Της Αθηνάς Σκαμπά
3 χρόνια µετά και µε φόντο την επανεµφάνιση των ναζιστικών ταγµάτων εφόδου
Η δίκη για τη δολοφονία του Ζακ Κωστόπουλου, της Zackie Oh, ξεκινά, αν δεν υπάρξει κάποια αιφνίδια αναβολή, στις 20 Οκτωβρίου 2021. Ο Ζακ δολοφονήθηκε µε αποτρόπαιο τρόπο στις 21 Σεπτεµβρίου 2018, µέρα µεσηµέρι, στην περιοχή της Οµόνοιας, στην καρδιά της Αθήνας. Σήµερα, τρία χρόνια µετά, είµαστε ακόµα σε αναµονή της έναρξης της δίκης.
Γι’ αυτή τη δικαστική διαδικασία, από την πρώτη στιγµή, δηλαδή της αστυνοµικής και της δικαστικής έρευνας, της συλλογής των στοιχείων, των ανακρίσεων, των µαρτυριών, του σχηµατισµού της δικογραφίας, µέχρι αυτή καθαυτή την εκδίκαση έχουµε πολλούς λόγους να ανησυχούµε και να αµφιβάλλουµε αν και κατά πόσο θα αποδοθεί δικαιοσύνη. Κι όµως, πρόκειται για γεγονός που διαδραµατίστηκε στο κέντρο της πρωτεύουσας, σε περιοχή µε πολλές ενεργές κάµερες στα γύρω κτήρια, ενώπιον δεκάδων ανθρώπων και στο φως της µέρας. Θα έπρεπε να είναι πολύ απλό και πολύ εύκολο να αποκαλυφθεί η αλήθεια και να αποδοθούν οι ευθύνες. Ο τρόπος που διεξάγεται όµως αυτή η δικαστική διαδικασία κάθε άλλο παρά αισιοδοξία γεννάει, και µας οδηγεί, απολύτως δικαιολογηµένα, στο συµπέρασµα ότι το σύστηµα (δικαστικό, αστυνοµία, κυβέρνηση κ.λπ.) δεν θέλει να αποδοθεί δικαιοσύνη.
Σωρεία ηθεληµένων παρατυπιών
Την ηµέρα που διαπράχθηκε η δολοφονία, µε παρούσα αστυνοµική δύναµη, δεν έγινε αποκλεισµός του χώρου, ενώ υπάρχουν ακόµα και φωτογραφίες που δείχνουν τον ίδιο τον δράστη, σε κοινή θέα, να καθαρίζει τον χώρο εξαφανίζοντας αποδεικτικά στοιχεία. Η αστυνοµία κατ’ επανάληψη αρνείται να προσκοµίσει ή αναζητήσει στοιχεία (συλλογή υλικού από κάµερες γειτονικών κτηρίων, εντοπισµός και κλήση µαρτύρων κ.λπ.).
Ένας από τους αυτόπτες µάρτυρες, ο άνθρωπος µε την κίτρινη µπλούζα, που εντοπίζεται να κινείται στον χώρο καθ’ όλη τη διάρκεια των γεγονότων, ακόµα και πριν ο Ζακ βρεθεί στο κοσµηµατοπωλείο, χρειάστηκε να εντοπιστεί από την ερευνητική οµάδα forensic architecture, η οποία επεξεργάστηκε τα βίντεο που υπάρχουν στην κατοχή της οικογένειας και της πολιτικής αγωγής, και να διεκδικηθεί δηµόσια από το διαδίκτυο, για να πιεστεί η αστυνοµία να γνωστοποιήσει την ταυτότητά του στις δικαστικές αρχές και να κληθεί για κατάθεση. Ακόµη και ύστερα από αυτό όµως, σύµφωνα µε τις αποκαλύψεις από την πλευρά του θύµατος, οι ερωτήσεις κατά την ανακριτική διαδικασία δεν αφορούσαν στις καταγεγραµµένες στο βίντεο κινήσεις του!
Η παραποµπή των δραστών δεν ήταν άµεση. Στην αρχή, η ερευνητική διαδικασία ξεκίνησε µε κατηγορούµενο τον ίδιο τον -νεκρό πλέον- Ζακ! Ακόµα όµως κι όταν παραπέµφθηκαν οι δράστες, οι κατηγορίες δεν ήταν για δολοφονία, αλλά για θανατηφόρα σωµατική βλάβη – ωσάν ο θάνατος να µην οφείλεται σε αυτή τη «θανατηφόρα σωµατική βλάβη». Επιπλέον, η παραποµπή δεν αφορά σε όλα τα, εµφανώς, εµπλεκόµενα πρόσωπα, 11 το σύνολο, αλλά µόνο στον κοσµηµατοπώλη, τον µεσίτη και 4 αστυνοµικούς. Όµως εκτός από τους δύο µαγαζάτορες (που κυριολεκτικά λιντσάρουν το Ζακ ενώπιον µαρτύρων), εµπλέκονται 8 αστυνοµικοί που ήταν παρόντες και ασκούν αδικαιολόγητη και αναίτια βία στον αιµόφυρτο και ήδη λιπόθυµο Ζακ, καθώς και ο υπάλληλος του ΕΚΑΒ που δεν εφαρµόζει τα προβλεπόµενα πρωτόκολλα, γεγονός για το οποίο έχει κριθεί πειθαρχικά και το πόρισµα του επιρρίπτει ευθύνες.
