Νεοφιλελευθερισμός και νεοναζισμός στον σημερινό ευρωπαϊκό χώρο

Νεοφιλελευθερισμός και νεοναζισμός στον σημερινό ευρωπαϊκό χώρο

Στις επα­να­λη­πτι­κές αυ­στρια­κές προ­ε­δρι­κές εκλο­γές που πραγ­μα­το­ποι­ή­θη­καν στο τέλος του 2016 είχε απο­τρα­πεί η εκλο­γή του υπο­ψη­φί­ου του ακρο­δε­ξιού «Κόμ­μα­τος της Ελευ­θε­ρί­ας» της Αυ­στρί­ας Ν. Χόφερ, ο οποί­ος και συ­γκέ­ντρω­σε 46% της λαϊ­κής ετυ­μη­γο­ρί­ας ένα­ντι του υπο­ψη­φί­ου των «Πρα­σί­νων» Βαν ντερ Μπέλ­λεν που απέ­σπα­σε το 54% και εκλέ­χθη­κε στο προ­ε­δρι­κό αξί­ω­μα της χώρας. Ωστό­σο η ανα­κού­φι­ση από αυτά τα απο­τε­λέ­σμα­τα δεν κρά­τη­σε πολύ, στο βαθμό που στις βου­λευ­τι­κές εκλο­γές που ακο­λού­θη­σαν στη διάρ­κεια του 2017, κα­τα­γρά­φη­κε μια ισχυ­ρή πα­ρου­σία του χρι­στια­νι­κού συ­ντη­ρη­τι­κού κόμ­μα­τος της Δε­ξιάς του Σ. Κούρτζ με πο­σο­στό 31,5 %, ενός σχη­μα­τι­σμού προ­σα­να­το­λι­σμέ­νου στην ελεύ­θε­ρη λει­τουρ­γία της οι­κο­νο­μί­ας της αγο­ράς με κα­θα­ρά φι­λο­ευ­ρω­παϊ­κό προ­σα­να­το­λι­σμό, ενώ πα­ράλ­λη­λα το «Κόμμα της Ελευ­θε­ρί­ας της Αυ­στρί­ας» με επι­κε­φα­λής τον Χ. Κ. Στρά­χε ήρθε τρίτο με 26%, ελά­χι­στα κάτω από τους «Σο­σιαλ­δη­μο­κρά­τες» του Κ. Κερν (27% των ψήφων). Το και­νού­ριο που προ­έ­κυ­ψε ήταν ο σχη­μα­τι­σμός συ­γκυ­βέρ­νη­σης της Δε­ξιάς με την Ακρο­δε­ξιά («Λαϊκό Κόμμα» + «Κόμμα της Ελευ­θε­ρί­ας της Αυ­στρί­ας»), με συ­νο­λι­κή εκλο­γι­κή δύ­να­μη της τάξης του 57,5%, με δε­δο­μέ­νο ότι η τε­λευ­ταία είναι ένα εθνι­κι­στι­κό, ρα­τσι­στι­κό κόμμα, που επι­κα­λεί­ται την απα­γό­ρευ­ση της μου­σουλ­μα­νι­κής με­τα­νά­στευ­σης, την μεί­ω­ση της φο­ρο­λο­γί­ας των επι­χει­ρή­σε­ων, τον πε­ριο­ρι­σμό των πα­ρεμ­βά­σε­ων στην οι­κο­νο­μία.

Αυτές οι πο­λι­τι­κές εξε­λί­ξεις σε μια χώρα που βρί­σκε­ται στην καρ­διά της ευ­ρω­παϊ­κής ηπεί­ρου δεί­χνουν ότι πλέον έχει ξε­κι­νή­σει μια πε­ρί­ο­δος όπου η πα­ρου­σία, δράση και επιρ­ροή νε­ο­να­ζι­στι­κού χα­ρα­κτή­ρα πο­λι­τι­κών σχη­μα­τι­σμών, που συμ­με­τέ­χουν στο κοι­νο­βου­λευ­τι­κό παι­χνί­δι, οδη­γούν στην  ίδια την κυ­βερ­νη­τι­κή τους συμ­με­το­χή, σε σύ­μπλευ­ση με τους σχη­μα­τι­σμούς της πα­ρα­δο­σια­κής συ­ντη­ρη­τι­κής Δε­ξιάς, που συμ­με­τέ­χει στο «Ευ­ρω­παϊ­κό Λαϊκό Κόμμα». Πρό­κει­ται για την δεύ­τε­ρη πε­ρί­πτω­ση ευ­ρω­παϊ­κής χώρας που συμ­βαί­νει αυτό, μετά το πα­ρά­δειγ­μα της Νορ­βη­γί­ας, όπου το συ­ντη­ρη­τι­κό φι­λο­ευ­ρω­παϊ­κό «Συ­ντη­ρη­τι­κό Κόμμα» με 25% της λαϊ­κής ετυ­μη­γο­ρί­ας και το ακρο­δε­ξιό «Κόμμα της Προ­ό­δου» με 15% σχη­μά­τι­σαν κυ­βερ­νη­τι­κό συ­να­σπι­σμό, πα­ρό­λο που το «Νορ­βη­γι­κό Ερ­γα­τι­κό Κόμμα» είχε έρθει πρώτο με 27,5% των ψήφων, τη στιγ­μή που το «Αρι­στε­ρό Σο­σια­λι­στι­κό Κόμμα»  είχε έρθει πέμ­πτο στη σειρά προ­τί­μη­σης με 6% εκλο­γι­κή επιρ­ροή. Και σ’ αυτή την πε­ρί­πτω­ση το νε­ο­να­ζι­στι­κό «Κόμμα της Προ­ό­δου» είναι φο­ρέ­ας μιας πο­λι­τι­κής επι­βο­λής του νόμου και της τάξης, πε­ριο­ρι­σμού των δι­καιω­μά­των, ιδιω­τι­κο­ποί­η­σης των δη­μό­σιων υπη­ρε­σιών, αυ­στη­ρού πε­ριο­ρι­σμού της με­τα­νά­στευ­σης.

Κι’ αυτά μά­λι­στα συμ­βαί­νουν στις ίδιες τις σκαν­δι­να­βι­κές χώρες όπου η σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τι­κή πα­ρά­δο­ση αντι­προ­σω­πεύ­ει μια ισχυ­ρή στα­θε­ρά στην κοι­νω­νι­κή τους εξέ­λι­ξη. Έτσι στην ίδια τη Σου­η­δία όπου το «Σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τι­κό Κόμμα» του Σ. Λέβεν κα­τα­γρά­φει μια σχε­τι­κή πλειο­ψη­φία του 31% του εκλο­γι­κού σώ­μα­τος, και συμ­μα­χεί με του «Πρά­σι­νους» του Γ. Φρι­ντο­λίν των οποί­ων η επιρ­ροή βρί­σκε­ται στο 7% και το «Αρι­στε­ρό Κόμμα» του Τζ. Σέ­στεντ ( 5,5 % των ψήφων), έχει ανα­πτυ­χθεί ο σχη­μα­τι­σμός των «Σου­η­δών Δη­μο­κρα­τών» του Τζ. Άκε­σον με το 13% της λαϊ­κής ετυ­μη­γο­ρί­ας, που είναι ένα εθνι­κι­στι­κό, ρα­τσι­στι­κό σχήμα της Άκρας Δε­ξιάς, πα­ράλ­λη­λα βέ­βαια με τον πο­λι­τι­κό σχη­μα­τι­σμό του Φ. Ράϊν­φελντ των «Με­τριο­πα­θών» που συ­γκε­ντρώ­νει το 23,5% και σχη­μα­τί­ζει το ενω­τι­κό συ­ντη­ρη­τι­κό σχήμα της «Συμ­μα­χί­ας για την Σου­η­δία», από κοι­νού με τα άλλα δεξιά σχή­μα­τα των «Φι­λε­λευ­θέ­ρων» (5,5%), του «Κέ­ντρου» (6%) και των «Χρι­στια­νο­δη­μο­κρα­τών» (4,5%). Αντί­στοι­χα στην γει­το­νι­κή Φι­λαν­δία όπου κυ­ριαρ­χεί μια παν­σπερ­μία συ­ντη­ρη­τι­κών κομ­μά­των όπως το «Κόμμα του Κέ­ντρου» του Ζ. Σι­μπί­λε (21%), το «Κόμμα της Εθνι­κής Συμ­μα­χί­ας» του Α. Στουμπ (18%) κλπ., η λαϊ­κι­στι­κή Άκρα Δεξιά, ρα­τσι­στι­κή και ευ­ρω­σκε­πτι­κι­στι­κή του «Κόμ­μα­τος των Φι­λαν­δών» με επι­κε­φα­λής τον Τ. Σόϊντ φτά­νει στο 17,5%, και εμ­φα­νί­ζε­ται ως κόμμα «ερ­γα­τι­κό χωρίς σο­σια­λι­σμό». Αυτά όταν η «Συμ­μα­χία της Αρι­στε­ράς» υπό τον Π. Αρ­χιν­μά­κι φτά­νει μόλις στο 7% των ψήφων και οι «Πρά­σι­νοι» στο 8,5%.

