Τα δύο «τελευταία σημειώματα» του Ναπολέοντα Σουκατζίδη και άλλων κρατουμένων λίγο πριν οδηγηθούν στην εκτέλεση

Φεβ 1, 2019

Έχουμε τη χαρά να παρουσιάσουμε τα δύο από τα τρία αυθεντικά σημειώματα του Ναπολέοντα Σουκατζίδη, γραμμένα λίγες ώρες πριν την εκτέλεσή του, μαζί με τους 200 κομμουνιστές στη Καισαριανή, την Πρωτομαγιά του 1944:

Στην αρραβωνιαστικιά του:«Δίδα Χαρά Λιουδάκη, καθηγήτρια Αναμορφωτικής Σχολής Θηλέων, Δρομοκαΐτιον, Αθήναι.

Η τελευταία μου σκέψη μαζί σου. Θάθελα να σε κάνω ευτυχισμένη. Να βρεις σύντροφο της ζωής σου άξιό σου άξιό μου.

Κάτι ενθύμια θα σου δώσει ο Ζήσης».

Στην κουνιάδα του:«Δίδα Μαρία Λιουδάκη. Ιεράπετρα Κρήτης.

Αδελφούλα μου, πάω για εκτέλεση. Σε λάτρευα πολύ, όσο λάτρευα και τη γυναίκα μου. Δεν μπόρεσα να σάς κάνω ευτυχισμένες. Λίγη αγάπη στον μπαμπά όσο να ζει. Γειά σου, γειά σου λατρευτή μου αδελφούλα. Ναπολέων 1-5-44».

Για το τρίτο σημείωμα, προς τον πατέρα του, βρίσκουμε το κείμενο σε ένα βιβλίο που γράφτηκε επί χούντας, αλλά μπόρεσε να κυκλοφορήσει μόνο μετά την πτώση της, φυσικά, στα τέλη του 1974:

«Φώτην Σουκατζίδην, Αρκαλοχώρι, Ηρακλείου Κρήτης.

Πατερούλη,

Πάω για εκτέλεση, νάσαι περήφανος για το μονάκριβο γιό σου. Ν’ αγαπάς και να λατρεύεις την κορούλα σου και την αδελφούλα μου, κι οι δυό μεγάλοι άνθρωποι. Γειά

γειά πατερούλη».

«Κατά την περίοδο της Κατοχής, ανέπτυξε αντιστασιακή δράση ως μέλος του ΕΑΜ. Η δραστηριότητά της ανακόπηκε και η ίδια αποπέμφθηκε από το λαογραφικό αρχείο. Έπειτα από την επίθεση του Ποδιά στην Ιεράπετρα το Μάιο του 1947, η Λιουδάκη συνελήφθη στην τρίτη επιδρομή στην Ιεράπετρα από την πάνοπλη ομάδα του Μπαντουβά μαζί με την φίλη της (μοδίστρα στο επάγγελμα που διέμενε στη συνοικία Κάτω Μερά της Ιεράπετρας, κοντά στο Κάστρο του Καλέ), Μαρία Δρανδάκη, στις 26 Νοεμβρίου.[3] Οι δύο γυναίκες μεταφέρθηκαν αρχικά στους στάβλους του Μπαντουβά και έπειτα στη χωροφυλακή στο Ηράκλειο, όπου υποβλήθηκαν σε βασανιστήρια και κατακρεουργήθηκαν στις 4 Δεκεμβρίου εκείνης της χρονιάς. Η Δρανδάκη και η Λιουδάκη αποκεφαλίστηκαν και τα σώματά τους ρίχτηκαν σε χαράδρα. Έπειτα από 6 μήνες, τα πτώματα των δύο γυναικών αναγνωρίστηκαν στην ταράτσα της Νομαρχίας Ηρακλείου. Είχαν βρεθεί από έναν αγρότη, κοντά στους στάβλους του Μπαντουβά.

Η αδερφή της Μαρίας, Χαρά Λιουδάκη – Κυπραίου, επέζησε και πέθανε μετά το 2000».

