του Θανάση Κούρκουλα
Ρατσιστικής και εθνικιστικής έμπνευσης η απόφαση της πλειοψηφίας του ΣτΕ
“Τα έθνη και οι λαοί δεν είναι οργανισμοί ασπόνδυλοι και δημιουργήματα εφήμερα αλλά παριστούν διαχρονική ενότητα με σχετικώς σταθερά ήθη και έθιμα, κοινή γλώσσα με μακρά παράδοση, στοιχεία τα οποία μεταβιβάζονται από γενεά σε γενεά”, οπότε θα διαταρασσόταν από ενδεχόμενη “προσθήκη απροσδιορίστου αριθμού προσώπων ποικίλης προελεύσεως”. Δεν πρόκειται για απόσπασμα μπροσούρας της Χρυσής Αυγής αλλά για το σκεπτικό της απόφασης 460/2013 του Συμβουλίου της Επικρατείας που κρίνει αντισυνταγματική την κτήση της ελληνικής ιθαγένειας από παιδιά μεταναστών που γεννήθηκαν ή πήγαν σχολείο στην ελλάδα. Η ίδια απόφαση κρίνει αντισυνταγματική την ψήφο των επί μακρόν διαμενόντων μεταναστών σε δημοτικές και περιφερειακές εκλογές. Η μόνη διάταξη του νόμου 3838/2010 που επιβιώνει από τη δαμόκλειο σπάθη των “τοποτηρητών του έθνους” αφορά την πολιτογράφηση των ενηλίκων μεταναστών, με τις ήδη αυστηρότατες αντικειμενικές προϋποθέσεις που ορίζει (άδεια αορίστου χρόνου ή δεκαετή) αλλά και τις επιπρόσθετες αποδείξεις “ελληνικότητας” (συμμετοχή σε συλλόγους γηγενών, καλή γνώση ελληνικής γλώσσας και ιστορίας, συνέντευξη από επιτροπή, κ.λ.π.). Πρόκειται για πλήρη οπισθοδρόμηση της νομοθεσίας στο “δίκαιο του αίματος”, πατροπαράδοτη αξία του ελληνικού εθνικισμού. Επίσης αποτελεί διαγραφή με μονοκοντυλιά των όποιων δειλών και ανεπαρκών στοιχείων του “δικαίου του εδάφους” που εισήγαγε για πρώτη ο νόμος Ραγκούση. Αποτελεί τέλος ταφόπλακα της πολιτικής συμμετοχής οποιουδήποτε “αλλοδαπού” ακόμα και σε τοπικές εκλογές για να μην αλλοιωθεί η ετυμηγορία του έθνους, υιοθετώντας την πιο αντιδραστική ερμηνεία του σχετικού άρθρου του Συντάγματος.
Και τώρα;
Δικαίως οι νεοναζί του Μιχαλολιάκου πανηγύρισαν την απόφαση ως δική τους νίκη, αφού η πλειοψηφία του ΣτΕ κινήθηκε σε αμιγώς εθνικιστικά μονοπάτια, παρ’ ότι υπήρξε και μια σημαντική μειοψηφία δικαστών που αμφισβήτησαν το σκεπτικό της απόφασης. Άμεση συνέπεια είναι το πάγωμα κάθε διαδικασίας απονομής ιθαγένειας σε παιδιά μεταναστών (εκκρεμμούν περίπου 10.000 αιτήσεις), ενώ παραμένει ανοιχτό το ενδεχόμενο ακόμα και να ανακληθεί η ιθαγένεια από περίπου 6.000 παιδιά που την είχαν αποκτήσει με βάση τις διατάξεις του πρόσφατου νόμου. 200.000 παιδιά μεταναστών που ζουν στη χώρα – ακόμα κι αν γεννήθηκαν εδώ και δεν έχουν γνωρίσει άλλη πατρίδα – αντιμετωπίζουν το φάσμα της παρανομίας όταν ενηλικιωθούν, αν δεν μπορέσουν να βρουν δουλειά και να αποκτήσουν άδεια παραμονής για εργασία. Με δεδομένο το νομοθετικό κενό που δημιουργείται από την απόφαση του ΣτΕ, δύο ενδεχόμενα υπάρχουν: ή θα εισαχθεί από την κυβέρνηση Σαμαρά προς συζήτηση στη Βουλή νόμος με αυστηρότερες προϋποθέσεις για την κτήση της ιθαγένειας (κυκλοφόρησαν σενάρια για δυνατότητα αίτησης μόνο μετά την ενηλικίωση των παιδιών, συνεντεύξεις “ελληνομέτρησης” ακόμα και για παιδιά που γεννήθηκαν εδώ, κ.λ.π.), ή – ακόμα χειρότερα – θα παραμείνουν τα πράγματα παγωμένα χωρίς να αντικαθίστανται οι “αντισυνταγματικές” διατάξεις, με αποτέλεσμα την εκ των πραγμάτων άρνηση της ιθαγένειας σε όλα τα παιδιά των μεταναστών.
