Οι πρόσφυγες και η επιλεκτική αμνησία της Δύσης

Η «πο­λι­τι­σμέ­νη» Δύση δεί­χνει εντε­λώς αμή­χα­νη και λίγη μπρο­στά στην προ­σφυ­γιά που περνά τα σύ­νο­ρα με κάθε μέσο για να γλι­τώ­σει από τον πό­λε­μο.

Οι ηγέ­τες ρη­το­ρεύ­ουν ενά­ντια στους ισλα­μι­στές και τους «κα­κούς δια­κι­νη­τές» που «εκ­με­ταλ­λεύ­ο­νται το πρό­βλη­μα», βγά­ζουν δα­κρύ­βρε­χτους λό­γους για το «δράμα των προ­σφύ­γων» και… αυ­ξά­νουν τους ελέγ­χους στα σύ­νο­ρα.

Όμως η Δύση δεν έχει καν τη δι­καιο­λο­γία πως αντι­με­τω­πί­ζει κάτι πρω­τό­γνω­ρο.

Η ίδια αναλ­γη­σία υπήρ­χε και πριν από 80 χρό­νια, όταν με­ρι­κές εκα­το­ντά­δες χι­λιά­δες Εβραί­οι φυ­γά­δες από τη Γερ­μα­νία του Χί­τλερ ζή­τη­σαν τη σω­τη­ρία τους στις πο­λι­τι­σμέ­νες δυ­τι­κές χώρες. Πα­ντού η απά­ντη­ση ήταν: κλει­στά σύ­νο­ρα, στρα­τό­πε­δα συ­γκέ­ντρω­σης και… επα­να­προ­ώ­θη­ση στους ναζί.

Η διά­σκε­ψη του Εβιάν

Με την άνοδο του Χί­τλερ στην εξου­σία άρ­χι­σαν τα μέτρα διωγ­μού κατά των Εβραί­ων στη Γερ­μα­νία. Ήδη από τον Απρί­λη του 1933 οι ναζί στέ­κο­νταν έξω από εβραϊ­κά κα­τα­στή­μα­τα και κα­λού­σαν το κοινό να μην αγο­ρά­ζει εμπο­ρεύ­μα­τα παρά μόνο από «Άριους» μα­γα­ζά­το­ρες. Οι πε­ρί­φη­μοι Νόμοι της Νυ­ρεμ­βέρ­γης για την πε­ρι­θω­ριο­ποί­η­ση του εβραϊ­κού πλη­θυ­σμού ψη­φί­στη­καν ήδη από το 1935, ενώ το Νο­έμ­βρη του 1938 θα λάμ­βα­νε χώρα η «Νύχτα των Κρυ­στάλ­λων», το μα­ζι­κό να­ζι­στι­κό πο­γκρόμ κατά του εβραϊ­κού πλη­θυ­σμού. Οι 750.000 Εβραί­οι της Γερ­μα­νί­ας αι­τού­νταν μα­ζι­κά κα­τα­φύ­γιο σε άλλες χώρες. Η κα­τά­στα­ση δεν σή­κω­νε ανα­βο­λή.

Τον Ιούλη του 1938 συ­γκλή­θη­κε η Διά­σκε­ψη του Εβιάν στη Γαλ­λία, όπου εκ­πρό­σω­ποι 32 κρα­τών της Ευ­ρώ­πης, της Βό­ρειας Αμε­ρι­κής και της Αυ­στρα­λί­ας συ­ζή­τη­σαν το τι θα κά­νουν με τους αυ­ξα­νό­με­νους αριθ­μούς των Εβραί­ων προ­σφύ­γων. Το γε­γο­νός πήρε με­γά­λη δη­μο­σιό­τη­τα, 120 ορ­γα­νώ­σεις αρω­γής και συ­μπα­ρά­στα­σης στους πρό­σφυ­γες ήταν πα­ρού­σες και τις συ­ζη­τή­σεις κά­λυ­πταν 200 δη­μο­σιο­γρά­φοι. Ο κάθε ηγέ­της ή εκ­πρό­σω­πος χώρας που ανέ­βαι­νε στο βήμα της σύ­σκε­ψης δεν πα­ρέ­λει­πε να κα­ταγ­γεί­λει τις διώ­ξεις κατά των Εβραί­ων.