«Γράμματα και μηνύματα εκτελεσμένων πατριωτών»:Σημειώματα που τα έραβαν στη φόδρα του σακακιού, ή τα πετούσαν κάτω στο δρόμο από την καρότσα του φορτηγού που τους πήγαινε στον τόπο εκτελέσεων, ή άφηναν σε συγκρατούμενους τους με την παράκληση να τα περάσουν στους επόμενους, αν τυχόν πάνε κι εκείνοι για εκτέλεση -από ανθρώπους όπως:
– Τον Ηπειρώτη δάσκαλο Κώστα Τσίρκα: «Πρωτομαγιά. Γεια σας, όλοι πάμε στη μάχη».
– Τον εργάτη μεταλλουργό Σάββα Σαββόπουλο: «Ας μάθει όλη η Ελλάδα, δε χάσαμε την πίστη μας στην τελική νίκη της Σοβιετικής Ενωσης. Καμία δύναμη δε θα τσακίσει το ΚΚΕ. Το ΚΚΕ θα νικήσει. Καλώ τον αδελφό μου με σκληρή δουλειά να προσπαθήσει να ξεπλύνει το κακό που έκανε με τη δήλωση και την αδελφούλα μου να πάρει τη θέση μου στο ΚΚΕ».
– Τον Μήτσο Ρεμπούτσικα: «Αγαπημένοι μου, ο θάνατός μου δεν θα πρέπει να σας λυπήσει, αλλά να σας ατσαλώσει πιο πολύ για την πάλη που γίνεται. Σφίξτε τις καρδιές σας και βγείτε παλικάρια από τη νέα δοκιμασία. Έτσι θα μας τιμήσετε καλύτερα. Όταν ο άνθρωπος δίνει τη ζωή του για ανώτερα ιδανικά, δεν πεθαίνει ποτές».
– Τον Νίκο Μαριακάκη, γεωπόνος από τα Χανιά: «Καλύτερα να πεθαίνει κανείς στον αγώνα για τη Λευτεριά, παρά να ζει σκλάβος».
Ακόμα:
– ΛΥΚΟΥΡΙΝΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ, 14 χρόνων, από την Καλλιθέα: «Πατέρα, με πηγαίνουν στην Καισαριανή για εκτέλεση με άλλους επτά κρατούμενους. Μη λυπάστε! Πεθαίνω για τη Λευτεριά και την Πατρίδα».
– ΑΜΠΕΛΟΓΙΑΝΝΗΣ ΣΠΗΛΙΟΣ, 22 χρόνων, από την Ηλεία: «Έτσι πεθαίνουν οι τίμιοι αγωνιστές. Πεθαίνω περήφανος. Ζήτω η Λευτεριά! Ζήτω ο ελληνικός λαός!
– ΓΛΕΖΟΣ ΝΙΚΟΣ 22 χρόνων, από την Πάρο: «Αγαπητή μητέρα, σας φιλώ. Χαιρετισμούς. Σήμερα πάω για εκτέλεση πέφτοντας για τον ελληνικό λαό».
– ΚΙΟΣΕΣ ΛΕΥΤΕΡΗΣ, 19 χρόνων, από το Χαλάνδρι: «… Δεν τρέμω καθόλου, αλλά γράφω όρθιος. Αναπνέω για τελευταία φορά το μυρωμένο ελληνικό αέρα. Χαίρε Ελλάδα, πατρίδα ηρώων. Ζήτω η πατρίδα!»
– ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ ΗΡΩ, 17 χρόνων από την Αθήνα: «Υπομονή κι υπομονή, καρτέρι και καρτέρι, και τούτος ο Σεπτέμβριος τη Λευτεριά θα φέρει».
– ΛΑΜΠΡΙΝΙΔΗΣ ΜΑΝΟΛΗΣ: «1-5-44. Αφήνω γεια σε όλους σας. Σας φιλώ όλους. Γεια σας για πάντα. Ζήτω η Ελλάς, ζήτω το ΕΑΜ!»
