Η άνοδος της Ακροδεξιάς στην Ευρώπη

Κόμματα με καθαρά ακροδεξιά ρητορική ή ακόμα και ομάδες με αμιγώς νεοναζιστικά χαρακτηριστικά, αξιοποιούν το προνομιακό περιβάλλον που τους δίνει αφενός η κρίση και αφετέρου οι αντιμεταναστευτικές και κατασταλτικές πολιτικές των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων, ώστε να αυξήσουν την επιρροή τους και να απευθυνθούν σε ευρύτερα ακροατήρια.

Η Ακροδεξιά στην Ευρώπη ήδη μετρά πολλές επιτυχίες. Στη Γαλλία, το Εθνικό Μέτωπο (FN) της Μαρίν Λε Πεν ανεβαίνει δημοσκοπικά ενόψει των ευρωεκλογών, σε ορισμένες δημοσκοπήσεις μάλιστα έχει εμφανιστεί ως πρώτο κόμμα. Για να πετύχει διείσδυση στους ψηφοφόρους της Δεξιάς και του κέντρου, το FN συμπεριλαμβάνει στο πρόγραμμά του κάποιες διεκδικήσεις των εργαζομένων, χωρίς φυσικά να συμμετέχει ποτέ στους αγώνες  τους, και βεβαίως βάζοντας το στίγμα της εθνικής προτίμησης –πρώτα οι Γάλλοι.

Στη Δανία, το ακροδεξιό Δανικό Λαϊκό Κόμμα (DPP), που συμμετείχε και στην κυβέρνηση από το 2001-2011, παίρνει σταθερά διψήφια ποσοστά σε εθνικές και δημοτικές εκλογές.

Στη Νορβηγία, το ακροδεξιό Προοδευτικό Κόμμα (FrP), του οποίου μέλος ήταν ο Μπρέιβικ, ύστερα από μια σύντομη πτώση επανέκαμψε και ήρθε τρίτο στις εκλογές, σχηματίζοντας κυβέρνηση με τη Δεξιά και βάζοντας ψηλά στην ατζέντα της κυβέρνησης τον περιορισμό της μετανάστευσης.

Στην Ολλανδία, το Κόμμα για την Ελευθερία (PVV), ιδιαίτερα εχθρικό προς τους μουσουλμάνους μετανάστες, επίσης ήρθε τρίτο στις εκλογές του 2010 και για κάποιο διάστημα παρείχε στήριξη στην κυβέρνηση.

Στη Φιλανδία, το Κόμμα των Φιλανδών (PS) ήρθε τρίτο στην εκλογές του 2011 και είναι αξιωματική αντιπολίτευση. Είχε σταθερά ανοδική πορεία από την ίδρυσή του το 1995 (ως Αληθινοί Φιλανδοί).

Το κοινό χαρακτηριστικό όλων αυτών των κομμάτων είναι η εμμονή τους στον περιορισμό της μετανάστευσης και η προσπάθεια ανάδειξης των μεταναστών ως βασικών υπαίτιων για προβλήματα όπως η ανεργία και η εγκληματικότητα. Φυσικά στους κόλπους τους υπάρχουν και νεοναζί και πολλές από τις θέσεις τους είναι ιδιαίτερα συγγενικές με των νεοναζιστικών οργανώσεων. Ωστόσο, στα πλαίσια του ανοίγματος προς τους ψηφοφόρους του κέντρου και της Δεξιάς, προσπαθούν να διαχωρίζουν τη θέση τους από τα ανοιχτά νεοναζιστικά κόμματα όπως η Χρυσή Αυγή και να στρογγυλεύουν κάπως τις πιο ακραίες από τις απόψεις που εκφράζονται στο εσωτερικό τους.

Υπάρχουν όμως στην Ευρώπη και άλλα καθαρά νεοναζιστικά κόμματα, που έχουν πετύχει μεγάλα ποσοστά και δυναμική παρουσία στο δρόμο. Στην Ουκρανία, το «Σβόμποντα» (Ελευθερία) πήρε 10,4% στις εκλογές του 2012 και είχε ενεργή παρουσία στις κινητοποιήσεις των Ουκρανών τον περασμένο Δεκέμβρη, που ακολούθησαν την ανακοίνωση από μέρους της κυβέρνησης για την ακύρωση της εμπορικής συμφωνίας με την Ε.Ε.

Το «Γιόμπικ» στην Ουγγαρία, που ήρθε τρίτο κόμμα στις εκλογές του 2009, κάνει συστηματικά πογκρόμ εναντίον των Ρομά, για τους οποίους δηλώνει ότι πρέπει να μπουν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης.