Προ­φα­νώς και δεν πρό­κει­ται μόνον για την πε­ρί­πτω­ση της Αυ­στρί­ας και των σκαν­δι­να­βι­κών χωρών : Αν εξε­τά­σει κα­νείς την πε­ρί­πτω­ση των τεσ­σά­ρων νό­τιο-ευ­ρω­παϊ­κών κρα­τών συ­να­ντά φαι­νό­με­να ισχυ­ρής συ­ντη­ρη­τι­κο­ποί­η­σης και ακραί­ου νε­ο­φι­λε­λευ­θε­ρι­σμού ακόμη με­γα­λύ­τε­ρης έντα­σης. Στην πε­ρί­πτω­ση της Ιτα­λι­κής Δη­μο­κρα­τί­ας το γε­γο­νός ότι η κυ­βερ­νώ­σα Κε­ντρο­α­ρι­στε­ρά του «Δη­μο­κρα­τι­κού Κόμ­μα­τος» στην τε­λευ­ταία τε­τρα­ε­τία άσκη­σε μια πο­λι­τι­κή νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρων ανα­διαρ­θρώ­σε­ων, αντί­στοι­χης και άλλων σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τι­κών κομ­μά­των, την οδη­γεί πλέον σή­με­ρα και εν όψει των βου­λευ­τι­κών εκλο­γών της ερ­χό­με­νης άνοι­ξης, από την εκλο­γι­κή δύ­να­μη του 29,5% του 2015 σε εξαι­ρε­τι­κά χα­μη­λό­τε­ρες επι­δό­σεις, με βάση τις δια­θέ­σι­μες σφυγ­μο­με­τρή­σεις. Εξ αυτού του λόγου ο συ­να­σπι­σμός των συ­ντη­ρη­τι­κών και ακρο­δε­ξιών κομ­μά­των, από το 29% που είχε κερ­δί­σει πριν τέσ­σε­ρα χρό­νια, διεκ­δι­κεί πλέον την επά­νο­δο στην δια­κυ­βέρ­νη­ση της χώρας, εφό­σον η επιρ­ροή που κα­τα­γρά­φει εμ­φα­νί­ζε­ται διευ­ρυ­μέ­νη. Όπως απο­δεί­χθη­κε με τις τε­λευ­ταί­ες πε­ρι­φε­ρεια­κές εκλο­γές στη Σι­κε­λία η συμ­μα­χία συ­ντη­ρη­τι­σμού – νε­ο­να­ζι­σμού της «Φόρ­τσα Ιτά­λια» του Σ. Μπερ­λου­σκό­νι, της «Λέ­γκας του Βορρά» και των «Αδελ­φών της Ιτα­λί­ας», κέρ­δι­σε με ευ­κο­λία την ανα­μέ­τρη­ση και προ­ε­τοι­μά­ζε­ται για την ανά­λη­ψη της κε­ντρι­κής δια­κυ­βέρ­νη­σης, μέσα από μια λο­γι­κή ορ­γα­νι­κής σύμ­φυ­σης των επι­γό­νων της πα­λιάς Χρι­στια­νο­δη­μο­κρα­τί­ας με τα νε­ο­φα­σι­στι­κά εθνι­κι­στι­κά σχή­μα­τα.

Πα­ράλ­λη­λα στην πε­ρί­πτω­ση της γαλ­λι­κής κοι­νω­νί­ας, το «Εθνι­κό Μέ­τω­πο» της Μ. Λεπέν έφτα­σε στο από­γειο της επιρ­ρο­ής του εφό­σον από το 13% της εμ­βέ­λειάς του στις βου­λευ­τι­κές εκλο­γές, εκτι­νά­χθη­κε στο 21% του πρώ­του γύρου των προ­ε­δρι­κών εκλο­γών για να κα­τα­λή­ξει στο 35% του δεύ­τε­ρου γύρου. Μά­λι­στα αν δεν είχε ανα­δει­χθεί μια ορι­σμέ­νη δυ­να­μι­κή του κι­νή­μα­τος της «Ανυ­πό­τα­κτης Γαλ­λί­ας» του Ζ. Λ. Με­λαν­σόν που προ­σέγ­γι­σε σχε­δόν το 20% στον πρώτο γύρο των προ­ε­δρι­κών εκλο­γών (από το 14% που ήταν αθροι­στι­κά η δύ­να­μη «Γαλ­λι­κού ΚΚ» και «Ανυ­πό­τα­κτης Γαλ­λί­ας» στις κοι­νο­βου­λευ­τι­κές εκλο­γές), τα πράγ­μα θα ήταν ακόμη δυ­σμε­νέ­στε­ρα. Άλ­λω­στε οι ίδιες οι προ­γραμ­μα­τι­κές θέ­σεις του «Εθνι­κού Με­τώ­που» μικρή ή κα­θό­λου δια­φο­ρά δεν είχαν από τις ακραία νε­ο­συ­ντη­ρη­τι­κές θέ­σεις της «Ρε­που­μπλι­κα­νι­κής Δε­ξιάς» που με τον Φ. Φι­γιόν μόλις και έφτα­σε το 20% του πρώ­του γύρου των προ­ε­δρι­κών εκλο­γών (αντί­στοι­χο το 21,5% του Φ. Μπα­ρου­έν στις βου­λευ­τι­κές εκλο­γές). Άλ­λω­στε το μέ­γι­στο μέρος των ψη­φο­φό­ρων των γάλ­λων ρε­που­μπλι­κα­νών ήταν εκεί­νο που υπερ­ψή­φι­σε το «Εθνι­κό Μέ­τω­πο» στον δεύ­τε­ρο γύρο των προ­ε­δρι­κών εκλο­γών.

Στην Ιβη­ρι­κή Χερ­σό­νη­σο τα πράγ­μα­τα εμ­φα­νί­ζο­νται φαι­νο­με­νι­κά δια­φο­ρε­τι­κά, χωρίς δη­λα­δή την πα­ρου­σία ανοι­χτά ακρο­δε­ξιών νε­ο­να­ζι­στι­κών σχη­μα­τι­σμών. Στην πε­ρί­πτω­ση της Ισπα­νί­ας το «Λαϊκό Κόμμα» του Μ. Ραχόι επι­τυγ­χά­νει μια ορια­κή πλειο­ψη­φία (33%) και σχη­μα­τί­ζει κυ­βέρ­νη­ση με τους «Τσιου­ντα­ντά­νος» του Α. Ρι­βέ­ρα, ωστό­σο όμως η ισπα­νι­κή Αρι­στε­ρά βρί­σκε­ται σε ικανό επί­πε­δο εκλο­γι­κής εκ­προ­σώ­πη­σης με τους «Unidos Podemos» (21%), με το «Σο­σια­λι­στι­κό Ερ­γα­τι­κό Κόμμα» του Π. Σάν­τσεθ να προη­γεί­ται ελα­φρά (22,5%). Και αντί­στοι­χα στην Πορ­το­γα­λία, πα­ρό­λη την πρώτη θέση του δε­ξιού σχη­μα­τι­σμού «Η Πορ­το­γα­λία Μπρο­στά» (συμ­μα­χία «Σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τι­κού Κόμ­μα­τος» και «Λαϊ­κού Κόμ­μα­τος»), σχη­μα­τί­ζε­ται κυ­βέρ­νη­ση από το «Σο­σια­λι­στι­κό Κόμμα» του Α. Κόστα (32,5%) με την στή­ρι­ξη των δύο αρι­στε­ρών σχη­μα­τι­σμών, που η αθροι­στι­κή τους επιρ­ροή είναι αντί­στοι­χη με της ισπα­νι­κής Αρι­στε­ράς : «Μπλό­κο» με επι­κε­φα­λής την Κ. Μαρ­τένς και «Ενω­τι­κή Δη­μο­κρα­τι­κή Συμ­μα­χία» («ΚΚ Πορ­το­γα­λί­ας» + «Οι­κο­λό­γοι»). Στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα όμως εκεί­νο που συμ­βαί­νει είναι ότι οι νε­ο­να­ζι­στι­κές δυ­νά­μεις δια­βρώ­νουν ση­μα­ντι­κά τους δύο δε­ξιούς σχη­μα­τι­σμούς («Λαϊκό Κόμμα» + «Η Πορ­το­γα­λία Μπρο­στά»). Ιδιαί­τε­ρα μά­λι­στα στην ισπα­νι­κή πε­ρί­πτω­ση η φραν­κι­κή κλη­ρο­νο­μιά είναι εμ­φα­νέ­στα­τη στον σχη­μα­τι­σμό της Δε­ξιάς, τη στιγ­μή μά­λι­στα που το κυ­βερ­νών κόμμα ιδρύ­θη­κε το 1989 από το υπουρ­γό του φραν­κι­κού κα­θε­στώ­τος Μ. Φρά­γκα. Άλ­λω­στε η στάση του «Λαϊ­κού Κόμ­μα­τος» στην δια­κυ­βέρ­νη­ση της χώρας (συ­νε­χή σκάν­δα­λα, πα­ρα­τε­τα­μέ­νη λι­τό­τη­τα, ωμή αστυ­νο­μι­κή κα­τα­στο­λή στο Δη­μο­ψή­φι­σμα της Κα­τα­λω­νί­ας κλπ.) δεν απέ­χει αι­σθη­τά από την δια­χεί­ρι­ση ενός ακρο­δε­ξιού σχη­μα­τι­σμού.

