Ψάχνουμε τώρα τους ξένους που διώχνουμε

Κάποια χρόνια και μια ολόκληρη ζωή πριν -πριν η χώρα πτωχεύσει και ο κόσμος μας καταρρεύσει- οι φασίστες άρχισαν να βγαίνουν στο προσκήνιο από τα αζήτητα της Ιστορίας. Δειλά δειλά στην αρχή και με θράσος που θέριευε άρχισαν οι κραυγές «έξω οι ξένοι» – σύντομα βγήκαν και τα μαχαίρια. Σήμερα, το σενάριο που τότε έμοιαζε με επιστημονική φαντασία επιβεβαιώνεται: οι «ξένοι» φεύγουν μαζικά, τα αφεντικά κλαίνε με μαύρο δάκρυ, παραγωγοί, έμποροι, συνεταιριστές, εξαγωγείς είναι σε πανικό, η αντιπολίτευση σφυροκοπά την κυβέρνηση και ο Κυριάκος Μητσοτάκης καλεί τους μετανάστες να σώσουν τη χώρα – από το δημογραφικό της πρόβλημα μέχρι το επισιτιστικό. Μα πώς φτάσαμε ώς εδώ;

Τον Οκτώβριο του 2021 ένα ρεπορτάζ κάνει τον γύρο των μέσων κοινωνικής δικτύωσης: οι εργάτες γης στη Μανωλάδα, την περιοχή που έχτισε ένα μικρό οικονομικό θαύμα με την παραγωγή φράουλας και έγινε σύμβολο εκμετάλλευσης, συνδικαλίζονται απαιτώντας καλύτερες αμοιβές και ανθρώπινες συνθήκες διαβίωσης. Λίγες μέρες μετά, ένα άλλο ρεπορτάζ αναφέρει πως οι εργάτες όλο και μειώνονται, κάτι που θα προκαλέσει σοβαρά προβλήματα στη συγκομιδή. Οι παραγωγοί φράουλας μοιάζει να εκλιπαρούν για εργατικά χέρια. Και δεν είναι οι μόνοι.

Η Κρήτη φωνάζει για τα πρώιμα κηπευτικά, στην Αρτα αγωνιούν για τα ακτινίδια, στη Μεσσηνία για τις πατάτες, στην κεντρική Ελλάδα για το φασόλι, στην Αγιά για τα κεράσια, στην Αιτωλοακαρνανία για την ελιά – οι παραγωγοί τον τελευταίο καιρό βομβαρδίζουν την ελληνική κυβέρνηση με επιστολές σε δραματικούς τόνους ότι τους λείπουν τα εργατικά χέρια. Κι ενώ διεθνείς οργανισμοί και κυβερνήσεις προετοιμάζονται για μια ενδεχόμενη επισιτιστική κρίση, στην Ελλάδα οι σοδειές μένουν ασυγκόμιστες, τα φρούτα σαπίζουν ή γίνονται μαρμελάδες, ενώ δεν αποκλείεται και μια βίαιη αναδιάρθρωση των καλλιεργειών στο άμεσο μέλλον.

Το περιοδικό «Φρουτονέα» διοργάνωσε ειδική ημερίδα όπου επιχειρηματίες και εκπρόσωποι κορυφαίων αγροτικών συνεταιρισμών κάλεσαν την κυβέρνηση να απλοποιήσει τις διαδικασίες για την πρόσληψη και επαναπρόσληψη μετακλητών εργατών, αλλά και τη νομιμοποίηση των παράτυπων μεταναστών που ήδη εργάζονται στην Ελλάδα, ενώ ζήτησαν επίσης την «αξιοποίηση» (sic) των ντόπιων ανέργων και των προσφύγων.