– ΛΙΤΙΝΑΣ ΜΑΝΟΛΗΣ, 28 χρόνων, από την Κρήτη: «Σήμερα το πρωί τουφεκιζόμεθα. Πέφτουμε για την πατρίδα, με γέλιο στα χείλη για τη Λευτεριά. Πέφτουμε για τη Λευτεριά. Να είστε περήφανοι».
– ΜΑΚΡΗΣ ΙΑΚΩΒΟΣ, από το Γύθειο: «Έχω πολύ, μα πάρα πολύ θάρρος και αντιμετωπίζω την κατάσταση γελαστός. Να είστε υπερήφανοι. Κρατήστε ψηλά-ψηλά τη σημαία και θάψτε τον αιμοβόρο φασισμό, ξένο και ντόπιο. Το σώμα μας ας γίνει ολοκαύτωμα για τη λαοκρατία, θυσιάζοντάς το στο βωμό της Λευτεριάς».
– ΜΑΝΩΛΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΣΤΑΣ, δάσκαλος από την Αμαλιάδα: «Πεθαίνω για τη Λευτεριά».
– ΜΠΟΥΡΑΣ ΚΩΣΤΑΣ, από το Μελιγαλά: «… Σας φιλώ όλους. Ζήτω η Ελλάδα!»
– ΟΡΦΑΝΤΗΣ ΚΩΣΤΑΣ, 19 χρονών: «Αύριο, 16 Ιανουαρίου, θα με τουφεκίσουν. Ζήτω η γλυκιά μας Ελλάδα».
– ΡΕΜΠΟΥΤΣΙΚΑΣ ΜΗΤΣΟΣ, από την Αχαγιά Πάτρας: «Αγαπημένοι μου, ο θάνατός μου δεν θα πρέπει να σας λυπήσει, αλλά να σας ατσαλώσει πιο πολύ για την πάλη που γίνεται. Σφίξτε τις καρδιές σας και βγείτε παλικάρια από τη νέα δοκιμασία. Έτσι θα μας τιμήσετε καλύτερα. Όταν ο άνθρωπος δίνει τη ζωή του για ανώτερα ιδανικά, δεν πεθαίνει ποτέ».
– ΚΟΥΝΔΟΥΡΟΣ ΡΟΥΣΟΣ, βουλευτής των Φιλελευθέρων, από τη Νεάπολη της Κρήτης, που πρωτοστάτησε στην ίδρυση του ΕΑΜ: «… Θα προχωρήσω περήφανος, γιατί γεννήθηκα Έλληνας. Δυστυχώς, το βάρος αυτής της κληρονομιάς δεν το αισθάνονται όλοι. Στρέφομαι σε σας, διαλεχτοί μου για να σας επαναλάβω εκείνο που πολλές φορές σας έλεγα. Η ζωή μου ανήκει στην πατρίδα. Καμιά θυσία δεν μπορεί να θεωρηθεί μεγάλη όταν γίνεται για την Ελλάδα και καμιά κληρονομιά δεν είναι πιο μεγάλη από εκείνη που αφήνει ένας τίμιος θάνατος για την πατρίδα».
– ΣΑΒΒΟΠΟΥΛΟΣ ΣΑΒΒΑΣ, από την Καλλίπολη Θράκης: «Ας μάθει όλη η Ελλάδα πως ούτε στιγμή δεν χάσαμε την πίστη για την τελική νίκη. Καμιά δύναμη δεν θα μπορέσει να τσακίσει το Κ.Κ.Ε. Θα νικήσει!»
– ΣΙΡΜΠΑΣ ΚΩΣΤΑΣ, 22 χρόνων, από τα Τρίκαλα Θεσσαλίας: «… Έχετε γεια! Ζήτω η Ελευθερία! Ήταν γραφτό να πεθάνω τον Απρίλη».