Πα­ράλ­λη­λη προ­φα­νώς ανα­δει­κνύ­ε­ται η βρε­τα­νι­κή πε­ρί­πτω­ση όπου στην εκλο­γι­κή ανα­μέ­τρη­ση του 2017 το «Συ­ντη­ρη­τι­κό Κόμμα» των Τό­ρυ­δων πήρε την πρώτη θέση (42,5%), ακο­λου­θού­με­νο όμως κατά πόδας από το «Ερ­γα­τι­κό Κόμμα» που ρι­ζο­σπα­στι­κο­ποι­ή­θη­κε  σχε­τι­κά υπό την ηγε­σία του Τζ. Κόρ­μπιν (40%), με τους «Φι­λε­λεύ­θε­ρους Δη­μο­κρά­τες» να ακο­λου­θούν από μα­κρυά (7,5%), ενώ το «Κόμμα για την Ανε­ξαρ­τη­σία της Βρε­τα­νί­ας» (UKIP), που είναι εθνι­κι­στι­κό, αντι­με­τα­να­στευ­τι­κό και ισλα­μο­φο­βι­κό έπεσε στο 2%. Το γε­γο­νός όμως ότι στις Ευ­ρω­ε­κλο­γές του 2014 το UKIP υπό την ηγε­σία του Ν. Φά­ρατζ είχε ανα­δει­χθεί πρώτο πο­λι­τι­κό κόμμα της Βρε­τα­νί­ας με 26,5% της λαϊ­κής ετυ­μη­γο­ρί­ας και οι Τό­ρυ­δες ήρθαν τρί­τοι με το 23% μόνον των ψήφων, κα­τα­δει­κνύ­ει ότι εντός του «Συ­ντη­ρη­τι­κού Κόμ­μα­τος» λει­τουρ­γεί ένα ισχυ­ρό­τα­το ακρο­δε­ξιό ρεύμα με τα πο­λι­τι­κά χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά του «Κόμ­μα­τος για την ανε­ξαρ­τη­σία της Βρε­τα­νί­ας».

Στην πε­ρί­πτω­ση των Κάτω Χωρών η κύρια μορφή πο­λι­τι­κής υπό­στα­σης της εθνι­κι­στι­κής Δε­ξιάς εκ­φρά­ζε­ται στην Ολ­λαν­δία με το «Κόμμα Ελευ­θε­ρί­ας» του Γκ. Βίλ­ντερς, που συ­γκε­ντρώ­νει το 13% των ψήφων στις εκλο­γές του 2017 και είναι ρα­τσι­στι­κό, αντι­μου­σουλ­μα­νι­κό και το­πο­θε­τεί­ται ενά­ντια στην ευ­ρω­παϊ­κή ενο­ποί­η­ση. Η ίδια η ολ­λαν­δι­κή κυ­βερ­νη­τι­κή συμ­μα­χία πε­ρι­λαμ­βά­νει τα άλλα τρία αστι­κά κόμ­μα­τα του «Λαϊ­κού Φι­λε­λεύ­θε­ρου Δη­μο­κρα­τι­κού Κόμ­μα­τος» (21,5%), των «Χρι­στια­νο­δη­μο­κρα­τών» (12,5%) και των «Δη­μο­κρα­τών 66» (12%). Απε­να­ντί­ας στο γει­το­νι­κό Βέλ­γιο η κύρια πο­λι­τι­κή δι­χο­τό­μη­ση βρί­σκε­ται ανά­με­σα σε συ­ντη­ρη­τι­κά και σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τι­κά κόμ­μα­τα που τάσ­σο­νται είτε στην κα­τεύ­θυν­ση της ανε­ξαρ­τη­σί­ας της Φλάν­δρας είτε εκεί­νης της Βαλ­λο­νί­ας, με κυ­ρί­αρ­χη την πα­ρου­σία των Φλα­μαν­δών ένα­ντι των φρα­γκο­φώ­νων, ενώ τόσο η Άκρα Δεξιά όσο και η Αρι­στε­ρά δεν εμ­φα­νί­ζουν αξιο­ση­μεί­ω­τα πο­σο­στά εκλο­γι­κής υπό­στα­σης. Τέλος στην πε­ρί­πτω­ση της Δα­νί­ας το «Λαϊκό Κόμμα» υπό τον Κ. Νταλ εμ­φα­νί­ζει εθνι­κι­στι­κά χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά (21% του εκλο­γι­κού σώ­μα­τος), είναι συ­ντη­ρη­τι­κό και ξε­νο­φο­βι­κό, χωρίς να φτά­νει στον ανοι­χτό νε­ο­να­ζι­σμό, ενώ η Αρι­στε­ρά πα­ρου­σιά­ζε­ται με δύο εκ­φρά­σεις, αφε­νός την «Ενω­τι­κή Λίστα Κόκ­κι­νων – Πρα­σί­νων» (8%), και αφε­τέ­ρου του «Λαϊ­κού Σο­σια­λι­στι­κού Κόμ­μα­τος» (4%). Ση­μα­ντι­κή βέ­βαια είναι η πε­ρί­πτω­ση της Γερ­μα­νί­ας όπου η φθορά που έχουν υπο­στεί τόσο η «Χρι­στια­νο­δη­μο­κρα­τία» CDU / CSU (33% της λαϊ­κής ετυ­μη­γο­ρί­ας) και οι «Σο­σι­λα­δη­μο­κρά­τες» SPD (20,5%), αλλά και η στα­σι­μό­τη­τα της «Αρι­στε­ράς» (9%) καθώς και των «Πρα­σί­νων» (9%) και των «Φι­λε­λευ­θέ­ρων» (10,5%), έδω­σαν ώθηση στην ισχυ­ρή ανά­πτυ­ξη της «Εναλ­λα­κτι­κής για τη Γερ­μα­νία», που κα­τέ­κτη­σε την τρίτη πο­λι­τι­κά θέση (AFD 12,5%), και η οποία αντι­τί­θε­ται στην υπο­δο­χή προ­σφύ­γων ενώ υπο­στη­ρί­ζει την δια­μόρ­φω­ση νο­μι­σμα­τι­κής ένω­σης δια­φο­ρε­τι­κών τα­χυ­τή­των με δια­φο­ρε­τι­κά σύ­νο­λα εθνι­κών οι­κο­νο­μιών.

Αν τώρα δει κα­νείς προς την ανα­το­λι­κή Ευ­ρώ­πη δια­πι­στώ­νει ότι το νε­ο­να­ζι­στι­κό φαι­νό­με­νο έχει ακόμη με­γα­λύ­τε­ρη εξά­πλω­ση. Έτσι στην ουγ­γρι­κή κοι­νω­νία ενώ στην δια­κυ­βέρ­νη­ση της χώρας βρί­σκε­ται η «Ουγ­γρι­κή Πο­λι­τι­κή Ένωση» του Β. Ορ­μπάν με 45% της συ­ντη­ρη­τι­κής και φι­λο­ευ­ρω­παϊ­κής Δε­ξιάς, ισχυ­ρό­τα­τη πα­ρου­σία κα­τα­γρά­φει το «Jobbik» του Γκ. Βόνα με 20% των ψήφων και χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά ακρο­δε­ξιά (χρι­στια­νι­κές ρίζες, οι­κο­νο­μι­κός πα­τριω­τι­σμός, ενα­ντί­ω­ση στους ομο­φυ­λο­φί­λους, αντιευ­ρω­παϊ­κός προ­σα­να­το­λι­σμός), ενώ η Αρι­στε­ρά δεν εμ­φα­νί­ζει μια αξιο­ση­μεί­ω­τη πα­ρου­σία. Αντί­στοι­χη πα­ρου­σιά­ζε­ται η κα­τά­στα­ση στην Σλο­βα­κία, όπου παρά την πρώτη θέση που κα­τέ­χει η «Σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τία» του Ρ. Φίκο με το 28,5% της λαϊ­κής ετυ­μη­γο­ρί­ας, και την απου­σία αρι­στε­ρών πο­λι­τι­κών σχη­μα­τι­σμών, λει­τουρ­γούν δύο πο­λι­τι­κοί σχη­μα­τι­σμοί ακρο­δε­ξιάς έμπνευ­σης : Το «Εθνι­κό Κόμμα Σλο­βα­κί­ας» υπό τον Α. Ντάν­κο, με 8,5% των ψήφων, που είναι κα­θα­ρά εθνι­κι­στι­κό κόμμα νε­ο­φα­σι­στι­κού χα­ρα­κτή­ρα καθώς και το «Λαϊκό Κόμμα Σλο­βα­κί­ας» του Μ. Κο­τλέ­μπα με 8% που υπο­στη­ρί­ζει την ενί­σχυ­ση των στρα­τιω­τι­κών δυ­νά­με­ων της χώρας για την ανα­χαί­τι­ση των «μου­σουλ­μα­νι­κών ορδών». Εξαί­ρε­ση βέ­βαια δεν θα μπο­ρού­σε να απο­τε­λέ­σει η Τσε­χία, όπου κυ­ριαρ­χεί το «Κε­ντρώο Λαϊκό Κόμμα» του πο­λυ­ε­κα­τομ­μυ­ριού­χου Α. Μπά­μπις (29,5%), και όπου λει­τουρ­γεί όμως το «Κομ­μου­νι­στι­κό Κόμμα Βοη­μί­ας και Μο­ρα­βί­ας» (8% των ψήφων), στο μέτρο που δρα­στη­ριο­ποιεί­ται ο σχη­μα­τι­σμός «Ελευ­θε­ρία και Άμεση Δη­μο­κρα­τία» του Τ. Οκα­μού­ρα, σαφώς εθνι­κι­στι­κό , αντί – με­τα­να­στευ­τι­κό και ευ­ρω­σκε­πτι­κι­στι­κό που συ­γκε­ντρώ­νει το 10,5 % των εκλο­γι­κών εκ­προ­σω­πή­σε­ων. Τέλος στην Πο­λω­νία όπου κα­τέ­χει δε­σπό­ζου­σα θέση το άκρως συ­ντη­ρη­τι­κό κόμμα «Δί­καιο και Δι­καιο­σύ­νη» του Μ. Ζύ­ντλο (προη­γού­με­να αδελ­φών Κα­ζίν­σκι) με 37,5% εκλο­γι­κή επιρ­ροή, με ευ­ρω­σκε­πτι­κι­στι­κούς προ­σα­να­το­λι­σμούς, με το κόμμα της «Ενω­μέ­νης Αρι­στε­ράς» του Μπ. Νο­βά­κα στο 7,5%, λει­τουρ­γεί το ακρο­δε­ξιό «Εθνι­κό Κί­νη­μα» με την μορφή της συμ­μα­χί­ας «Kukiz 15».