Ζητούνται 50.000 εργατικά χέρια

Ωστόσο, η έλλειψη χεριών μεταναστών δεν περιορίζεται μόνο στον γεωργικό τομέα. Από τις μεγάλες κατασκευές και τον ξενοδοχειακό κλάδο μέχρι την εστίαση και τη φροντίδα παιδιών και ηλικιωμένων, το γεγονός πως η πανδημία καθήλωσε τις μεταναστευτικές ροές, αλλά και το ότι οι ξένοι εργάτες και εργαζόμενοι μεταναστεύουν ξανά προς άλλους, πιο ελκυστικούς προορισμούς, αρχίζει και προκαλεί σοβαρούς τριγμούς. Πόσοι είναι οι άνθρωποι που μας λείπουν, τα «εργατικά χέρια» που την αξία τους ανακαλύπτει μέχρι και ο δεξιός Τύπος;

Σύμφωνα με τον Χρήστο Γιαννακάκη, αντιπρόεδρο της Εθνικής Ενωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΘΕΑΣ) και πρόεδρο της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Πυρηνόκαρπων, χρειάζονται 50.000-60.000 εποχικοί εργάτες για την κάλυψη της ελληνικής παραγωγής από Εβρο έως Κρήτη. Οπως αναφέρει, μόλις το 2020 -κι αυτό λόγω κορονοϊού (!)- καταγράφηκε για πρώτη φορά πόσοι εργάτες έρχονται στην Ελλάδα για να δουλέψουν ομαδικά εισερχόμενοι με ειδικά λεωφορεία κι έτσι έγινε πλήρης καταγραφή για 32.000 Αλβανούς εργάτες.

Οπως μας εξηγεί ο εργατολόγος Αποστόλης Καψάλης, «ολοκληρωμένο σύστημα διάγνωσης και ανάλυσης αναγκών στην αγορά εργασίας δεν διαθέτει η χώρα μας. Για δεκαετίες ολόκληρες τα “κενά” καλύπτονται κυρίως με όρους αυτορρύθμισης της οικονομίας και σπανίως από υπολειμματικές κρατικές παρεμβάσεις (προληπτικές ή μη). Με βάση τις εκτιμήσεις των ερευνητικών φορέων των εργοδοτικών οργανώσεων και των επιμελητηρίων, όπως ανακοινώνονται στον Τύπο, αυτή τη στιγμή οι ελλείψεις σε κλάδους όπως οι κατασκευές, ο τουρισμός-επισιτισμός, ο αγροτικός τομέας και η βιοτεχνία δεν αποκλείεται να ξεπερνούν αθροιστικά και τις 200.000, εκ των οποίων οι 55.000 μόνο στον τουρισμό και άλλοι τόσοι ίσως στον αγροτικό τομέα».

Ωρίμασαν απότομα οι συνθήκες;

Κι ενώ καμία άμεση λύση δεν διαφαίνεται στον ορίζοντα, σκάει σαν βόμβα η τοποθέτηση του Κυριάκου Μητσοτάκη στο συνέδριο για το δημογραφικό πριν από λίγες μέρες, όπου όχι μόνο παραδέχτηκε πως «έχουμε ήδη φαινόμενα σοδειών που δεν μαζεύονται, μεγάλα έργα τα οποία κινδυνεύουν σήμερα να καθυστερήσουν, επειδή πολύ απλά λείπουν από τη χώρα εργατικά χέρια», αλλά έκανε κι ένα βήμα παραπέρα λέγοντας πως «η ώριμη και, κυρίως, η συνειδητή ένταξη αλλοδαπών στην ελληνική κοινωνία θα ανακουφίσει και την πληθυσμιακή μας υποχώρηση».