Όμως, με εξαί­ρε­ση το μικρό κρά­τος της Δο­μι­νι­κα­νής Δη­μο­κρα­τί­ας στην Κα­ραϊ­βι­κή, καμιά άλλη χώρα δεν δέ­χτη­κε να αυ­ξή­σει τον αριθ­μό των αι­τή­σε­ων ασύ­λου. Όλες οι χώρες στο διά ταύτα επι­βε­βαί­ω­ναν πως τα σύ­νο­ρά τους θα πα­ρέ­με­ναν κλει­στά για τους κυ­νη­γη­μέ­νους Εβραί­ους, ενώ στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα αυτό που ακο­λού­θη­σε ήταν αυ­στη­ρο­ποί­η­ση των κα­νό­νων απέ­να­ντι στους πρό­σφυ­γες και πε­ρι­κο­πή των αδειών ασύ­λου. Χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά ο εκ­πρό­σω­πος της Αυ­στρα­λί­ας δια­κή­ρυτ­τε: «Η Αυ­στρα­λία δεν έχει φυ­λε­τι­κό πρό­βλη­μα, και δεν επι­θυ­μεί να ει­σα­γά­γει ένα». Έναν χρόνο μετά, η Λευκή Βί­βλος της Με­γά­λης Βρε­τα­νί­ας, που επέ­βαλ­λε νέους πε­ριο­ρι­σμούς στη με­τα­νά­στευ­ση και κλεί­σι­μο των «πα­ρά­νο­μων» Εβραί­ων προ­σφύ­γων σε στρα­τό­πε­δα συ­γκέ­ντρω­σης, επι­κύ­ρω­σε το κλεί­σι­μο της στρό­φιγ­γας.

«Ούτε στα μικρά παι­διά…»

Σε όλη τη Δύση ξε­κι­νού­σαν πο­λι­τι­κές κα­μπά­νιες της Δε­ξιάς ενά­ντια στους Εβραί­ους πρό­σφυ­γες, πα­τώ­ντας πάνω στην καλ­πά­ζου­σα ανερ­γία που έφερ­νε η οι­κο­νο­μι­κή κρίση. Χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά στις ΗΠΑ, με αφορ­μή την πρό­τα­ση νο­μο­σχε­δί­ου των Βά­γκνερ και Ρό­τζερς για να επι­τρα­πεί η εί­σο­δος στις ΗΠΑ 20.000 παι­διών εβραϊ­κών οι­κο­γε­νειών από τη Γερ­μα­νία και την Αυ­στρία, ξέ­σπα­σε σε όλη τη χώρα φρε­νια­σμέ­νη εκ­στρα­τεία ενά­ντια στα Εβραιό­που­λα που θα στε­ρή­σουν την απα­ραί­τη­τη κρα­τι­κή μέ­ρι­μνα από τα παι­διά των Αμε­ρι­κα­νών. Το νο­μο­σχέ­διο Βά­γκνερ-Ρό­τζερς απορ­ρί­φθη­κε πα­νη­γυ­ρι­κά στη Γε­ρου­σία το 1939 και το 1940, και τα 20.000 παι­διά δεν έφθα­σαν ποτέ στις ΗΠΑ… Τα πε­ρισ­σό­τε­ρα θα κα­τα­λή­ξουν στα στρα­τό­πε­δα θα­νά­του του Χί­τλερ. Ανά­με­σα στα παι­διά που τους στε­ρή­θη­κε το δι­καί­ω­μα στο άσυλο ήταν και η μικρή Άννα Φρανκ, η συγ­γρα­φέ­ας του πε­ρί­φη­μου «ημε­ρο­λο­γί­ου» που θα είχε ζήσει και γε­ρά­σει στις ΗΠΑ αλλά που η πο­λι­τι­κή των κλει­στών συ­νό­ρων την οδή­γη­σε στο Άου­σβιτς και κα­τό­πιν στο Μπέρ­γκεν-Μπέλ­σεν…

«Τα πλοία των κα­τα­ρα­μέ­νων»

