπως αποκαλούνταν, επιτέθηκαν κι έσφαξαν τους πλούσιους. Το Συμβούλιο των Ζηλωτών κυβέρνησε τη Θεσσαλονίκη καθ’ όλη τη διάρκεια της εμφύλιας διαμάχης. Για κάποιο χρονικό διάστημα ορκίστηκαν πίστη στον Αλέξιο Απόκαυκο, αλλά παρέμεναν σταθερά εχθρικοί προς την αριστοκρατία. Τελικά τον αποκήρυξαν, δολοφονώντας μάλιστα τον γιο του. Η εξέγερση των Ζηλωτών κατεστάλη από τον Ιωάννη Καντακουζηνό, όταν έγινε αυτοκράτορας. Κάποιοι από τους Ζηλωτές κάλεσαν το Σέρβο βασιλιά Στέφανο Δουσάν να καταλάβει την πόλη, άλλοι όμως το θεώρησαν προδοσία και βρέθηκαν αντιμέτωποι με τους παλιούς συναγωνιστές τους. Ο Καντακουζηνός κατέλαβε τη Θεσσαλονίκη εύκολα και εκτέλεσε τους πρωταίτιους της εξέγερσης.
Ήταν το “Σύνταγμα 18 των Ορεινών Κυνηγών της Αστυνομίας” των ναζί” (POLIZEI – GEBIRGSJAGERN – REGIMENT 18) που έκανε την 29η Αυγούστου 1944 να μείνει στην ιστορία σαν η μέρα του Ολοκαυτώματος στο Λιδωρίκι. Γενικά η ευρύτερη περιοχή είχε μεγάλη συνεισφορά στον αγώνα κατά των κατακτητών και την Εθνική Αντίσταση.
Ήταν έδρα της 5ης Ταξιαρχίας του ΕΛΑΣ με διοικητή τον Συντ/ρχη ΡΗΓΑ Γεώργιο ή Φεραίο. Λίγες ημέρες πριν το ολοκαύτωμα οι Γερμανοί είχαν ηττηθεί στις 5 Αυγούστου 1944 στη Μάχη των Καρουτών, που βρίσκονται στην ίδια περιοχή.
Αυτόν ψέλλιζε στο λυκόφως της ζωής της η Εσθήρ Κοέν – Η τραγική διαδρομή από τα Ιωάννινα στο Αουσβιτς
«Αυτή που έχασε το όνομά της,
τα μαλλιά της, τη δύναμη να θυμάται, κρύο το στήθος, άδεια τα μάτια,
σαν βάτραχος το χειμώνα…»
Πρίμο Λέβι, «Εάν αυτό είναι ο άνθρωπος».
Η τεκμηρίωση της φωτογραφίας αποκαλύπτει την ταυτότητα σε δύο από τα παιδιά. Τα ονόματα τους James Leonard και Stanley Rasmus
Σε ένα μικρό χωριό του νομού Άρτας, το Κομμένο έμελλε να διαπραχθεί από τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής ένα απερίγραπτο έγκλημα πολέμου εναντίον αμάχων και ανυπεράσπιστων ανθρώπων. Τη Δευτέρα 16 Αυγούστου 1943, 120 στρατιώτες του 12ου λόχου του 98ου συντάγματος πεζικού της 1ης ορεινής μεραρχίας ορεινών καταδρομών του γερμανικού στρατού έκαναν στάχτη ολόκληρο το χωριό και δολοφόνησαν εν ψυχρώ 317 κατοίκους, μεταξύ των οποίων 72 παιδιά ηλικίας 4 μηνών έως 10 χρονών.