Στον βαλ­κα­νι­κό τώρα χώρο και ξε­κι­νώ­ντας από την Σερ­βία, μετά την πε­ρι­θω­ριο­ποί­η­ση του «Σο­σια­λι­στι­κού Κόμ­μα­τος Σερ­βί­ας» υπό τον Ι. Ντά­τσις (Μι­λό­σε­βιτς του 1990) με 11%, κυ­ριαρ­χεί το συ­ντη­ρη­τι­κό, φι­λο­ευ­ρω­παϊ­κό και εθνι­κι­στι­κό Κόμμα του Α. Βού­τσις «Σερ­βι­κό Προ­ο­δευ­τι­κό Κόμμα» με 48% των ψήφων, ενώ το ακρο­δε­ξιό εθνι­κι­στι­κό σχήμα του Β. Σέ­σε­λι «Ρι­ζο­σπα­στι­κό Κόμμα Σερ­βί­ας» φτά­νει στο 8% των εκ­προ­σω­πή­σε­ων. Στην πε­ρί­πτω­ση της Βουλ­γα­ρί­ας οι ατλα­ντι­στές και φι­λο­ευ­ρω­παί­οι του Μπ. Μπο­ρί­σοφ «Πο­λί­τες για την ευ­ρω­παϊ­κή ανά­πτυ­ξη της Βουλ­γα­ρί­ας» κα­τέ­χει την πρώτη θέση, και ακο­λου­θεί­ται από μια ένωση αρι­στε­ρών σχη­μά­των γύρω από το Βουλ­γα­ρι­κό Σο­σια­λι­στι­κό Κόμμα «Συμ­μα­χία για την Βουλ­γα­ρία» (27% των ψήφων), ενώ ακο­λου­θεί το σχήμα «Ενω­μέ­νοι Πα­τριώ­τες» του Β. Σι­ντε­ρόφ με 9%, που είναι κόμμα βα­θειά συ­ντη­ρη­τι­κό και εθνι­κι­στι­κό. Τέλος στη Ρου­μα­νία την πρω­το­κα­θε­δρία κα­τέ­χουν οι «Σο­σιαλ­δη­μο­κρά­τες» του Λ. Ντρα­γκνέα (40%), και από εκεί και πέρα λει­τουρ­γεί μια παν­σπερ­μία κε­ντρο­δε­ξιών σχη­μα­τι­σμών, με την απου­σία τόσο αρι­στε­ρού κόμ­μα­τος, όσο και ακρο­δε­ξιού συ­ντη­ρη­τι­κού σχη­μα­τι­σμού.

 

Συ­γκοι­νω­νού­ντα δο­χεία  αστι­κής συ­ντη­ρη­τι­κής

και ακρο­δε­ξιάς νε­ο­φα­σι­στι­κής πο­λι­τι­κής

 

Εκεί­νο που πα­ρα­τη­ρεί κα­νείς ευθύς εξ αρχής από αυτή την πο­λι­τι­κή χαρ­το­γρά­φη­ση των δυ­νά­με­ων κυ­ρί­ως του συ­ντη­ρη­τι­κού με­τώ­που (Δε­ξιάς + νε­ο­να­ζι­σμού), είναι ότι τα ακρο­δε­ξιά ρεύ­μα­τα και σχη­μα­τι­σμοί που έχουν ανα­πτυ­χθεί την τε­λευ­ταία πε­ρί­ο­δο στην ευ­ρω­παϊ­κή ήπει­ρο λει­τουρ­γούν με τρεις δια­φο­ρε­τι­κές μορ­φές : Είτε δρα­στη­ριο­ποιού­νται αυ­το­τε­λώς και κατά τρόπο αντα­γω­νι­στι­κό προς τους συ­ντη­ρη­τι­κούς και σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τι­κούς πο­λι­τι­κούς σχη­μα­τι­σμούς, (λ.χ. Γαλ­λία, Γερ­μα­νία)  είτε συ­μπράτ­τουν ευ­θέ­ως με τα υπό­λοι­πα δεξιά κόμ­μα­τα ακόμη και στην πε­ρί­πτω­ση σχη­μα­τι­σμού κυ­βερ­νή­σε­ων (π.χ. Αυ­στρία, Νορ­βη­γία και εν­δε­χο­μέ­νως σύ­ντο­μα Ιτα­λία), είτε ενυ­πάρ­χουν εντός των κομ­μά­των του αστι­κού συ­ντη­ρη­τι­κού τόξου, επι­κα­θο­ρί­ζο­ντας πλευ­ρές της πο­λι­τι­κής τους (λ.χ. Ισπα­νία, Πορ­το­γα­λία, Βρε­τα­νία). Σε ση­μα­ντι­κό δη­λα­δή βαθμό οι σχη­μα­τι­σμοί Δε­ξιάς και Νε­ο­να­ζι­σμού λει­τουρ­γούν με­τα­ξύ τους υπό την μορφή συ­γκοι­νω­νού­ντων δο­χεί­ων, συ­να­παρ­τί­ζο­ντας αυτό που μπο­ρεί να απο­κλη­θεί Συ­ντη­ρη­τι­κό Ευ­ρω­παϊ­κό Μέ­τω­πο.