Τι ακριβώς συμβαίνει; Πώς ενώ η κυβέρνηση σκληραίνει το αφήγημα περί ασύμμετρων απειλών στον Εβρο και στοχοποιεί την αλληλεγγύη στους πρόσφυγες, ταυτόχρονα ο πρωθυπουργός μιλάει για νομιμοποίηση των μεταναστών εργατών; Φέρνει λύση σε ένα τεράστιο πρόβλημα ή κάνει ακόμα μια επικοινωνιακή πιρουέτα;

Μήπως η κυβέρνηση αντιπολιτεύεται την… κυβέρνηση;

Τα δύο πρώτα χρόνια της θητείας του στο υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου, ο υπουργός Νότης Μηταράκης αναφερόταν στο ζήτημα της μετανάστευσης σχεδόν αποκλειστικά με τρόπο αρνητικό, φτάνοντας στο σημείο να κατηγορεί την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και τον πρώην δήμαρχο Αθηναίων Γιώργο Καμίνη, σήμερα βουλευτή ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝ.ΑΛΛ., ότι επί των ημερών τους αυξήθηκε ο αριθμός όχι των παράτυπων, αλλά των νόμιμων μεταναστών στην Αθήνα. Από την άλλη, παρουσίαζε και παρουσιάζει ως επίτευγμα τη μεγάλη μείωση του αριθμού των προσφύγων και των μεταναστών, αποτέλεσμα της αντιπροσφυγικής κυβερνητικής πολιτικής: σκληρή καταστολή στα σύνορα, αδιαφορία για μια συνεκτική πολιτική κοινωνικής ένταξης, προσπάθεια να κηρυχθούν παράνομοι δεκάδες χιλιάδες πρόσφυγες ή να χάσουν το νόμιμο καθεστώς παραμονής δεκάδες χιλιάδες μετανάστες, εισοδηματικά και γνωστικά κριτήρια-κόφτες για την απόκτηση ιθαγένειας με πολιτογράφηση, μεγάλες καθυστερήσεις στην έκδοση και ανανέωση των νομιμοποιητικών εγγράφων.

Μέσα σ’ έναν χρόνο, από τον Απρίλιο του 2021 ώς τον Απρίλιο του 2022, αυξήθηκαν περίπου 187% οι εκκρεμείς αιτήσεις χορήγησης ή ανανέωσης άδειας διαμονής, φτάνοντας τις 150.787 εκκρεμείς αιτήσεις τον περασμένο Απρίλιο σε σύνολο 239.284 αιτήσεων.

Οταν φάνηκαν τα τεράστια προβλήματα που δημιουργούν στην οικονομία η μείωση του αριθμού των προσφύγων και μεταναστών και η συνεπακόλουθη έλλειψη εργατικών χεριών με ειδίκευση και τεχνογνωσία στο αντικείμενό τους, ο κ. Μηταράκης φάνηκε να συνειδητοποιεί το κόστος μιας πολιτικής που στοχεύει κυρίως στην ικανοποίηση του ξενοφοβικού ακροατηρίου. Εμπλούτισε τον πολιτικό του λόγο με αναφορές στη σημασία της «νόμιμης μετανάστευσης», όπως τη χαρακτήρισε, και προσπάθησε να κερδίσει τις εντυπώσεις και τον χαμένο χρόνο με πρωτοβουλίες για τη σύναψη διμερών συμφωνιών με χώρες προέλευσης μεταναστών, όπως το Μπανγκλαντές, με το οποίο υπέγραψε μνημόνιο συνεργασίας, ή το Πακιστάν, με το οποίο ξεκίνησε συνομιλίες.

Αλλά κι αυτές οι καθυστερημένες και μάλλον ισχνές πρωτοβουλίες παραμένουν δέσμιες της ξενοφοβικής αντίληψης που βρίσκεται στον πυρήνα της ευρωπαϊκής και της κυβερνητικής πολιτικής. Η συμφωνία με το Μπανγκλαντές προβλέπει χορήγηση άδειας εποχικής αγροτικής εργασίας για εννιά μήνες τον χρόνο σε 15.000 μετανάστες για μια μεταβατική περίοδο και στη συνέχεια χορήγηση 4.000 αδειών εποχικής εργασίας τον χρόνο για μια πενταετία. Προϋπόθεση, όπως άλλωστε προβλέπει η σχετική ευρωπαϊκή οδηγία, να αποχωρούν από τη χώρα οι μετανάστες μετά τους εννιά μήνες και να φεύγουν οριστικά από την Ελλάδα ύστερα από τα πέντε χρόνια, χωρίς καμία προοπτική ένταξης και οικογενειακής επανένωσης.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