– ΣΙΝΑΝΟΓΛΟΥ ΣΤΑΥΡΟΣ, καταγόταν από τη Μικρά Ασία: «Αγαπημένοι μου γονείς, όταν θα λάβετε την παρούσα επιστολή μου, εγώ δεν θα είμαι πια ζωντανός. Δεν θα κλάψετε για μένα. Δεν θέλω δάκρυα και θρήνους. Εσείς ξέρετε, διότι πάντα σας το έλεγα, ότι εγώ δεν θα πεθάνω άρρωστος στο κρεβάτι, αλλά θα πεθάνω όρθιος, μαχόμενος, και από μπαρούτι. Έτσι και θα γίνει σε λίγες ώρες. Μη στεναχωριέστε καθόλου. Το εναντίον, πρέπει να είστε υπερήφανοι για μένα, που θυσιάζομαι στον αγώνα για τη πατρίδα και την ελευθερία».
– ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ ΣΕΡΑΦΕΙΜ, από τα Μεγάλα Καλύβια Θεσσαλίας: «Αγαπητέ Νίκο, όταν θα πας στα Τρίκαλα, πέρνα από το χωριό μου και φίλα μου το γέρο μου. Οι κόποι του με έφεραν ως εδώ. Δεν ζηλεύω αυτούς που ζουν, μα αυτούς που θα ζήσουν σ’ ένα κόσμο ελεύθερο».
– ΤΣΑΤΣΟΥ ΔΗΜΗΤΡΑ, 24 χρόνων, από τη Λάρισα: «Αγαπημένες μου φίλες, συντρόφισσες στον αγώνα για την Ελευθερία, πεθαίνω άξια και τιμημένα, σαν Ελληνίδα. Όμως μη λυπάστε. Άλλες θα ξεφυτρώσουν μετά το θάνατό μου, χιλιάδες. Μανούλα, χάνεις μια κόρη που δεν σου ανήκει, γιατί ανήκει πριν απ’ όλα στην Ελλάδα. Με το θάνατό μου γίνονται κόρες σου όλες οι κόρες της Ελλάδας κι εσύ γίνεσαι μάνα όλου του κόσμου και όλων των λαών που πολεμούν για τη Λευτεριά, τη δικαιοσύνη και την ανθρωπότητα. Είμαι περήφανη, ώστε δεν περίμενα τέτοια τιμή να πεθάνω εγώ, ένα φτωχό κορίτσι του λαού, για ιδανικά τόσο ωραία και υψηλά. Θα ήθελα η εκτέλεση μου να γίνει σ’ ανοιχτό χώρο για να ρίξω μια τελευταία ματιά μου στον Όλυμπο και στα βουνά όπου κατοικεί η αξία κι η ελπίδα της Ελλάδας. Στον τάφο μου φέρνετε, αν μπορείτε, κόκκινα λουλούδια. Τίποτ’ άλλο. Και χτυπάτε με κάθε μέσο τη βαρβαρότητα».
– ΤΣΙΡΚΑΣ ΚΩΣΤΑΣ, από την Ήπειρο: «Γεια και χαρά! Σας φιλώ όλους με πολλή αγάπη». «Πρωτομαγιά. Γεια σας όλοι, πάμε για μάχη».
– ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ ΧΡΗΣΤΟΣ: «Η βραδιά πέρασε όλο με τραγούδια πατριωτικά. Γλυκιά μου μάνα, φεύγω. Το κορμί μου πια δεν υπάρχει. Μην κλαις, ηρωικιά Ελληνίδα. Άσε τα δάκρυα. Γέρο, κουράγιο. Σφίξε τα δόντια. Σπύρο… άγριε! Να κάθεσαι ήσυχα και ξέρε ότι οι τσολιάδες με σκοτώνουν μια, κι ήθελες και συ να γίνεις τέτοιος… Θάρρος, κουράγιο! Πεθαίνω και βλέπω τη Λευτεριά να γλυκοχαράζει».
«Θα με τουφεκίσουνε» Με πιάσανε τα ΕΣ-ΕΣ αλλά εγώ τους γράφω στ’ αρχίδια μου»
«16 χρονών»«Βγήκα σήμερα»
πηγή:xyzcontagion.wordpress.com