Στο επί­πε­δο της ασκού­με­νης πο­λι­τι­κής τα προ­γράμ­μα­τα των ακρο­δε­ξιών κομ­μά­των, που συ­νο­λι­κά λει­τουρ­γούν με όρους κοι­νο­βου­λευ­τι­κής δη­μο­κρα­τί­ας (η υπό­στα­ση και λει­τουρ­γία της ελ­λη­νι­κής Χρυ­σής Αυγής ως κα­θα­ρά εγκλη­μα­τι­κής συμ­μο­ρί­ας απο­τε­λεί την τρα­γι­κή εξαί­ρε­ση στον ευ­ρω­παϊ­κό κα­νό­να και δεν είναι εφι­κτή η δια­φο­ρο­ποί­η­σή της), ταυ­τί­ζο­νται σχε­δόν με τις προ­γραμ­μα­τι­κές κα­τευ­θύν­σεις των κλα­σι­κών σχη­μα­τι­σμών του «Ευ­ρω­παϊ­κού Λαϊ­κού Κόμ­μα­τος» : Υπο­στη­ρί­ζουν από κοι­νού την εντε­λώς ελεύ­θε­ρη λει­τουρ­γία της οι­κο­νο­μί­ας της αγο­ράς χωρίς τον οποιον­δή­πο­τε κρα­τι­κό πα­ρεμ­βα­τι­σμό. – Στη­ρί­ζουν δια­δι­κα­σί­ες ισχυ­ρής ενί­σχυ­σης των αστι­κών κα­τα­σταλ­τι­κών μη­χα­νι­σμών για την επι­βο­λή του νόμου και της τάξης. – Είναι υπέρ­μα­χοι της απο­γύ­μνω­σης του αστι­κού κρά­τους από την άσκη­ση της οποιασ­δή­πο­τε κοι­νω­νι­κής πο­λι­τι­κής και της μεί­ω­σης του δη­μο­σιο­ϋ­παλ­λη­λι­κού δυ­να­μι­κού. – Σε ση­μα­ντι­κό βαθμό συ­γκλί­νουν στην αντι­με­τώ­πι­ση των με­τα­να­στευ­τι­κών ροών προ­σφύ­γων και με­τα­να­στών και στην λήψη σκλη­ρών μέ­τρων απο­τρο­πής της εγκα­τά­στα­σης και απα­σχό­λη­σής τους. – Είναι υπέρ­μα­χοι της κυ­ριαρ­χί­ας της απο­λυ­ταρ­χί­ας του κε­φα­λαί­ου στην κοι­νω­νι­κή πα­ρα­γω­γή και της ολο­σχε­ρούς κα­θαί­ρε­σης των ερ­γα­τι­κών δι­καιω­μά­των και ελευ­θε­ριών.- Αλλά και στο επί­πε­δο της προ­ά­σπι­σης της «φυ­λε­τι­κής κα­θα­ρό­τη­τας» και των μέ­τρων κατά των προ­σφύ­γων, οι ίδιες οι νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρες ευ­ρω­παϊ­κές πα­ρα­τά­ξεις συ­να­γω­νί­ζο­νται σε ρα­τσι­σμό τα νε­ο­να­ζι­στι­κά ρεύ­μα­τα. Άλ­λω­στε αυτό τούτο το προ­ε­δρι­κό σχέ­διο δια­κυ­βέρ­νη­σης του Ε. Μα­κρόν στη γαλ­λι­κή οι­κο­νο­μία τέ­τοιου εί­δους με­ταλ­λά­ξεις προ­ω­θεί με δια­κη­ρυγ­μέ­νο τρόπο (δια­τάγ­μα­τα Σε­πτεμ­βρί­ου 2017 για την απο­δό­μη­ση του Κώ­δι­κα Ερ­γα­σί­ας, ση­με­ρι­νό σχέ­διο νόμου για το «άσυλο – με­τα­νά­στευ­ση», με αφορ­μή το Καλαί, της γαλ­λι­κής κυ­βέρ­νη­σης).

Ο σύγ­χρο­νος νε­ο­να­ζι­σμός που έχει ση­μα­ντι­κή πα­ρου­σία στο σύ­νο­λο σχε­δόν των ευ­ρω­παϊ­κών χωρών, δεν αντι­προ­σω­πεύ­ει μια ξε­χω­ρι­στή πο­λι­τι­κή οντό­τη­τα, απέ­να­ντι στην οποία αντι­πα­ρα­τί­θε­νται οι άλλες αστι­κές «δη­μο­κρα­τι­κές» δυ­νά­μεις. Απε­να­ντί­ας εκ­φρά­ζει συ­μπυ­κνω­μέ­να, ανοι­χτά και συ­στη­μα­τι­κά ακραί­ες πλευ­ρές της νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρης πο­λι­τι­κής, οι οποί­ες έχουν φτά­σει να δια­περ­νούν το σύ­νο­λο σχε­δόν των συ­ντη­ρη­τι­κών και σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τι­κών ευ­ρω­παϊ­κών σχη­μα­τι­σμών. Είναι απει­λή για την «αστι­κή δη­μο­κρα­τία» όσο είναι εξί­σου οι πρα­κτι­κές δε­ξιών και κε­ντρο­α­ρι­στε­ρών κυ­βερ­νή­σε­ων όταν : Οι πο­λυ­πλη­θέ­στα­τες μη­η­μο­νια­κές δια­τά­ξεις με βα­ρύ­νου­σες κοι­νω­νι­κές επι­πτώ­σεις ψη­φί­ζο­νται στο ελ­λη­νι­κό κοι­νο­βού­λιο με τη μορφή του «κα­τε­πεί­γο­ντος», αντί του δη­μο­κρα­τι­κού δια­λό­γου, της δια­βού­λευ­σης κλπ. Όταν οι γαλ­λι­κές κυ­βερ­νή­σεις των προ­έ­δρων Φ. Ολάντ και Ε. Μα­κρόν επι­βάλ­λουν δια­τάγ­μα­τα κα­τε­δά­φι­σης του Κώ­δι­κα Ερ­γα­σί­ας με το άρθρο 49 του γαλ­λι­κού Συ­ντάγ­μα­τος, πα­ρα­κάμ­πτο­ντας την ψήφο της Εθνο­συ­νέ­λευ­σης. Όταν η ισπα­νι­κή κυ­βέρ­νη­ση της συ­ντη­ρη­τι­κής Δε­ξιάς επεμ­βαί­νει με αστυ­νο­μι­κή κα­τα­στο­λή για να πα­ρε­μπο­δί­σει την ελεύ­θε­ρη έκ­φρα­ση της βού­λη­σης των Κα­τα­λα­νών κλπ.

Είναι αντί­στοι­χα τόσο απει­λη­τι­κά τα νε­ο­φα­σι­στι­κά μορ­φώ­μα­τα όσο είναι η πλειο­νό­τη­τα των νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρων ευ­ρω­παϊ­κών κυ­βερ­νή­σε­ων που κα­θαι­ρούν όλα τα θε­μέ­λια του ιστο­ρι­κού κρά­τους πρό­νοιας και πα­ρα­δί­δουν τις δη­μό­σιες επι­χει­ρή­σεις στη λει­τουρ­γία της «ελεύ­θε­ρης αγο­ράς». Τόσο όσο οι ελ­λη­νι­κές μνη­μο­νια­κές κυ­βερ­νή­σεις που δεν έχουν αφή­σει καμία κοι­νω­φε­λή δρα­στη­ριό­τη­τα που να μην την εκ­χω­ρούν στο ιδιω­τι­κό κε­φά­λαιο. Τόσο όσο οι γερ­μα­νι­κές σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τι­κές κυ­βερ­νή­σεις του πρώ­του μισού της δε­κα­ε­τί­ας του 2000 που επέ­βα­λαν την «Ατζέ­ντα 2010» και τα νο­μο­σχέ­δια Χάρτς. Τόσο όσο οι βρε­τα­νοί συ­ντη­ρη­τι­κοί (υπο­στη­ρι­κτές τόσο του Remain όσο και του Brexit) που έχουν πα­ρα­δώ­σει τις ζωές δε­κά­δων βρε­τα­νών βορρά στις φλό­γες της με­γά­λης πυρ­κα­γιάς ερ­γα­τι­κών πο­λυ­κα­τοι­κιών.

Είναι πα­ράλ­λη­λα τόσο απει­λη­τι­κοί για τα κύ­μα­τα των προ­σφύ­γων και με­τα­να­στών, που οι ίδιοι έχουν προ­κα­λέ­σει με τις ιμπε­ρια­λι­στι­κές τους επεμ­βά­σεις όσο το σύ­νο­λο σχε­δόν των εξου­σιών της Ευ­ρώ­πης, οδη­γώ­ντας σε μα­ζι­κούς πνιγ­μούς στη Με­σό­γειο και σε συν­θή­κες «αιχ­μα­λω­σί­ας» των προ­σφύ­γων σε «στρα­τό­πε­δα συ­γκέ­ντρω­σης» της έσχα­της εξα­θλί­ω­σης, όπως η ελ­λη­νι­κή κυ­βέρ­νη­ση, οι κυ­βερ­νή­σεις των χωρών της πρώην ανα­το­λι­κής (νυν κε­ντρι­κής) Ευ­ρώ­πης, που ορ­θώ­νουν τείχη στην διέ­λευ­ση των ση­με­ρι­νών «από­κλη­ρων της γης», που έχουν δη­μιουρ­γή­σει την λε­γό­με­νη «ζού­γκλα» (διά­βα­ζε κό­λα­ση) του γαλ­λι­κού Καλαί. Και είναι τόσο υπε­ρα­σπι­στές των «εθνι­κών συμ­φε­ρό­ντων», του «πα­τριω­τι­κού με­γα­λεί­ου» των επι­μέ­ρους κρα­τών, υπε­ρα­μυ­νό­με­νοι των κα­πι­τα­λι­στι­κών συμ­φε­ρό­ντων των «εθνι­κών» τους βιο­μη­χα­νιών ένα­ντι των «ξένων», όσο αντί­στοι­χα «κο­σμο­πο­λί­τες» είναι οι υπέρ­μα­χοι της ευ­ρω­παϊ­κής ολο­κλή­ρω­σης ως πε­δί­ου διε­θνο­ποι­η­μέ­νου αντα­γω­νι­σμού των επι­μέ­ρους «εθνι­κών» επι­χει­ρή­σε­ων, εντός του πλαι­σί­ου της κοι­νής αγο­ράς των 510 εκα­τομ­μυ­ρί­ων κα­τοί­κων : Και ακρο­δε­ξιοί σχη­μα­τι­σμοί και οι αστι­κές νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρες κυ­βερ­νή­σεις απλά υπε­ρα­σπί­ζο­νται τους προ­σφο­ρό­τε­ρους τρό­πους ο κα­θέ­νας, για την κερ­δο­φό­ρα λει­τουρ­γία των κε­φα­λαί­ων τους (εντός του ευ­ρω­παϊ­κού αντα­γω­νι­σμού ή δια μέσου των εθνι­κι­στι­κών αντα­γω­νι­σμών).