«Χρειάζεται μαζική και μόνιμη νομιμοποίηση»

Αποστόλης Καψάλης, εργατολόγος ΙΝΕ/ΓΣΕΕ και μεταδιδακτορικός ερευνητής της Εργατικής Μετανάστευσης στο Πάντειο Πανεπιστήμιο

Ο Αποστόλης Καψάλης εδώ και πολλά χρόνια μελετά τις συνθήκες εργασίας για τους εργάτες γης στην Ελλάδα κι είναι ο πρώτος στην Ελλάδα που έκανε διδακτορική διατριβή μελετώντας το «παραδίκαιο» που κατασκεύασε η χώρα μας για να κρατάει σε ομηρία όσους εργάτες δεν αφήνει στο σκοτάδι της ανασφάλιστης και μαύρης εργασίας. Στο πλαίσιο της μεταδιδακτορικής του διατριβής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, που γίνεται με υποτροφία του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών και ολοκληρώνεται αυτόν τον μήνα, ακολούθησε τις διαδρομές των εργατών γης από τη Μανωλάδα ώς τη Θεσσαλία. Μέσα από 45 συνεντεύξεις κατέγραψε τη δουλειά, τις ζωές, τις διαδρομές, τις επιθυμίες και τα όνειρά τους.

• Πώς φτάσαμε από το «οι ξένοι μάς παίρνουν τις δουλειές» στο «οι ξένοι μάς παίρνουν τους μετανάστες εργάτες»;

Οχι πάντως γιατί δεν βρίσκουν δουλειά στη χώρα μας. Μέχρι το 2019 ήταν σε μια κατάσταση προσμονής για τη βελτίωση των όρων απασχόλησης και για την τακτοποίηση του καθεστώτος διαμονής τους. Με το ξέσπασμα της πανδημίας αρχίζουν να νιώθουν ματαίωση, κόπωση και ανασφάλεια. Την ίδια ώρα, η Πορτογαλία, η Ισπανία και, κυρίως, η Ιταλία προχωρούν σε καίριες παρεμβάσεις νομιμοποίησης. Υστερα από χρόνια ταλαιπωρίας, εκεί έχουν την προοπτική της νόμιμης επί μακρόν διαμονής και της οικογενειακής επανένωσης που στερούνται σε σχεδόν απόλυτο βαθμό στην Ελλάδα. Οσον αφορά τους «μετανάστες» δεύτερης γενιάς, ιδίως αλβανικής καταγωγής, συμπεριφέρονται ακριβώς όπως οι συνομήλικοί τους γηγενείς νέοι: αποθαρρημένοι από μια αγορά εργασίας που προσφέρει αναξιοπρεπή απασχόληση με χατζηδάκεια ωράρια σε θέσεις «ανειδίκευτης εργασίας», επιλέγουν την ξενιτιά.

• Πώς σχολιάζετε τις δηλώσεις Μητσοτάκη;

Αντιληπτός και κατανοητός ο πανικός και απολύτως δικαιολογημένη η άβολη θέση του πρωθυπουργού μπροστά στις καταγγελτικές πιέσεις του επιχειρηματικού κόσμου και τοπικών βουλευτών. Η πραγματικότητα τον υποχρεώνει να σταματήσει για λίγο να χαϊδεύει τα ακροδεξιά αυτιά και να μιλά για «ένταξη» και «προσέλκυση αλλοδαπών εργατών». Πρέπει να πείσει ότι μεριμνά για την έλλειψη εργατικών χεριών και για την αποτροπή της δημογραφικής -και όχι μόνο- κατάρρευσης της χώρας.