Στην Ιταλία, παρά τη συρρίκνωση των φασιστικών οργανώσεων στις τελευταίες εκλογές, οι νεοναζί έχουν καταφέρει να παρεμβαίνουν στο δρόμο, όπως φάνηκε από τις δυναμικές κινητοποιήσεις του περασμένου Δεκέμβρη, στις οποίες συμμετείχαν ανοιχτά οι νεο-ναζιστικές οργανώσεις, όπως η Forza Nuova και η Casa Pound, και ακούστηκαν αντιδραστικά και φασιστικά συνθήματα.

Οι αντικειμενικές συνθήκες είναι ευνοϊκές για την άνοδο της Ακροδεξιάς, καθώς η κρίση, η ανεργία, η πτώση του βιοτικού επιπέδου στις ευρωπαϊκές χώρες, κάνουν πιο εύκολη την ενοχοποίηση των μεταναστών και την αναδίπλωση σε αντιδραστικές θέσεις. Ωστόσο δεν είναι νομοτελειακό ότι σε περιόδους κρίσης επικρατούν οι ιδέες της ακροδεξιάς. Θα μπορούσε, κάτω από άλλες συνθήκες, να υπάρχει ριζοσπαστικοποίηση του κόσμου και αριστερά αντανακλαστικά.

Αυτό που βοηθάει πολύ τα ακροδεξιά κόμματα είναι η στήριξή τους από τις πολιτικές των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων και της ΕΕ. Η μεταναστευτική πολιτική της ΕΕ που ωθεί προς το κλείσιμο των συνόρων, η άρνηση ασύλου στους πρόσφυγες, η Frontex, τα κέντρα κράτησης, οι επιχειρήσεις σκούπα, ο κρατικός ρατσισμός προς τους μετανάστες χωρίς χαρτιά, όλα αυτά ενισχύουν τα επιχειρήματα των φασιστών και δικαιολογούν ακόμα και τα πογκρόμ, παρουσιάζοντας έτσι τους φασίστες ως μέρος της λύσης του «προβλήματος».

Όταν, για παράδειγμα, ο Σαμαράς τονίζει ότι έχουμε τόσους μετανάστες όσους και άνεργους, η Μέρκελ δηλώνει ότι «η πολυπολιτισμικότητα απέτυχε» και ο Ολάντ θέτει ως βασικό στόχο την πάταξη της «λαθρομετανάστευσης», είναι σαφές ότι η στάση των ευρωπαίων ηγετών θρέφει τη ρατσιστική προπαγάνδα.

Από την άλλη, οι κατασταλτικές πολιτικές του «νόμου και της τάξης», η άγρια καταστολή απέναντι σε όλα τα κινήματα, οι συλλήψεις των συνδικαλιστών, οι επεμβάσεις σε κάθε κατειλημμένο χώρο, όλα αυτά δημιουργούν την εντύπωση ότι βασικό μας πρόβλημα είναι η «ασφάλεια» και έτσι τρέφουν τα φασιστικά τάγματα εφόδου.

Οι απαντήσεις που ψάχνει ο κόσμος μπορούν να έρθουν από την Αριστερά, που οφείλει να αναδείξει ότι για την κρίση και τις πολιτικές λιτότητας δεν φταίνε οι μετανάστες. Η αποτελεσματική οργάνωση των αγώνων, η απάντηση στις πολιτικές λιτότητες που μπορεί να δώσει η Αριστερά, αυτό μόνο μπορεί να είναι το ανάχωμα στην άνοδο των φασιστών.

Δεν πρέπει να υπάρχει κανένας συμβιβασμός με τις κυβερνήσεις και τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές που ακολουθούν. Μια αντικαπιταλιστική Αριστερά που κινητοποιεί τον κόσμο και έχει πρόταση για τις ανάγκες του, δεν αφήνει περιθώρια στην ακροδεξιά να εκμεταλλευτεί την κρίση και να αναδειχτεί ως δήθεν η λύση.

Επιπλέον, η Αριστερά πρέπει να αναδεικνύει το αντιρατσιστικό της πρόγραμμα. Είναι απαραίτητη η υπεράσπιση των μεταναστών ως τμήμα της εργατικής τάξης, την οποία υπερασπιζόμαστε συνολικά, καθώς και η ανάδειξη του θεσμικού ρατσισμού των στρατοπέδων συγκέντρωσης και των δολοφονιών στα σύνορα.

Η Χρυσή Αυγή έχει δεχτεί σοβαρό πλήγμα μετά τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα και όσα ακολούθησαν. Θεώρησε ότι ο κοινωνικός και πολιτικός συσχετισμός την ευνοούσε περισσότερο από ό,τι πραγματικά ίσχυε και το πλήρωσε. Αυτή τη στιγμή έχουν αναδιπλωθεί, αλλά, αν δεν αντιμετωπιστούν, θα ανασυγκροτηθούν, ακόμα και στη βάση των ταγμάτων εφόδου που κρύφτηκαν στις γιάφκες τους μετά τη σύλληψη του Μιχαλολιάκου.