Η μο­να­δι­κή πο­λυ­σή­μα­ντη ωστό­σο δια­φο­ρο­ποί­η­ση που ανα­δει­κνύ­ε­ται και που οδη­γεί στην δι­χο­τό­μη­ση της συ­νο­λι­κής συ­ντη­ρη­τι­κής πα­ρά­τα­ξης είναι η στάση απέ­να­ντι στη λει­τουρ­γία της ευ­ρω­παϊ­κής οι­κο­νο­μι­κής, πο­λι­τι­κής και νο­μι­σμα­τι­κής ενο­ποί­η­σης. Συ­να­κό­λου­θα υπο­στη­ρί­ζε­ται μια εθνι­κι­στι­κού χα­ρα­κτή­ρα ανα­δί­πλω­ση, η ενί­σχυ­ση της φυ­λε­τι­κής κα­θα­ρό­τη­τας και του εθνι­κού με­γα­λεί­ου, η απε­ξάρ­τη­ση της εθνι­κής πα­ρα­γω­γής από τις ευ­ρω­παϊ­κές ρυθ­μί­σεις κλπ. Είναι αυτό κυ­ρί­ως το χα­ρα­κτη­ρι­στι­κό της ευ­ρω­παϊ­κής ακρο­δε­ξιάς που δια­μορ­φώ­νει την αντί­θε­σή της προς την κυ­ρί­αρ­χη πο­λι­τι­κή που ασκεί­ται από τα ευ­ρω­παϊ­κά θε­σμι­κά όρ­γα­να και μη­χα­νι­σμούς. Άλ­λω­στε η ευ­ρω­σκε­πτι­κι­στι­κή πτέ­ρυ­γα του βρε­τα­νι­κού «Κόμ­μα­τος της Ελευ­θε­ρί­ας» και της αντί­στοι­χης πτέ­ρυ­γας των Τό­ρυ­δων ήταν αυτή που προ­κά­λε­σε και ηγε­μό­νευ­σε στο δη­μο­ψή­φι­σμα για την απο­χώ­ρη­ση της Βρε­τα­νί­ας από την Ευ­ρω­παϊ­κή Ένωση.

Η ευ­ρω­παϊ­κή διε­θνο­ποί­η­ση των εθνι­κών κα­πι­τα­λι­σμών της ευ­ρω­παϊ­κής ηπεί­ρου που ξε­κί­νη­σε από τα μέσα του 20ου αιώνα και συ­νε­χί­ζε­ται σή­με­ρα με πολύ πιο προ­ω­θη­μέ­νες μορ­φές από ό,τι αρ­χι­κά, δεν απο­τε­λεί μια επι­βο­λή ενός υπε­ρε­θνι­κού σχη­μα­τι­σμού (πο­λύ­μορ­φη ευ­ρω­παϊ­κή ολο­κλή­ρω­ση), ούτε είναι το απο­τέ­λε­σμα βου­λη­σιαρ­χι­κών επι­λο­γών των εθνι­κών αστι­κών τά­ξε­ων, αλλά είναι το προ­ϊ­όν της ίδιας της εγ­γε­νούς τάσης του κα­πι­τα­λι­στι­κού τρό­που πα­ρα­γω­γής προς την επέ­κτα­ση και την διε­θνο­ποί­η­ση, δη­λα­δή απο­τέ­λε­σμα μιας βα­θειά οι­κο­νο­μι­κής διερ­γα­σί­ας. Το ίδιο ιστο­ρι­κά είχε συμ­βεί σε εθνι­κό επί­πε­δο με τις κα­πι­τα­λι­στι­κές συ­γκρο­τή­σεις στις επι­μέ­ρους ευ­ρω­παϊ­κές χώρες στους προη­γού­με­νες αιώ­νες, όταν η κα­πι­τα­λι­στι­κή επέ­κτα­ση και κυ­ριαρ­χία επε­δί­ω­κε την κα­τά­λυ­ση των φε­ου­δαρ­χι­κών δομών και απαι­τού­σε την λει­τουρ­γία ενός ενιαί­ου εθνι­κού οι­κο­νο­μι­κού και κοι­νω­νι­κού χώρου, με κοινή νο­μο­θε­σία, γλώσ­σα και πο­λι­τεια­κή δομή, πράγ­μα που κα­τέ­λη­ξε στην ανά­δει­ξη των αστι­κών εθνι­κών κρα­τών.

Η οι­κο­νο­μι­κή ευ­ρω­παϊ­κή διε­θνο­ποί­η­ση του κε­φα­λαί­ου δεν μπο­ρού­σε παρά να ανα­δεί­ξει και τις κα­τάλ­λη­λες πο­λι­τι­κές, θε­σμι­κές, οι­κο­νο­μι­κές και στην τε­λευ­ταία ει­κο­σα­ε­τία νο­μι­σμα­τι­κές μορ­φές που να αντι­στοι­χούν κατά τρόπο διε­θνι­κό στη νέα μορφή κα­πι­τα­λι­στι­κής λει­τουρ­γί­ας, με την δια­κί­νη­ση εμπο­ρευ­μά­των, υπη­ρε­σιών, προ­σω­πι­κού και κε­φα­λαί­ων, την ει­σα­γω­γή κοι­νού νο­μί­σμα­τος και την δια­μόρ­φω­ση κοι­νών κα­νό­νων σε όλα σχε­δόν τα επί­πε­δα. Είναι σ’ αυτό το ση­μείο η συ­ντο­νι­σμέ­νη πα­ρέμ­βα­ση των εθνι­κών αστι­κών τά­ξε­ων που συ­γκρό­τη­σαν όλο το θε­σμι­κό εποι­κο­δό­μη­μα δια­χεί­ρι­σης, προ­σα­να­το­λι­σμού και λει­τουρ­γί­ας του διε­θνο­ποι­η­μέ­νου ευ­ρω­παϊ­κού κε­φα­λαί­ου. Αυτός ο προ­σα­να­το­λι­σμός είναι κοι­νός σή­με­ρα για το σύ­νο­λο των αστι­κών δυ­νά­με­ων, συ­ντη­ρη­τι­κών και σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τι­κών, με δια­φο­ρο­ποι­ή­σεις στο επί­πε­δο σχη­μα­τι­σμών της ευ­ρω­παϊ­κής Αρι­στε­ράς. Μά­λι­στα στην ση­με­ρι­νή πε­ρί­ο­δο κα­τα­θλι­πτι­κής κυ­ριαρ­χί­ας του ακραί­ου νε­ο­φι­λε­λευ­θε­ρι­σμού, όπου η αστι­κή πο­λι­τι­κή μπρο­στά στην κρίση κε­φα­λαια­κής υπερ­συσ­σώ­ρευ­σης, επι­μέ­νει να εντεί­νει τα μέτρα των νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρων ανα­διαρ­θρώ­σε­ων, επό­με­νο είναι να ανα­δει­κνύ­ο­νται συ­νε­χείς δυ­σμε­νείς συ­νέ­πειες για τις λαϊ­κές τά­ξεις και συ­να­κό­λου­θα είναι το συ­ντο­νι­στι­κό επι­τε­λείο των εθνι­κών αστι­κών τά­ξε­ων (ευ­ρω­παϊ­κοί θε­σμοί και μη­χα­νι­σμοί), να υπη­ρε­τεί άτεγ­κτα αυτά τα ακραία νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρα μέτρα και επι­λο­γές.

Κατά συ­νέ­πεια δεν είναι παρά οι ανά­γκες υπέρ­βα­σης της κρί­σης υπερ­συσ­σώ­ρευ­σης του κε­φα­λαί­ου προς όφε­λος των αστι­κών δυ­νά­με­ων που δρο­μο­λο­γούν το σύ­νο­λο των μέ­τρων νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρης απορ­ρύθ­μι­σης, λι­τό­τη­τας, συρ­ρί­κνω­σης των κοι­νω­νι­κών πο­λι­τι­κών, απο­ψί­λω­σης των ερ­γα­τι­κών δι­καιω­μά­των, απο­στέ­ρη­σης των δη­μό­σιων κοι­νω­φε­λών υπη­ρε­σιών κλπ. Αυτές οι πο­λι­τι­κές εκ­πο­ρεύ­ο­νται από τις εθνι­κές αστι­κές τά­ξεις και συ­ναρ­θρώ­νο­νται στο ευ­ρω­παϊ­κό θε­σμι­κό κέ­ντρο προ­κει­μέ­νου να απο­κτή­σουν ενιαία μορφή και κυ­ρί­ως να επεν­δυ­θούν με την ισχύ της ευ­ρω­παϊ­κής Ιεράς Συμ­μα­χί­ας ένα­ντι των ερ­γα­τι­κών τά­ξε­ων των επι­μέ­ρους ευ­ρω­παϊ­κών κρα­τών. Το ορατό απο­τέ­λε­σμα είναι οι μορ­φές ει­σο­δη­μα­τι­κής συρ­ρί­κνω­σης των λαϊ­κών στρω­μά­των, εξα­θλί­ω­σης και με­τάλ­λα­ξης των ερ­γα­σια­κών σχέ­σε­ων και των μορ­φών απα­σχό­λη­σης, προ­κει­μέ­νου να ενι­σχυ­θούν τα κέρδη πα­ρα­γω­γι­κό­τη­τας που κα­τα­λή­γουν στην αφό­ρη­τη συ­μπί­ε­ση της μι­σθω­τής ερ­γα­σί­ας.