• Τι (δεν) κάνει η κυβέρνηση και τι θα έπρεπε να κάνει;

Οσο δεν λύνει το βασικό πρόβλημα αυτών των ανθρώπων με όρους μαζικής και μόνιμης νομιμοποίησης και αδιαφορεί για τη διαιώνιση καταστάσεων επισφαλούς έως και καταναγκαστικής εργασίας, οι ελλείψεις εργατικών χεριών θα υπερδιογκωθούν. Κράτος και μεγάλο μέρος της εργοδοσίας είχαν την αυθαίρετη πεποίθηση ότι και αυτή τη φορά, όπως την περίοδο 1990-2019, το ζήτημα θα λυθεί με όρους αυτορρύθμισης.

Ημίμετρα, όπως η κατά παρέκκλιση εργασία Αλβανών εποχικών εργατών γης και ο εγκλωβισμός Ασιατών εργαζομένων στη νότια Ελλάδα το 2021, έλυσαν μερικώς το πρόβλημα σε κάποιες περιοχές, επιτείνοντάς το όμως σε όλες τις υπόλοιπες. Η διμερής συμφωνία με το Μπανγκλαντές, ημιτελής και πολλαπλά προβληματική από δικαιική σκοπιά, είναι πρακτικά δυσεφάρμοστη, ενώ κρύβει παγίδες για τους εργάτες που βρίσκονται στη χώρα αφού δεν τους δίνει τη δυνατότητα επί μακρόν νομιμοποίησης και οικογενειακής επανένωσης.

Λείπουν 20.000 εργάτες γης από την Κρήτη

Για δραματικές καταστάσεις που θα βιώσει ο αγροτικός κόσμος στην Κρήτη, ειδικά μετά το φθινόπωρο, κάνουν λόγο οι εκπρόσωποι των αγροτικών συλλόγων και οργανώσεων στο νησί. Οι καλλιέργειες του αμπελιού και της ελιάς κινδυνεύουν να μείνουν σε μεγάλο βαθμό φέτος ασυγκόμιστες, ενώ μεγάλο είναι το πρόβλημα και με τα πρώιμα κηπευτικά στα θερμοκήπια του Ηρακλείου και του Λασιθίου. Οι εργάτες γης πλέον είναι ελάχιστοι σε σχέση με τις υπάρχουσες ανάγκες και το πρόβλημα αναμένεται να ενταθεί από τα μέσα Αυγούστου, όταν θα πρέπει να αρχίσει ο τρύγος στα αμπέλια και κατόπιν τον χειμώνα η συγκομιδή της ελιάς.

«Ηδη οι εργάτες γης είναι δυσεύρετοι, έφυγαν κατά κύματα, ιδίως οι Αλβανοί, προς άλλες χώρες, κυρίως την Ιταλία αλλά και την Ισπανία και την Πορτογαλία, όπου βρίσκουν καλύτερο καθεστώς και δυνατότητες για μεγαλύτερο χρόνο παραμονής» λέει στην «Εφ.Συν.» ο Μύρωνας Χιλετζάκης, αντιπρόεδρος της Ενωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Ηρακλείου. «Το πρόβλημα φαίνεται ήδη στα πρώιμα κηπευτικά όπου μέρος της σοδειάς δεν προλαβαίνει να κοπεί αφού δεν υπάρχουν χέρια και φτάνει να σαπίζει μέσα στα θερμοκήπια», λέει ο ίδιος, ενώ τονίζει πως το φθινόπωρο η κατάσταση θα είναι τραγική: «Θα χρειαστούν, μόνο για την Κρήτη, για τον τρύγο και την ελαιοκομιδή, περίπου 20.000 εργάτες, που σήμερα δεν υπάρχουν στο νησί. Ειδικά στις ελιές, αν φέτος έχουμε όπως προβλέπεται μια καλή χρονιά με μεγάλη παραγωγή, ο αριθμός αυτός μπορεί και να μην επαρκεί για να γίνει έγκαιρη συγκομιδή. Εχουμε θέσει το θέμα στον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και στην κυβέρνηση συνολικά και χρειάζεται άμεση παρέμβαση για να αποφευχθεί η οικονομική καταστροφή».