Διεκδίκηση
Σε κάθε περίπτωση, το κίνημα και η αριστερά χρειάζεται να παρέμβουν δυναμικά και άμεσα, διεκδικώντας ιθαγένεια σε κάθε παιδί που γεννιέται ή ζει στη χώρα και ψήφο για τους μετανάστες σε κάθε είδους εκλογές. Η ιθαγένεια αποτελεί στοιχειώδες δικαίωμα κάθε παιδιού. Και μάλιστα ανεξάρτητα από το νομικό καθεστώς των γονιών του, όπως η προϋπόθεση 5/ετούς νόμιμης παραμονής και των δύο γονιών που όριζε ο νόμος Ραγκούση. Για μια ακόμα φορά αποδεικνύεται πως ο εθνικισμός έχει πολλές αντιφάσεις: Με βάση την απόφαση του ΣτΕ δεν είναι “γνήσιος ο δεσμός” με τη χώρα ενός παιδιού μετανάστη που γεννήθηκε και πήγε σχολείο εδώ, αλλά θεωρείται αυτόματα ελληνική η ιθαγένεια ενός παιδιού τέταρτης γενιάς που γεννήθηκε στις ΗΠΑ από έλληνες γονείς αλλά δεν μιλάει ελληνικά. Ο μετανάστης που ζει στην Ελλάδα αλλοιώνει με την ψήφο του τη βούληση του ελληνικού λαού ενώ ο Ευρωπαίος που ζει στη χώρα δικαιούται να ψηφίζει εδώ και κάτι τέτοιο δεν συνιστά αλλοίωση της βούλησης αυτής. Οι μετανάστες πληρώνουν στους δήμους που κατοικούν τα δημοτικά τέλη που πληρώνουν και οι ντόπιοι, φορολογούνται έμμεσα και άμεσα όπως και οι ντόπιοι αλλά δεν έχουν δικαίωμα ψήφου ούτε καν στις δημοτικές εκλογές. Η αυθαίρετη ταύτιση της “εθνικότητας” με την “ιθαγένεια” που κάνει το ΣτΕ δεν εφαρμόζεται σε καμία από τις χώρες της ΕΕ, ακόμα και σε εκείνες με τις αυστηρότερες προϋποθέσεις απονομής της ιθαγένειας σε μετανάστες. Στην πραγματικότητα, η εθνικιστική απόφαση του ΣτΕ, δεν είναι μόνο απάνθρωπη και άδικη απέναντι στους μετανάστες. Αποτελεί εκ των πραγμάτων εξάπλωση του θεσμικού ρατσισμού ακόμα και στις κατηγορίες εκείνες των μεταναστών και των οικογενειών τους που ως τώρα θεωρούνταν ενταγμένοι καθώς ζουν εδώ και πολλές δεκαετίες στη χώρα. Δίνει πόντους στις “αιματολογικές” ερμηνείες της ελληνικότητας της Χρυσής Αυγής και ερείσματα για να επεκτείνει τη δολοφονική της δράση και στα νηπιαγωγεία. Για όλους αυτούς τους λόγους, η συγκρότηση ενός πλατιού μετώπου υπεράσπισης των κοινωνικών και πολιτικών δικαιωμάτων των μεταναστών χωρίς ρατσιστικές προϋποθέσεις είναι απόλυτα αναγκαία. Μόνο ενωμένοι ντόπιοι και μετανάστες εργαζόμενοι, άνεργοι και νέοι μπορούμε να ανατρέψουμε τη μνημονιακή βαρβαρότητα της τρικομματικής κυβέρνησης που μας χτυπάει όλους μαζί και καθέναν ξεχωριστά. Εν τέλει, η υπεράσπιση των κοινωνικών και πολιτικών δικαιωμάτων των μεταναστών είναι στοιχειώδης προϋπόθεση για να μπορούμε να αγωνιζόμαστε μαζί.