Η απά­ντη­ση που δί­νε­ται από τα ακρο­δε­ξιά κόμ­μα­τα της ευ­ρω­παϊ­κής ηπεί­ρου, τα οποία σή­με­ρα δεν απευ­θύ­νο­νται μο­νο­διά­στα­τα στις μι­κρο­α­στι­κές τά­ξεις, αλλά κατ’ εξο­χήν και κυ­ρί­αρ­χα στα εξα­θλιω­μέ­να στρώ­μα­τα του πλη­θυ­σμού, και μπρο­στά στην συ­νε­χή χρε­ο­κο­πία των αστι­κών πο­λι­τι­κών (δε­ξιών και κε­ντρο­α­ρι­στε­ρών) είναι η επί­κλη­ση της «εθνι­κής ανα­δί­πλω­σης» μια και εκτι­μά­ται ότι αυτές οι αντι­λαϊ­κές συ­νέ­πειες δεν είναι προ­ϊ­όν των νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρων πο­λι­τι­κών ανά­καμ­ψης της κερ­δο­φο­ρί­ας και αντα­γω­νι­στι­κό­τη­τας του κε­φα­λαί­ου, αλλά προ­έρ­χο­νται από τους «ξέ­νους» οι οποί­οι κα­τα­στέλ­λουν την εθνι­κή ανε­ξαρ­τη­σία, τη δυ­να­τό­τη­τα των εθνι­κών επι­λο­γών, της εθνι­κής ανά­πτυ­ξης της κε­φα­λαιο­κρα­τι­κής οι­κο­νο­μί­ας. Άρα εκεί­νο που απαι­τεί­ται από αυτή τη σκο­πιά είναι η απο­χώ­ρη­ση από τον διε­θνι­κό ευ­ρω­παϊ­κό σχη­μα­τι­σμό, και η απαρ­χή μιας ανε­ξάρ­τη­της πο­ρεί­ας των εθνών, που θα λει­τουρ­γή­σει υπο­τί­θε­ται θε­ρα­πευ­τι­κά για τις πλη­γές που υφί­στα­ται το λαϊκό κοι­νω­νι­κό σώμα. Εξ αυτού και ο ευ­ρω­σκε­πτι­κι­σμός των νε­ο­να­ζι­στι­κών ρευ­μά­των και σχη­μά­των, που θέτει στο απυ­ρό­βλη­το τις κυ­ρί­αρ­χες συ­νέ­πειες της λει­τουρ­γί­ας της κα­πι­τα­λι­στι­κής οι­κο­νο­μί­ας, και «ενο­χο­ποιεί» τους «ξέ­νους δυ­νά­στες» της εθνι­κής κυ­ριαρ­χί­ας, με­γα­λεί­ου και υπε­ρη­φά­νειας.

Στον αντί­πο­δα βέ­βαια η με­γά­λη πλειο­νό­τη­τα των ευ­ρω­παϊ­κών αστι­κών δυ­νά­με­ων (συ­ντη­ρη­τι­κοί και σο­σιαλ­δη­μο­κρά­τες, με την εξαί­ρε­ση ορι­σμέ­νων πε­ρι­πτώ­σε­ων (Βρε­τα­νία των Τό­ρυ­δων, Πο­λω­νία  του κόμ­μα­τος «Δί­καιο και Δι­καιο­σύ­νη»), σε σύ­μπλευ­ση με τις επι­διώ­ξεις των εθνι­κών αστι­κών τά­ξε­ων, επι­διώ­κουν την πα­ρα­πέ­ρα προ­ώ­θη­ση των μορ­φών εμ­βά­θυν­σης της ευ­ρω­παϊ­κής ολο­κλή­ρω­σης, εντός του γε­νι­κού πλαι­σί­ου του ακραί­ου νε­ο­φι­λε­λευ­θε­ρι­σμού, προ­κα­λώ­ντας συ­στη­μα­τι­κά την δια­δι­κα­σία συν­θλι­βής των ευ­ρω­παϊ­κών ερ­γα­τι­κών τά­ξε­ων. Από την άλλη πλευ­ρά, οι πε­ριο­ρι­σμέ­νες αρι­στε­ρές δυ­νά­μεις των ευ­ρω­παϊ­κών χωρών σε έναν βαθμό εντάσ­σο­νται στη λο­γι­κή της επι­δί­ω­ξης μιας «δη­μο­κρα­τι­κής ανα­μόρ­φω­σης» των ευ­ρω­παϊ­κών θε­σμών και της υιο­θέ­τη­σης μιας ορι­σμέ­νης πο­λι­τι­κής τερ­μα­τι­σμού της λι­τό­τη­τας. Εντού­τοις μια τέ­τοια επι­δί­ω­ξη απο­δει­κνύ­ε­ται σε ση­μα­ντι­κό βαθμό ανε­δα­φι­κή στο μέτρο που το­πο­θε­τεί­ται μέσα στα πλαί­σια απο­δο­χής της κα­πι­τα­λι­στι­κής διε­θνο­ποί­η­σης και της ευ­ρω­παϊ­κής πο­λι­τι­κής της δια­χεί­ρι­σης, εφό­σον ο νε­ο­φι­λε­λευ­θε­ρι­σμός είναι εγ­γε­γραμ­μέ­νος στο DNA του ευ­ρω­παϊ­κού θε­σμι­κού εποι­κο­δο­μή­μα­τος.

Απε­να­ντί­ας μια πο­λι­τι­κή της Αρι­στε­ράς που επι­διώ­κει να αντι­με­τω­πί­σει απο­τε­λε­σμα­τι­κά την ανερ­γία, την κα­θαί­ρε­ση των συν­δι­κα­λι­στι­κών ελευ­θε­ριών, την ακύ­ρω­ση του κοι­νω­νι­κού κρά­τους πρό­νοιας, την υπε­ρά­σπι­ση των δη­μό­σιων κοι­νω­φε­λών υπη­ρε­σιών, την ει­σο­δη­μα­τι­κή ανα­δια­νο­μή προς όφε­λος των «από κάτω», δεν μπο­ρεί παρά να αντι­πα­ρα­τί­θε­ται πρω­το­γε­νώς στις νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρες ανα­διαρ­θρώ­σεις απέ­να­ντι στους εθνι­κούς κα­πι­τα­λι­σμούς και συ­να­κό­λου­θα στην υπε­ρε­θνι­κή τους ενο­ποί­η­ση και συ­ντο­νι­σμό. Σε καμία πε­ρί­πτω­ση οι δυ­νά­μεις του ευ­ρω­παϊ­κού αρι­στε­ρού κι­νή­μα­τος δεν μπο­ρούν να βρί­σκο­νται σε πα­ράλ­λη­λους πο­λι­τι­κούς δρό­μους με τους σχη­μα­τι­σμούς της ευ­ρω­παϊ­κής νε­ο­να­ζι­στι­κής δε­ξιάς που επι­κα­λού­νται την εθνι­κή απε­ξάρ­τη­ση από τους θε­σμούς της ευ­ρω­παϊ­κής ολο­κλή­ρω­σης, την υιο­θέ­τη­ση μιας πο­λι­τι­κής εθνι­κι­στι­κού πα­τριω­τι­σμού, την προ­ώ­θη­ση μιας ανε­ξάρ­τη­της ανά­πτυ­ξης των εθνι­κών κα­πι­τα­λι­σμών. Όσο ανα­γκαί­ος είναι ο πα­ρα­με­ρι­σμός αρι­στε­ρών προ­σα­να­το­λι­σμών που όντας εν­σω­μα­τω­μέ­νες στην αστι­κή ευ­ρω­παϊ­κή λο­γι­κή επι­διώ­κουν την ανέ­φι­κτη «δη­μο­κρα­τι­κή ανα­μόρ­φω­ση» της Ευ­ρώ­πης, άλλο τόσο επι­τα­κτι­κή είναι η ανά­γκη δια­χω­ρι­σμού από τις εθνι­κι­στι­κές ακρο­δε­ξιές ευ­ρω­σκε­πτι­κι­στι­κές τά­σεις και ρεύ­μα­τα.