Ανάκριση… εν κρυπτώ
Εκτός από τις αυτεπάγγελτες κατηγορίες, εξελίσσεται παράλληλα και µια δεύτερη διαδικασία. Η οικογένεια του Ζακ Κωστόπουλου έχει υποβάλλει µήνυση κατά των υπόλοιπων αστυνοµικών και του υπαλλήλου του ΕΚΑΒ. Ο ανακριτής που διεξήγαγε την ανάκριση για την αξιολόγηση της µήνυσης, την απέρριψε. Η οικογένεια άσκησε προσφυγή και η προσφυγή έγινε δεκτή. Όµως, εντελώς ανορθόδοξα, η µήνυση ανατέθηκε εκ νέου στον ίδιο ανακριτή. Κι ενώ οι κανόνες υπαγορεύουν ότι ο ανακριτής πρέπει να κάνει δήλωση αποχής, αφού έχει ήδη κρίνει την υπόθεση, εκείνος την αναλαµβάνει και διεξάγει την ανάκριση χωρίς να ενηµερώσει την πλευρά της οικογένειας, ερήµην της. Αν είχε καλέσει την µηνύτρια πλευρά, εκείνη αυτονόητα θα είχε κάνει αίτηση εξαίρεσής του. Με αυτόν τον ανορθόδοξο και παράτυπο τρόπο εξελίσσεται και αυτή η διαδικασία, στερώντας άλλο ένα δικαστικό εργαλείο από την πλευρά του θύµατος.
Εξαιρετικά µεγάλο είναι, εξάλλου, και το χρονικό διάστηµα αναµονής για την έναρξη της δίκης. Η δίκη είχε οριστεί για τις 21 Οκτωβρίου του 2020. Ο συνήγορος των αστυνοµικών, σηµερινός υπουργός Υγείας Θ. Πλεύρης, διεκδίκησε µε µεγάλη επιµονή και τελικά κατάφερε την επ’ αόριστο αναβολή της. Το δικαστήριο επικαλέστηκε την µη επαρκή εξασφάλιση της δηµοσιότητας, λόγω των περιοριστικών µέτρων κατά της διασποράς της Covid-19. Έτσι η δίκη ξεκινά τρία χρόνια µετά.
Για να αξιολογήσουµε αν είναι όντως ένα αφύσικα µεγάλο διάστηµα αυτό που παρεµβάλλεται, αρκεί να πούµε το εξής: η δίκη της Xρυσής Aυγής αφορούσε 68 κατhγορούµενους, 3 υποθέσεις, χιλιάδες σελίδες αποδεικτικών στοιχείων, την εκδίκαση της κατηγορίας για εγκληµατική οργάνωση και 30 συνδεδεµένες δικογραφίες. Η προδικαστική διαδικασία ολοκληρώθηκε σε ενάµιση χρόνο. Ενάµιση χρόνο µετά τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα ξεκίνησε η δίκη. Η υπόθεση της δολοφονίας του Ζακ Κωστόπουλου αφορά 11 κατηγορούµενους (και ούτε καν όλους), έγινε µέρα µεσηµέρι on camera και 3 χρόνια µετά δεν ξεκίνησε ακόµα.
Αυτός ο συντονισµός δικαστικών, αστυνοµικών αρχών και πολιτικών προσώπων συγκεκριµένων χώρων (µέλους του σηµερινού κυβερνητικού σχήµατος) είναι ένα από τα πιο εµφανή χαρακτηριστικά αυτής της υπόθεσης. Είναι δε ένα από τα χαρακτηριστικά που την καθιστά υπόθεση µε πολιτικό περιεχόµενο και υπόθεση που αφορά το κίνηµα, µας αφορά όλους. Γιατί είναι µια υπόθεση που οι θεσµοί της εξουσίας συντονίζονται απαξιώνοντας την ίδια τη ζωή ενός ανθρώπου, ενός/µίας από εµάς.