Η πιο γνω­στή υπό­θε­ση κρα­τι­κής αναλ­γη­σί­ας και άρ­νη­σης ει­σό­δου σε πρό­σφυ­γες είναι η πε­ρί­πτω­ση του πλοί­ου «St. Louis» που έφυγε το 1939 με 937 Εβραί­ους πρό­σφυ­γες από το λι­μά­νι του Αμ­βούρ­γου προς τη Βό­ρεια Αμε­ρι­κή. Οι Κούβα, ΗΠΑ και Κα­να­δάς αρ­νή­θη­καν ξανά και ξανά να δε­χθούν τους πρό­σφυ­γες, με απο­τέ­λε­σμα το πλοίο να ξα­να­δια­σχί­σει τον Ατλα­ντι­κό και να κα­τα­λή­ξει στο βελ­γι­κό λι­μά­νι της Αμ­βέρ­σας. Και στις τρεις χώρες τα κόμ­μα­τα της Δε­ξιάς φο­βέ­ρι­ζαν τον κόσμο πως το «St. Louis» είναι γε­μά­το… Γερ­μα­νούς κα­τα­σκό­πους και πως οι Εβραί­οι αν γί­νουν δε­κτοί θα κλέ­ψουν τις θέ­σεις ερ­γα­σί­ας των ήδη ερ­γα­ζο­μέ­νων.

Από το λι­μά­νι της Αμ­βέρ­σας οι πρό­σφυ­γες μοι­ρά­στη­καν με δια­κρα­τι­κή συμ­φω­νία σε μια σειρά ευ­ρω­παϊ­κές χώρες. Τα επό­με­να χρό­νια το 28% των επι­βα­τών του «St. Louis» θα έχουν χαθεί για πάντα στα να­ζι­στι­κά στρα­τό­πε­δα της κα­τε­χό­με­νης Ευ­ρώ­πης…

Η υπό­θε­ση του πλοί­ου «St. Louis» έγινε βι­βλίο και κα­τό­πιν κι­νη­μα­το­γρα­φι­κή ται­νία στο Χό­λι­γουντ («Το πλοίο των κα­τα­ρα­μέ­νων», 1976). Αλλά δεν είναι η πιο σκλη­ρή ιστο­ρία Εβραί­ων προ­σφύ­γων. Υπήρ­ξαν πολλά πλοία κα­τα­ρα­μέ­νων που έψα­χναν ανοι­χτό δί­αυ­λο προς την αφι­λό­ξε­νη Ευ­ρώ­πη. Η πιο εγκλη­μα­τι­κή και πρα­κτι­κά άγνω­στη πε­ρί­πτω­ση ήταν ίσως αυτή του πλοί­ου «Στρού­μα», ιδιο­κτη­σί­ας του Έλ­λη­να εφο­πλι­στή Ι. Πα­ντε­λή.

Το «Στρού­μα» ήταν ο ορι­σμός του σα­πιο­κά­ρα­βου. Όταν ναυ­λώ­θη­κε, το Δε­κέμ­βρη του 1941, για να με­τα­φέ­ρει Εβραί­ους πρό­σφυ­γες από την Κω­στάν­τζα της Ρου­μα­νί­ας στην Πα­λαι­στί­νη, ήταν ήδη 71 ετών (!) πλοίο, που μόλις επέ­πλεε, με μη­χα­νή που είχε ανα­συρ­θεί από ναυά­γιο στο Δού­να­βη και ασύρ­μα­το που υπο­λει­τουρ­γού­σε. Αυτή η νε­κρο­φό­ρα φορ­τώ­θη­κε με 769 Εβραί­ους και με ένα επτα­με­λές πλή­ρω­μα Βουλ­γά­ρων. Στο δρόμο προς το Βό­σπο­ρο το πλοίο έπαθε βλάβη και κό­ντε­ψε να χαθεί από νάρ­κες. Τε­λι­κά το ρυ­μούλ­κη­σαν οι τουρ­κι­κές δυ­νά­μεις και το έβα­λαν σε κα­ρα­ντί­να. Ακο­λού­θη­σε δι­πλω­μα­τι­κή διελ­κυ­στίν­δα, όπου η Αγ­γλία, πα­ρό­τι ήταν ήδη σε πό­λε­μο με τη Γερ­μα­νία, αρ­νιό­ταν να ανα­λά­βει τους φυ­γά­δες από εκεί και ζη­τού­σε από την Τουρ­κία να γυ­ρί­σει πίσω το πλοίο.