Το κυ­ρί­αρ­χο και πρω­ταρ­χι­κό πεδίο της τα­ξι­κής δια­πά­λης των εθνι­κών ερ­γα­τι­κών και αρι­στε­ρών κι­νη­μά­των είναι η ανά­πτυ­ξη τις αντι­πα­λό­τη­τας προς τις νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρες ανα­διαρ­θρώ­σεις που υλο­ποιούν οι αστι­κές τά­ξεις των ευ­ρω­παϊ­κών χωρών σε σύ­μπλευ­ση με την Ιερή Συμ­μα­χία τους στο επί­πε­δο των θε­σμών του ευ­ρω­παϊ­κού εποι­κο­δο­μή­μα­τος. Οι υπαρ­κτές απερ­για­κές ερ­γα­τι­κές κι­νη­το­ποι­ή­σεις που ανα­δεί­χθη­καν στον ευ­ρω­παϊ­κό χώρο τα τε­λευ­ταία χρό­νια δεν είχαν ως στόχο την άμεση απο­χώ­ρη­ση των εθνι­κών κρα­τών από την Ευ­ρω­παϊ­κή Ένωση και την Ευ­ρω­ζώ­νη, αλλά τις υλι­κές πο­λι­τι­κές των αστι­κών κέ­ντρων, εθνι­κών και ευ­ρω­παϊ­κών, που μέσα από τον ακραίο νε­ο­φι­λε­λευ­θε­ρι­σμό επι­διώ­κουν την συ­ντρι­βή της μι­σθω­τής ερ­γα­σί­ας, προ­κει­μέ­νου να δια­σφα­λί­σουν την κερ­δο­φο­ρία του κε­φα­λαί­ου, μια και αυτό δεν μπο­ρούν να το επι­τύ­χουν από την οποια­δή­πο­τε αύ­ξη­ση των κερ­δών της πα­ρα­γω­γι­κό­τη­τας της ερ­γα­σί­ας. Στην ελ­λη­νι­κή πραγ­μα­τι­κό­τη­τα ήταν το πα­νερ­γα­τι­κό απερ­για­κό κί­νη­μα 2010 – 12 απέ­να­ντι στη μεί­ω­ση των συ­ντά­ξε­ων, την πε­ρι­κο­πή των μι­σθών, την αυ­ξα­νό­με­νη ανερ­γία κλπ. Στην γαλ­λι­κή κοι­νω­νία στη διάρ­κεια του 2016 ήταν οι απερ­για­κές δρά­σεις των γαλ­λι­κών συν­δι­κά­των απέ­να­ντι στον βομ­βαρ­δι­σμό του Κώ­δι­κα Ερ­γα­σί­ας από τη νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρη δια­κυ­βέρ­νη­ση του «Σο­σια­λι­στι­κού Κόμ­μα­τος». Στις χώρες της Κε­ντρι­κής Ευ­ρώ­πης (Σλο­βα­κία, Ουγ­γα­ρία, Τσε­χία, Σερ­βία) ήταν στη διάρ­κεια του 2017 οι πολ­λα­πλές και πο­λυ­ή­με­ρες ερ­γα­τι­κές απερ­γί­ες στις με­γά­λες αυ­το­κι­νη­το­βιο­μη­χα­νί­ες για την αύ­ξη­ση των μι­σθών και την προ­ά­σπι­ση της «ερ­γα­τι­κής αξιο­πρέ­πειας» (Volkswagen , Audi, Fiat Chrysler, Skoda).

Είναι η προ­ώ­θη­ση αυτών των συ­γκε­κρι­μέ­νων μορ­φών τα­ξι­κής δια­πά­λης στο έδα­φος των επι­μέ­ρους εθνι­κών κα­πι­τα­λι­σμών που είναι σε θέση, στην ανά­πτυ­ξή της, να οδη­γή­σει στην ανα­τρο­πή και στην ήττα των νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρων ανα­διαρ­θρώ­σε­ων, κλο­νί­ζο­ντας την κάθε φορά αστι­κή τα­ξι­κή κυ­ριαρ­χία, και έτσι ταυ­τό­χρο­να απο­δο­μώ­ντας την πο­λι­τι­κή επι­βο­λή των θε­σμών της κα­πι­τα­λι­στι­κής ευ­ρω­παϊ­κής διε­θνο­ποί­η­σης. Συ­νε­πώς η αντι­με­τώ­πι­ση της νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρης δια­χεί­ρι­σης της κα­πι­τα­λι­στι­κής κρί­σης σε ευ­ρω­παϊ­κό επί­πε­δο, η απο­στα­θε­ρο­ποί­η­ση και απο­δό­μη­ση των κυ­ρί­αρ­χων ευ­ρω­παϊ­κών λο­γι­κών και μη­χα­νι­σμών, δεν μπο­ρεί παρά να είναι το απο­τέ­λε­σμα της αλ­λα­γής του τα­ξι­κού συ­σχε­τι­σμού των δυ­νά­με­ων στους επι­μέ­ρους εθνι­κούς κοι­νω­νι­κούς σχη­μα­τι­σμούς : Η ευ­θεία εφαρ­μο­γή του συ­νε­δρια­κού προ­γράμ­μα­τος του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ στην αρχή του 2015, πράγ­μα που ακύ­ρω­σαν οι ίδιες οι μι­κρο­α­στι­κές τε­χνο­κρα­τι­κές δυ­νά­μεις που ηγε­μό­νευαν στο εσω­τε­ρι­κό του, θα ήταν αυτή που θα κλό­νι­ζε τόσο τον πα­ρα­παί­ο­ντα τότε ελ­λη­νι­κό κα­πι­τα­λι­σμό, όσο και την συ­νο­χή και ισχύ του ευ­ρω­παϊ­κού θε­σμι­κού εποι­κο­δο­μή­μα­τος. Δεν φταί­ει λοι­πόν η λει­τουρ­γία του ελ­λη­νι­κού κα­πι­τα­λι­σμού εντός των πλαι­σί­ων της ευ­ρω­παϊ­κής πο­λι­τι­κής και νο­μι­σμα­τι­κής ενο­ποί­η­σης που εξου­δε­τέ­ρω­σε το αρι­στε­ρό πρό­γραμ­μα του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, αλλά η ίδια η μι­κρο­α­στι­κή ηγε­μο­νι­κή εκ­συγ­χρο­νι­στι­κή του πλειο­ψη­φία που απο­ποι­ή­θη­κε το πρό­γραμ­μά του, λει­τούρ­γη­σε ως βρα­χί­ο­νας της αστι­κής πο­λι­τι­κής, και έτσι ενί­σχυ­σε την αστι­κή κυ­ριαρ­χία σε πα­νευ­ρω­παϊ­κό επί­πε­δο.

Μόνον μια τέ­τοια πο­λι­τι­κή μπο­ρεί να αντι­με­τω­πί­σει στη ση­με­ρι­νή συ­γκυ­ρία ταυ­τό­χρο­να τον ακραίο νε­ο­φι­λε­λευ­θε­ρι­σμό των κυ­βερ­νη­τι­κών συ­ντη­ρη­τι­κών και σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τι­κών κομ­μά­των, όσο και την πα­ρέμ­βα­ση και δράση των νε­ο­να­ζι­στι­κών μορ­φω­μά­των που προ­βάλ­λουν απει­λη­τι­κά στις πε­ρισ­σό­τε­ρες ευ­ρω­παϊ­κές χώρες, και τα οποία ενώ στο κοι­νω­νι­κό πεδίο ταυ­τί­ζο­νται πλή­ρως με τις ασκού­με­νες αστι­κές πο­λι­τι­κές, στο ευ­ρω­παϊ­κό επί­πε­δο, θέ­το­ντας στο απυ­ρό­βλη­το τις κα­πι­τα­λι­στι­κές αι­τί­ες της κοι­νω­νι­κής κρί­σης, ανα­κα­λύ­πτουν τον εχθρό στους «ξέ­νους» και προ­ά­γουν μια εθνι­κι­στι­κή, ρα­τσι­στι­κή και ακρο­δε­ξιά αντί­λη­ψη πα­τριω­τι­σμού, ανε­ξαρ­τη­σί­ας και εθνι­κού με­γα­λεί­ου. Το έδα­φος κί­νη­σης, ανα­πα­ρα­γω­γής και απε­λευ­θέ­ρω­σης των ευ­ρω­παϊ­κών ερ­γα­τι­κών τά­ξε­ων είναι ο διε­θνο­ποι­η­μέ­νος κα­πι­τα­λι­σμός, και σε καμία πε­ρί­πτω­ση δεν μπο­ρεί να είναι το πεδίο του εθνι­κού πα­τριω­τι­σμού, των αντα­γω­νι­σμών των επι­μέ­ρους κα­πι­τα­λι­σμών. Ο ερ­γα­τι­κός διε­θνι­σμός, στη βάση όμως πά­ντο­τε της προ­α­γω­γής της τα­ξι­κής πάλης στο επί­πε­δο των επι­μέ­ρους εθνι­κών κα­πι­τα­λι­σμών, υπήρ­ξε ένα από τα θε­με­λια­κά χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά του κι­νή­μα­τος της ερ­γα­τι­κής χει­ρα­φέ­τη­σης.

Πηγή: https://rproject.gr

46

ΚΑΝΕΝΑ ΣΧΟΛΙΟ

Γράψτε μια απάντηση