Εκ περιτροπής εργασία

Ηδη πάντως η ζημιά αρχίζει να φαίνεται στην τσέπη των παραγωγών καθώς η έλλειψη εργατικών χεριών από τη μία αυξάνει τα μεροκάματα των -περιζήτητων πλέον- αλλοδαπών εργατών γης, ενώ την ίδια στιγμή πέφτει η τιμή των προϊόντων (ειδικά των ευπαθών) αφού έχουν χαμηλότερη ποιότητα ακόμα και αν αργήσει κατά μόνο μία ή δύο μέρες η συγκομιδή τους. «Οι παραγωγοί μοιράζονται το ίδιο εργατικό δυναμικό που πηγαίνει τρεις ώρες στον έναν και τρεις ώρες στον άλλο ώστε να μπορέσουν να γίνουν στοιχειωδώς έστω οι απαραίτητες εργασίες φροντίδας, π.χ. στα αμπέλια» λέει ο κ. Χιλετζάκης (αμπελουργός και ο ίδιος). «Αυτό τώρα μπορεί να εξυπηρετεί ως λύση ανάγκης, αλλά την περίοδο του τρύγου θα χρειάζονται άνθρωποι όλη μέρα για να γίνει έγκαιρα η συγκομιδή και θα έχουμε τεράστιο πρόβλημα» αναφέρει ο ίδιος.

«Μόνο για τα θερμοκήπια της Ιεράπετρας χρειάζονται 2.000-2.500 εργάτες γης και ειδικά από τα μέσα Αυγούστου, όταν θα ξεκινήσουν οι νέες φυτεύσεις στα πρώιμα κηπευτικά (πιπεριές, τομάτες, αγγούρια) αλλά και μετά από δυο-τρεις μήνες, όταν θα έρθει η ώρα της συγκομιδής. Ωστόσο, η διαδικασία για την έλευση των εργατών είναι πάρα πολύ αργή και είναι βέβαιο πως ακόμα και αν υπάρχει η θέληση δεν θα προλάβουν να έρθουν οι άνθρωποι αυτοί» λέει στην «Εφ.Συν.» ο πρόεδρος του Ενιαίου Αγροτικού Συλλόγου Ιεράπετρας, Γιάννης Γαϊτάνης.

Δραματικές επιστολές

Ηδη ο σύλλογος προχώρησε σε πολυπληθή γενική συνέλευση αποκλειστικά για το συγκεκριμένο ζήτημα και σε ανακοίνωσή του θέτει προ των ευθυνών της την κυβέρνηση και τον ίδιο τον πρωθυπουργό: «Αποκλειστική ευθύνη για τη δεδομένη κατάσταση σήμερα έχουν οι κυβερνητικοί χειρισμοί έως τώρα. Η λύση στο ζήτημα είναι αποκλειστική υπόθεση του ίδιου του πρωθυπουργού, ο οποίος θα έχει και την τελική ευθύνη για το αποτέλεσμα».

Οπως λέει ο κ. Γαϊτάνης, οι εξελίξεις οδηγούν τους αγρότες σε αναγκαστική αγρανάπαυση σε μεγάλο ποσοστό των εκτάσεων, καθώς αν δεν λυθεί άμεσα το ζήτημα, δεν υπάρχει δυνατότητα να ξεκινήσουν τη νέα καλλιεργητική περίοδο. «Ας το σκεφτούν αυτό στην κυβέρνηση την ώρα που η επισιτιστική κρίση χτυπά την πόρτα όλης της Ευρώπης και ας αναλογιστούν τις τραγικές συνέπειες που θα έχει όχι μόνο για τους παραγωγούς αλλά για όλη την κοινωνία η μείωση της αγροτικής παραγωγής, ειδικά σε αυτή την περίοδο», αναφέρει ο ίδιος και προσθέτει: «Η μείωση της ντόπιας παραγωγής θα επιφέρει αύξηση των εισαγωγών και φυσικά νέο κύμα ακρίβειας στα βασικά ήδη που βάζει στο καθημερινό τραπέζι του ο καταναλωτής».

