Παγιδευμένοι στο πεδίο βολής του Καρά Τεπέ

Παγιδευμένοι στο πεδίο βολής του Καρά Τεπέ

Γιώργος Παγούδης

Χιλιάδες πρόσφυγες προσπαθούν να επιβιώσουν μέσα σε άθλιες συνθήκες στον καταυλισμό της Λέσβου. ● Μεγάλες οι ελλείψεις σε τρόφιμα, νερό, υγειονομική περίθαλψη και ηλεκτροδότηση. ● Φόβοι και από τη μόλυνση του εδάφους με τοξικά μεταλλικά στοιχεία.

Εγκλωβισμένοι στη Λέσβο και απομονωμένοι στο προσωρινό Κέντρο Υποδοχής και Φιλοξενίας του Καρά Τεπέ προσπαθούν να επιβιώσουν περίπου 6.500 άνθρωποι. Είναι οι πρόσφυγες «της γης οι κολασμένοι» που διωγμένοι από πόλεμο, πείνα και αυταρχικά καθεστώτα, αναζητούν σε 250 στρέμματα γης τρόπο να ξεφύγουν από τις λάσπες και τις εντελώς ακατάλληλες συνθήκες διαβίωσης που τους έχουν επιβληθεί.

Το Καρά Τεπέ 2.0 –γνωστό και ως Μαυροβούνι, σύμφωνα με την εξελληνισμένη ονομασία που προτιμά το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου– δεν είναι κατάλληλο για ανθρώπινη κατοικία.

Δίπλα στη θάλασσα, εκτεθειμένο σε όλους τους ανέμους και ειδικά στον παγωμένο βορινό άνεμο που επικρατεί στα νησιά τον χειμώνα, μπορεί να ήταν το ιδανικό σημείο για πεδίο βολής, αλλά κανείς δεν πρέπει να υποχρεώνεται να ζει εκεί, στη λάσπη, σε μια σκηνή, δίπλα στη θάλασσα, εκτεθειμένη σε όλα τα στοιχεία.

Κανείς δεν πρέπει να υποχρεώνεται να ζει σε ένα καταφύγιο που αναγκάζονται να το στήνουν πολλές φορές μέσα στην ημέρα επειδή καταρρέει στον πρώτο άνεμο ή πλημμυρίζει σε περίπτωση δυνατής βροχής, χαλαζόπτωσης ή και χιονόπτωσης. Το πρόσφατο χαμηλό βαρομετρικό που ονομάστηκε «Μήδεια» έφερε στη Λέσβο θερμοκρασίες κατάψυξης, αλλά ο γενικός γραμματέας Υποδοχής Μάνος Λογοθέτης ισχυρίστηκε: «Κανείς δεν κινδυνεύει από τον καιρό στο Καρά Τεπέ».

Η επαρκής υγειονομική περίθαλψη, η ιδιωτικότητα, το φαγητό, το ηλεκτρικό ρεύμα, το τρεχούμενο νερό, τα ζεστά ντους και άλλες εγκαταστάσεις υγιεινής εκλαμβάνονται μόνο ως ανέκδοτο. Για τους χιλιάδες ανθρώπους έχουν τοποθετηθεί περίπου 250 τουαλέτες.

Η υδροδότηση γίνεται με βυτία που πάνε κι έρχονται και ο κόσμος σχηματίζει ουρές για να εξασφαλίσει λίγο πόσιμο νερό. Από κοντά και οι επιτήδειοι, που έχουν καταφέρει, όπως λένε οι πληροφορίες, να εξασφαλίσουν έξτρα εισόδημα πουλώντας ζεστό νερό σε όσους και όσες επιθυμούν να ικανοποιήσουν το βασικό δικαίωμα της προσωπικής υγιεινής.

Ουρές για τρόφιμα

Η πανδημία του κορονοϊού έχει επιδεινώσει την κατάσταση για τους πρόσφυγες.

Μέσα στο στρατόπεδο η τήρηση των μέτρων αποφυγής της διάδοσης της νόσου είναι αδύνατη. Οι φυσικές αποστάσεις εκμηδενίζονται, τόσο μέσα στις σκηνές, μεγάλες ή μικρές, όσο και στις ατελείωτες ουρές που σχηματίζονται για πρόσβαση σε βασικές ανάγκες, όπως η σίτιση, ή σε διανομή προϊόντων. Περισσότερο όμως έχει επιδεινωθεί η ψυχική τους κατάσταση. Η έξοδος από το καμπ υπόκειται σε αυστηρούς ελέγχους και όσοι είναι μέσα το σκέφτονται δυο και τρεις φορές.

«Αλλωστε να βγούμε να πάμε πού; Είναι όλα κλειστά. Μόνο για σούπερ μάρκετ μπορούμε να βγούμε» έλεγε ένας. Αλλά ακόμα και για το σούπερ μάρκετ υπάρχει πρόβλημα. Πάντοτε πρέπει να μείνει πίσω ένας –συνήθως ο πιο χειροδύναμος– για να προσέχει τη σκηνή.