Ζακ και Παύλος Φύσσας: ο κοινός παρονοµαστής πέρα από τις διαφορές
Η δολοφονία του Ζακ είναι µία υπόθεση που πολλές φορές παραλληλίστηκε και «συναντήθηκε» µε την υπόθεση της δολοφονίας του Παύλου. Είτε σε συµβολικό είτε σε κινηµατικό είτε σε συναισθηµατικό και συµβολικό επίπεδο(µε την παρουσία της Μάγδας δίπλα στη µητέρα του Ζακ), έχουν συνδεθεί. Ο κοινός παρονοµαστής, προφανής για µας αλλά υπαρκτός στο µυαλό των περισσότερων είναι ένας: ο φασισµός. ∆εν πρόκειται για ίδιες υποθέσεις. Η δολοφονία του Παύλου Φύσσα ήταν ένα οργανωµένο φασιστικό έγκληµα. Η δολοφονία του Ζακ ήταν «αυθόρµητο» λιντσάρισµα από αδίστακτους «νοικοκυραίους» που ανέλαβαν καταχρηστικά τον ρόλο του τιµωρού µε την κάλυψη της αστυνοµίας.
Όµως όσο κι αν δεν πρόκειται για ίδιες υποθέσεις, έχουν κοινή βάση, έχουν την ίδια ρίζα. Το κλίµα που είχε δηµιουργηθεί από τα χρόνια της κρίσης µετά το 2008 από την ακροδεξιά και τους φασίστες, το κλίµα της καθηµερινής βίας, η συγκάλυψη των εγκληµάτων τους από την αστυνοµία και η ανοχή ή/και η διασύνδεση µε κυβερνητικούς κύκλους σε κάποιες περιπτώσεις. Η κανονικοποίηση αυτής της βίας στα µάτια ενός τµήµατος της κοινωνίας, ήταν το υπόβαθρο για τη δολοφονία του Ζακ.
Ο Ζακ έφερε πολλές ταυτότητες, ήταν gay, οροθετικός, drag queen, ακτιβιστής, αντιφασίστας. Οι ταυτότητές του αυτές, που τις υπερασπιζόταν δηµόσια, στάθηκαν πολλές φορές η αιτία να υποστεί βία και επιθέσεις. Λόγω αυτών των ταυτοτήτων του, στα µάτια ανθρώπων όπως αυτοί που διέπραξαν το έγκληµα ήταν «µη κανονικός», άρα η ζωή του και η σωµατική του ακεραιότητα είχαν λιγότερη αξία, ήταν απειλή για τον «νοικοκυραίο». Αυτό δεν είναι µια «υπόθεση» για το κίνητρο της δολοφονίας. Το έχουν παραδεχτεί οι ίδιοι οι δράστες µε τον δηµόσιο λόγο τους. Τις µέρες µετά τη δολοφονία, ο µεσίτης, συναυτουργός στη δολοφονία και δηλωµένος ακροδεξιός, υπερασπιζόταν τον εαυτό του και την πράξη του µε ρατσιστικά επιχειρήµατα συκοφάντησης του Ζακ. Το κλίµα της ατιµωρησίας και της βίας, οι διασυνδέσεις τους µε την αστυνοµία και ακροδεξιούς χώρους, τους έδωσαν την αυτοπεποίθηση να κάνουν πράξη τις ρατσιστικές ιδέες τους, δολοφονώντας µε αυτό τον κτηνώδη τρόπο έναν άνθρωπο.
Τις προηγούµενες µέρες ζήσαµε φασιστικές επιθέσεις στη Σταυρούπολη και µετά στο Ν. Ηράκλειο. Είδαµε µαθητές που έχουν στρατολογηθεί σε ναζιστικούς πυρήνες να χαιρετούν ναζιστικά και ακούσαµε την κυβέρνηση να αναπαράγει τη θεωρία των δύο άκρων «ξεπλένοντας» τους φασίστες. Είναι γεγονότα που θυµίζουν την κατάσταση όταν είχε ξεκινήσει η άνοδος της Χρυσής Αυγής µία δεκαετία πριν. Είναι προσπάθεια των φασιστών να ξανακαταλάβουν τον δρόµο, να εγκαταστήσουν ξανά τη βία και την ανασφάλεια για όποιον δεν τους ταιριάζει, για πρόσφυγες, µετανάστριες, lgbtqi+ άτοµα, αριστερούς και ακτιβιστές. Απλώνουν ξανά την κοπριά τους για να φυτρώσουν φαινόµενα σαν κι αυτό της δολοφονίας της Zackie.
Η δικαίωση του Ζακ, λοιπόν, δεν αφορά µόνο στην ηθική ικανοποίηση των δικών του ανθρώπων. ∆εν αφορά επίσης µόνο την lgbt κοινότητα. Αφορά όλες/ους µας, και µετά τα γεγονότα της Σταυρούπολης είναι από αυτές τις µάχες που η σηµασία τους γίνεται ζωτική για τη δική µας πλευρά αυτού του κόσµου.
Πηγή: redtopia.gr
