Καθώς ο ήλιος δύει στην πόλη Βαν της ανατολικής Τουρκίας, ο Μουχαμντουλάχ Σανγκίν και δεκάδες άλλοι Αφγανοί προετοιμάζονται για άλλη μια «επεισοδιακή» νύχτα.
Ο 22χρονος, ο οποίος έχει μελανιασμένο αριστερό μάτι και φρέσκες ουλές στα χέρια, κατέφτασε από το Ιράν λίγες μέρες πριν με τη βοήθεια λαθρεμπόρων.
«Δεν είμαι καλά», είπε ο Σανγκίν με τα πόδια του να τρέμουν. «Δεν αισθάνομαι άνθρωπος», συμπλήρωσε.
Ο Σαγκίν, ο οποίος πολέμησε τους Ταλιμπάν για πέντε χρόνια ως στρατιώτης στον εθνικό αφγανικό στρατό, λέει ότι τον περασμένο μήνα διέσχισε τρεις φορές τα σύνορα Τουρκίας-Ιράν, απόσταση περίπου 80 χλμ.
Κάθε φορά, οι τουρκικές συνοριακές δυνάμεις τον συνελάμβαναν και τον έστελναν πίσω στο Ιράν, χρησιμοποιώντας βίαια μέσα, ισχυρίζεται ο νεαρός.
Οι βάναυσες «αντιδράσεις» εναντίον προσφύγων έχουν αυξηθεί στην ανατολική Τουρκία μήνες μετά την κατάληψη του Αφγανιστάν από τους Ταλιμπάν, σύμφωνα με έρευνα του Guardian που περιελάμβανε συνεντεύξεις με πολλά θύματα, δικηγόρους στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που εργάζονται στην περιοχή και ανεξάρτητους παρατηρητές.
Ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης ανακοίνωσε ότι τους τελευταίους μήνες 20.000 με 30.000 πρόσφυγες εγκαταλείπουν το Αφγανιστάν κάθε εβδομάδα. Σύμφωνα με τον Ορχάν Ντενίζ, καθηγητή μετανάστευσης στο Πανεπιστήμιο Van Yüzüncü Yıl, πολλοί επιχειρούν ταξίδια 1.400 μιλίων μέσω του Ιράν και των βουνών του Ζάγκρος στα τουρκικά σύνορα και σε πόλεις όπως το Başkale, το Çaldıran, το Saray και το Özalp.
«Αυτό που κάνουν οι τουρκικές αρχές είναι παράνομο»
Όμως, ο Μαχμούτ Κατσάν, Τούρκος δικηγόρος, ο οποίος ειδικεύεται σε υποθέσεις προσφύγων και ασύλου, ισχυρίζεται ότι οι επαναπροωθήσεις, που παραβιάζουν τη σύμβαση του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες του 1951, λαμβάνουν χώρα «συστηματικά». «Αυτό συμβαίνει 100%», είπε ο Κατσάν και «είναι παράνομο».
Ο δικηγόρος πρόσθεσε ότι η Επαρχιακή Διεύθυνση Διαχείρισης Μετανάστευσης (PDMM) στο Βαν δεν δέχεται πλέον νέες αιτήσεις ασύλου, συμπεριλαμβανομένου ενός από τους πελάτες του – μια Αφγανή νοσοκόμα και η οικογένειά της αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τους τη χώρα τους. «Ήρθαν με διαβατήρια, αλλά ακόμη και σε αυτούς τους αρνήθηκε», είπε. «Οι Αφγανοί βρίσκονται σε μεγάλο κίνδυνο αυτή τη στιγμή. Όλοι είδαμε τις χιλιάδες κόσμου στο αεροδρόμιο της Καμπούλ και πρέπει να τους υποστηρίξουμε».