Αντίστοιχη επιστολή προς τους αρμόδιους υπουργούς έχουν στείλει από τα μέσα Μαΐου οι αγροτικοί σύλλογοι Ιεράπετρας, Σελίνου (Χανίων), Σητείας και Τυμπακίου, προτείνοντας μάλιστα και συγκεκριμένα μέτρα για την ταχύτερη και ανεμπόδιστη έλευση εργατών γης από τρίτες χώρες προκειμένου να αποφευχθεί η καταστροφή της σοδειάς, ενώ τονίζουν την ανάγκη να θεσμοθετηθεί ένα καθεστώς μακράς παραμονής των ίδιων εργατών στην Ελλάδα, ώστε να μη χρειάζεται να εκπαιδεύονται συνεχώς νεοεισερχόμενοι, που στη συνέχεια φεύγουν και πρέπει να χαθεί κι άλλος πολύτιμος χρόνος (συνήθως ο πρώτος μήνας δουλειάς) για να εκπαιδευτούν οι επόμενοι.

Τι προβλέπει η ελληνική νομοθεσία

■ Βασική νόμιμη οδός εισδοχής του αλλοδαπού εργατικού δυναμικού είναι η μετάκληση αλλοδαπών εργαζομένων από εργοδότη. Η Ελλάδα θεσπίζει, ανά δύο έτη, ανώτατο αριθμό θέσεων εργασίας για πολίτες τρίτων χωρών ανά Περιφερειακή Ενότητα και ειδικότητες με κοινή υπουργική απόφαση η οποία υπογράφεται από έξι υπουργούς (ν.4251/2014).

■ Το 2016 θεσμοθετήθηκε διαδικασία σύμφωνα με την οποία εργοδότες αποκλειστικά στον αγροτικό τομέα μπορούσαν κατ’ εξαίρεση για επείγουσες ανάγκες της αγροτικής εκμετάλλευσης να απασχολήσουν πολίτες τρίτων χωρών οι οποίοι στερούνται τίτλου διαμονής, με απλή υπεύθυνη δήλωση (άρθρο 13Α). Η άδεια εργασίας έχει εξάμηνη ισχύ. Εξαιρούνται ο Εβρος, η Ξάνθη και η Ροδόπη, η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου, η Κως, η Ρόδος, η Κάρπαθος και η Κάλυμνος.

■ Την περίοδο της πανδημίας η κυβέρνηση θεσμοθέτησε, κατά παρέκκλιση από την ισχύουσα, ειδική διαδικασία ώστε να επιτρέπεται η είσοδος στη χώρα εργατών αλβανικής καταγωγής χωρίς τη διαμεσολάβηση του αρμόδιου προξενείου και την έκδοση θεώρησης εισόδου.

■ Η διαδικασία του άρθρου 13Α με νομοθετική παρέμβαση καταργήθηκε κι έτσι δεν θα ισχύει από 1ης Ιουλίου.

■ Μετά από πρόσφατη νομοθετική παρέμβαση (4.9.2021) ο μετανάστης εργαζόμενος μπορεί να εργαστεί μέχρι και για εννέα (9) συνολικά μήνες ανά έτος και στη συνέχεια υποχρεούται να αποχωρήσει από τη χώρα, ενώ ύστερα από τρεις μήνες μπορεί να εισέλθει εκ νέου. Η διαδικασία αυτή μπορεί να επαναλαμβάνεται έως 5 έτη.

■ Ο υπουργός Μετανάστευσης έχει προαναγγείλει διμερή συμφωνία με το Μπανγκλαντές και πιθανόν και με άλλα κράτη για την είσοδο εργατών από τις χώρες αυτές. Οι διμερείς συμφωνίες κυρώνονται από το Κοινοβούλιο.