Στο Καρά Τεπέ 2.0 ακόμα και οι κουβέρτες είναι πολύτιμα αντικείμενα και κανείς δεν θέλει να τις χάσει όσο διαρκούν τα ψώνια του.

«Εμείς, φίλε, το μόνο που θέλουμε είναι να φύγουμε από εδώ. Τίποτα άλλο», είναι η μόνιμη επωδός των προσφύγων σε κάθε σχετική συζήτηση.

Χαρακτηριστικό της επιθυμίας και της κατάρρευσης που δημιουργεί η μη ικανοποίησή της είναι η τραγική περίπτωση της γυναίκας από το Αφγανιστάν που αυτοπυρπολήθηκε όταν διαπίστωσε ότι το όνομά της δεν βρισκόταν στη λίστα με την πολυπόθητη άδεια για τη μετεγκατάσταση στη Γερμανία. Επέζησε από την απόπειρα, αλλά αντιμετωπίζει τώρα την κατηγορία του εμπρησμού από πρόθεση αφού, προκειμένου να αυτοκτονήσει, απομάκρυνε τα παιδιά της και έβαλε φωτιά στη σκηνή όπου ζούσαν.

Η ηλεκτροδότηση στη δομή είναι εξόχως προβληματική. Η κατασκευή υποσταθμού της ΔΕΗ έχει κολλήσει στη γραφειοκρατία και οι λιγοστές γεννήτριες δεν επαρκούν για τις ανάγκες. Η παροχή γίνεται ανά τομέα της δομής για λίγες ώρες κάθε ημέρα. Υπήρξε μέρα με ιδιαίτερα χαμηλές θερμοκρασίες που εκατοντάδες σκηνές έμειναν χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα σχεδόν όλο το 24ωρο.

Παστωμένοι επί ώρες

Οι ένοικοί τους μεταφέρθηκαν εσπευσμένα στα κλιματιζόμενα rabhalls, τις μεγάλες σκηνές χωρητικότητας εκατοντάδων ανθρώπων, όπου εν μέσω πανδημίας παρέμειναν παστωμένοι επί ώρες. Υπό αυτές τις συνθήκες είναι θαύμα ότι δεν υπήρξε έξαρση του Covid-19.

Το Καρά Τεπέ στα 26 στρέμματα ήταν στρατιωτικός χώρος και πεδίο βολής πολλές δεκαετίες. Μετατράπηκε σε προσφυγική δομή βιαστικά τον Σεπτέμβριο μετά τη φωτιά στη Μόρια. Αποτέλεσμα, να έχουν παραμείνει δεκάδες μεταλλικά στοιχεία από σκασμένα βλήματα. Πρόσφατα, μετά τις αποκαλύψεις, η ελληνική κυβέρνηση παραδέχτηκε ότι βρέθηκε υψηλή συγκέντρωση μολύβδου σε δείγμα εδάφους από την περιοχή, υποστηρίζοντας ότι δεν μπορεί να είναι επιβλαβές.

Αντίθετα, όμως, η διεθνής βιβλιογραφία αναφέρει ότι η δηλητηρίαση από μόλυβδο προκαλεί βλάβη στα όργανα, επηρεάζει την ανάπτυξη του νευρικού συστήματος και του εγκεφάλου, καθιστώντας την έκθεση στο τοξικό αυτό μέταλλο ιδιαίτερα επιβλαβή, ιδίως κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, καθώς και για τα μικρά παιδιά, που αποτελούν σχεδόν το 40% των κατοίκων του καταυλισμού.

Με αυτά τα δεδομένα είναι σαφές ότι το Καρά Τεπέ απέχει πολύ από το να «παρέχει στους αιτούντες άσυλο επαρκές βιοτικό επίπεδο που να εγγυάται τη διαβίωσή τους και να προάγει τη σωματική και ψυχική τους υγεία», όπως απαιτεί η ελληνική και διεθνής νομοθεσία.

Αντίθετα, οι συνθήκες υποδοχής και διαμονής στη Λέσβο φτάνουν σε επίπεδο απάνθρωπης και εξευτελιστικής μεταχείρισης. Και βέβαια απέχουν πολύ από «τη διασφάλιση ότι θα παρέχεται εξειδικευμένη φροντίδα και προστασία σε όσους ανήκουν σε ευάλωτους πληθυσμούς» ή ότι θα καλύπτονται οι «ειδικοί όροι υποδοχής» τους, όπως επιβάλλει η ίδια νομοθεσία.

Αλλωστε ποιος μπορεί να υποστηρίξει βάσιμα ότι υπό αυτές τις συνθήκες οι άνθρωποι, ακόμα και οι πιο σκληραγωγημένοι, δεν μετατρέπονται σε ευάλωτους για τους οποίους προβλέπεται η άρση γεωγραφικού αποκλεισμού;

Πηγή: efsyn.gr

58

ΚΑΝΕΝΑ ΣΧΟΛΙΟ

Γράψτε μια απάντηση