Οι προσπάθειες της τουρκικής κυβέρνησης να κρατήσει μακριά τους πρόσφυγες από το Αφγανιστάν κλιμακώθηκαν τον Αύγουστο όταν ξεκίνησε η κατασκευή ενός τσιμεντένιου τείχους 183 μιλίων στην επαρχία Βαν. Ο υπουργός Άμυνας, Χουλουσί Ακάρ, είπε ότι τα ανατολικά σύνορα ενισχύθηκαν με κάμερες θερμικής και νυχτερινής όρασης και περισσότερα στρατεύματα, συμπεριλαμβανομένων 750 αξιωματικών ειδικών επιχειρήσεων.
Ο Μετίν Κομπατίρ, πρόεδρος του Κέντρου Έρευνας για το Άσυλο και τη Μετανάστευση (IGAM), με έδρα την Κωνσταντινούπολη, είπε ότι η άρνηση της νόμιμης εισόδου πολλών Αφγανών προσφύγων τους ανάγκαζε σε θανατηφόρα ταξίδια, αναφέροντας ένα περιστατικό όπου έως και 60 Αφγανοί πρόσφυγες πνίγηκαν διασχίζοντας τη λίμνη Βαν. «Είδαμε την κατάστασή τους, είναι πολύ κουρασμένοι και εκμεταλλευόμενοι από λαθρεμπόρους», είπε. «Τραυματίζονται σε μεγάλους περιπάτους, πεινασμένοι, χωρίς νερό. Τους κάνουν να διακινδυνεύουν άσκοπα τη ζωή τους».
Ο Σανγκίν, ο οποίος έφυγε από την Καμπούλ δύο ημέρες μετά την πτώση των Ταλιμπάν τον Αύγουστο, είπε ότι τα βουνά ήταν γεμάτα σορούς όταν πέρασε στην Τουρκία. Είπε ότι οι κλέφτες του έκλεψαν 150 δολάρια και οι τουρκικές συνοριακές δυνάμεις έσπασαν το τηλέφωνό του στο κεφάλι του, έκαψαν τα ρούχα του και τον κλώτσησαν επανειλημμένα στο πρόσωπο. «Βρισκόμασταν σε μεγάλο κίνδυνο», είπε.
Ένας άλλος πρόσφυγας ισχυρίστηκε ότι το χέρι του είχε σπάσει από μεταλλικό κράνος από έναν Τούρκο στρατιώτη, με αποτέλεσμα τα δάχτυλά του να πρηστούν και να μολυνθούν. Άλλοι μίλησαν για ξυλοδαρμό και καταστροφή των περιουσιών τους από τον τουρκικό στρατό.
«Τα κράτη οφείλουν να αποτρέπουν τέτοια γεγονότα»
Σε μια δήλωση της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR) αναφέρεται ότι «παρακολουθεί στενά την κατάσταση» και ότι εξέδωσε πρόσφατα μια συμβουλή χωρίς επιστροφή για το Αφγανιστάν, ζητώντας απαγόρευση της αναγκαστικής επιστροφής Αφγανών υπηκόων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που απορρίφθηκαν οι αιτήσεις ασύλου τους.
«Είναι σημαντικό να έχουμε κατά νου ότι τα κράτη έχουν υποχρεώσεις, συμπεριλαμβανομένου του διεθνούς δικαίου, να διατηρήσουν τη διασυνοριακή πρόσβαση για τους πολίτες που διαφεύγουν από τις συγκρούσεις και να μην επιστρέψουν βίαια πρόσφυγες», πρόσθεσε.
Αλλά για τον Σανγκίν, παγιδευμένο σε μια ερημική γωνιά της Τουρκίας, οι προσπάθειες να ζητήσει άσυλο έχουν επηρεάσει τη σωματική και ψυχική του ευημερία. «Είναι βίαιοι εναντίον μας για να μας εμποδίσουν να εισέλθουμε», είπε. «Είναι παράνομο αυτό που κάνουν. Δεν πρέπει να μας το κάνουν αυτό. Δεν μπορώ να επιστρέψω στο Αφγανιστάν. Δεν υπάρχει μέλλον εκεί. Έχει τελειώσει».
Πηγή: https://www.efsyn.gr