Τε­λι­κά μόνο σε μία οι­κο­γέ­νεια, που «έτυχε» να είναι αυτή του αντι­προ­σώ­που της Standard Oil στη Ρου­μα­νία, επι­τρά­πη­κε να κα­τέ­βει από το πλοίο και να σωθεί. Στις 23 Φλε­βά­ρη το τουρ­κι­κό ναυ­τι­κό έκοψε την άγκυ­ρα του πλοί­ου και ρυ­μούλ­κη­σε ξανά το «Στρού­μα» 3-4 μίλια έξω από την Ισταν­μπούλ, χωρίς να λει­τουρ­γεί η μη­χα­νή του και ο ασύρ­μα­τος. Τα ξη­με­ρώ­μα­τα της 24ης Φλε­βά­ρη το πλοίο ανα­τι­νά­χθη­κε, άγνω­στο αν ήταν από νάρκη ή τορ­πί­λη, και από το σύ­νο­λο των 800 σχε­δόν αν­θρώ­πων σώ­θη­κε μόλις ένας ναυα­γός…

Κλει­στά σύ­νο­ρα ση­μαί­νουν ατέ­λειω­τη φρίκη

«Όμως αυτό που δι­δά­σκουν η εμπει­ρία και η ιστο­ρία είναι το εξής: …οι κυ­βερ­νή­σεις δεν έμα­θαν ποτέ τί­πο­τα από την ιστο­ρία, ούτε και έδρα­σαν στη βάση αρχών που αντλή­θη­καν από αυτήν». Το παλιό ρητό του Χέ­γκελ φαί­νε­ται να επι­βε­βαιώ­νε­ται ακόμη μία φορά.

Τα κλει­στά σύ­νο­ρα και τα στρα­τό­πε­δα κρά­τη­σης δο­λο­φό­νη­σαν μα­ζι­κά Εβραί­ους πρό­σφυ­γες, έστει­λαν πίσω πολύ πε­ρισ­σό­τε­ρους στα κρε­μα­τό­ρια του Χί­τλερ και ταυ­τό­χρο­να χει­ρο­τέ­ρε­ψαν τις συν­θή­κες για τον ερ­γα­ζό­με­νο κόσμο στις χώρες της κρα­τι­κής αναλ­γη­σί­ας. Το μίσος προς τους Εβραί­ους με­τα­νά­στες αύ­ξα­νε τη συ­μπά­θεια προς τους ναζί και την ορ­γα­νω­μέ­νη επιρ­ροή της άκρας Δε­ξιάς, ιδιαί­τε­ρα σε ΗΠΑ, Αγ­γλία και Γαλ­λία.

Δεν υπάρ­χει αμ­φι­βο­λία πως η ίδια δια­δι­κα­σία εξε­λίσ­σε­ται και τώρα, και ο αγώ­νας να πέ­σουν οι φρά­χτες και να μεί­νουν ανοι­χτά τα σύ­νο­ρα, χωρίς στρα­τό­πε­δα κρά­τη­σης και αστυ­νο­μο­κρα­τία, δεν είναι μόνο αγώ­νας αλ­λη­λεγ­γύ­ης για τους πρό­σφυ­γες και τους με­τα­νά­στες. Ο διε­θνι­σμός δεν είναι κενή φράση για να στο­λί­ζει τις ομι­λί­ες και τα κεί­με­νά μας, αλλά όρος επι­βί­ω­σης απέ­να­ντι στο βρι­κο­λά­κια­σμα της άκρας Δε­ξιάς και της Ευ­ρώ­πης της βαρ­βα­ρό­τη­τας και του τρό­μου…

ΦΩΤΟ: Το πλοίο των κα­ταρ­ρα­μέ­νων «Στρού­μα».

Πηγή: https://rproject.gr