Η πρωταγωνίστρια, διωγμένη από την πατρίδα της την Εσθονία και τον σύζυγό της, στέλνεται με χιλιάδες συμπατριώτες της στη Σιβηρία, στο πλαίσιο της εθνοκάθαρσης που διεξήγαγαν οι σοβιετικές δυνάμεις κατοχής το 1941. Τα σπαρακτικά γράμματά της είναι η βάση της αφηγηματικής γραμμής, που συνοδεύεται από καθηλωτικά ασπρόμαυρα καρέ τα οποία υποκαθιστούν σεκάνς μεγαλύτερης αμεσότητας.
«Δεν μπορώ να κατανοήσω τι κακό έχουμε κάνει εμείς, οι απλοί άνθρωποι, στην τεράστια Ρωσία. Ένα καθεστώς δεν μπορεί να κλέψει από χιλιάδες ανθρώπους αυτό που πιστεύουν και αγαπούν» – «Πλευρικοί Άνεμοι»
Το σενάριο του Μάρτι Χέλντε, βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα και συγκεκριμένα στα γράμματά της ηρωίδας μας, τα οποία αποτελούν την βάση της αφήγησης. Ενώ τα καθηλωτικά ασπρόμαυρα tableaux vivants, δημιουργούν σεκάνς απίστευτης αμεσότητας.
«Τα πιο όμορφα χρόνια της ζωής μου πέρασαν σαν ασάλευτα» παρατηρεί η πρωταγωνίστρια, υπογραμμίζοντας παράλληλα τη συναρπαστική σχέση μεταξύ κίνησης κι ακινησίας, η οποία διέπει ολόκληρη την ταινία. Ο μαζικός αυτός εκτοπισμός προκαλεί έντονα συναισθήματα ακόμη και σήμερα στην Εσθονία.
«Η ιδέα μου ήρθε από μια συγκεκριμένη επιστολή, την πρώτη που διάβασα. Υπήρχε μια φράση που έλεγε: αισθάνομαι ότι ο χρόνος έχει σταματήσει εδώ στη Σιβηρία. Το σώμα μου είναι στη Σιβηρία, αλλά η ψυχή μου βρίσκεται στην πατρίδα μου. Έτσι μου γεννήθηκε η επιθυμία να κάνω μια ταινία, όπου όλοι αλλά και ο χρόνος έχουν σταματήσει. Ήθελα να ανασυνθέσω αυτό το αίσθημα που είχαν όλοι αυτοί οι εκτοπισμένοι στη Σιβηρία τότε.» – αναφέρει χαρακτηριστικά ο 27χρονος σκηνοθέτης Μάρτι Χέλντε και συμπληρώνει:
«Ο λόγος είναι ότι ήθελα και το κοινό μέσα στην κινηματογραφική αίθουσα να αισθανθεί, όπως αισθάνονταν αυτοί οι άνθρωποι στη Σιβηρία. Ήθελα να αφαιρέσω την ελευθερία του κοινού, έτσι ώστε να μην μπορεί να επιλέξει που θα κοιτάξει, ποιο είναι το σημείο εστίασης. Η κεντρική μου ιδέα ήταν η αναδημιουργία αυτού του αισθήματος του εκτοπισμού και της σκλαβιάς αυτών των ανθρώπων».
Η ταινία στηρίζεται σε μια συναρπαστική σχέση κίνησης και ακινησίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι κάθε μονοπλάνο χρειάστηκε περίπου 2 με 6 μήνες για να ετοιμαστεί και μία μέρα για να γυριστεί. Έτσι προέκυψε αυτό το σπάνιο κινηματογραφικό αριστούργημα.
Το σκηνοθετικό ντεμπούτο του Εσθονού δημιουργού Mάρτι Χέλντε, είναι ένα μικρό θαύμα της Έβδομης Τέχνης. Ένα φιλμ το οποίο είχαμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε στο διαγωνιστικό τμήμα του 55ου Διεθνούς Κινηματογραφικού Φεστιβάλ της Θεσσαλονίκης, όπου και απέσπασε δικαίως το Βραβείο Καλλιτεχνικής Επίτευξης.
Ο Μάρτι Χέλντε γεννήθηκε σε ένα μικρό χωριό της Εσθονίας το 1987. Έχει στις αποσκευές του σπουδές στη Σχολή Κινηματογράφου και ΜΜΕ της Βαλτικής, με πτυχίο στη σκηνοθεσία κινηματογράφου, κι έχει παρακολουθήσει πολλά μαθήματα σκηνοθεσίας, τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Αμερική, με τους Τζούντιθ Ουέστον, Ρόμπερτ ΜακΚι, Ζαν-Λουί Ροντρίκ, LungA.
Αμέσως μετά την ολοκλήρωση των βασικών του σπουδών στην κινηματογραφική σκηνοθεσία, απέκτησε μεταπτυχιακό δίπλωμα και στη θεατρική σκηνοθεσία. Το μεγάλου μήκους ντεμπούτο του με τίτλο «Πλευρικοί Άνεμοι», πραγματοποίησε την πρεμιέρα του στο Φεστιβάλ του Τορόντο, το 2014, ενώ την ίδια χρονιά παρουσιάστηκε και στο Φεστιβάλ της Θεσσαλονίκης.
Πλευρικοί Άνεμοι / Risttuules / In The Crosswind
Σκηνοθεσία: Μάρτι Χέλντε
Σενάριο: Μάρτι Χέλντε
Πρωταγωνιστούν: Laura Peterson (Erna), Tarmo Song (Heldur), MirtPreegel (Eliide), Ingrid Isotamm (Hermiine)
Διεύθυνση Φωτογραφίας: Erik Pοllumaa
Μοντάζ: Liis Nimik
Ήχος: Janne Laine
Μουσική: Part Uusberg
Χώρα Παραγωγής: Εσθονία
Έτος Παραγωγής: 2014
Διάρκεια: 90 λεπτά
Πηγή: tvxs.gr
