Συμφωνία που προβλέπει αυστηρότερες διαδικασίες ασύλου αλλά και ένα υποχρεωτικό μηχανισμό αλληλεγγύης επετεύχθη στους δύο βασικούς πυλώνες της μεταρρύθμισης ασύλου και μετανάστευσης της ΕΕ, στο Συμβούλιο υπουργών Εσωτερικών της ΕΕ που συνεδρίασε την Πέμπτη, στο Λουξεμβούργο.
Μετά από μια μακρά και δύσκολη διαπραγμάτευση, η σουηδική προεδρία της ΕΕ ανακοίνωσε αργά το βράδυ: «Οι υπουργοί μόλις συμφώνησαν σε μια γενική προσέγγιση σχετικά με τον κανονισμό για τη διαχείριση του ασύλου και της μετανάστευσης και τον κανονισμό για τη διαδικασία ασύλου. Αυτοί οι φάκελοι αποτελούν τους δύο βασικούς πυλώνες της μεταρρύθμισης του συστήματος ασύλου της ΕΕ και είναι το κλειδί για μια καλή ισορροπία μεταξύ ευθύνης και αλληλεγγύης. Η σκληρή δουλειά κατά τη διάρκεια πολλών προεδριών συνέβαλε στο αποτέλεσμα που επιτύχαμε σήμερα».
Σύμφωνα με το Spiegel, βάσει της αποψινής συμφωνίας πάνω σε μια συμβιβαστική πρόταση από τη σουηδική Προεδρία, οι διαδικασίες ασύλου στην Ε.Ε. πρόκειται να γίνουν σημαντικά αυστηρότερες λόγω των προβλημάτων με την παράτυπη μετανάστευση. Στο μέλλον, άτομα που φτάνουν από χώρες που θεωρούνται ασφαλείς θα φιλοξενούνται σε αυστηρά ελεγχόμενες εγκαταστάσεις υποδοχής, υπό συνθήκες παρόμοιες με εκείνες της κράτησης μετά τη διέλευση των συνόρων. Εκεί, κανονικά θα ελέγχεται εντός δώδεκα εβδομάδων εάν ο αιτών έχει πιθανότητες ασύλου. Εάν όχι, θα πρέπει να σταλεί πίσω αμέσως.
Η Γερμανία δεν μπόρεσε να επιβληθεί με το αίτημά της για ανθρωπιστικές εξαιρέσεις από τις αμφιλεγόμενες συνοριακές διαδικασίες για οικογένειες με παιδιά. Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση της Γερμανίας θέλει να συνεχίσει να το υποστηρίζει στις επόμενες διαπραγματεύσεις μεταξύ των χωρών της ΕΕ και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Ένα απ’ τα σημεία – «αγκάθια» ήταν να βρεθεί ένα κείμενο που θα ικανοποιεί όλες τις πλευρές σχετικά με τον ορισμό των ασφαλών τρίτων χωρών, όπου θα είναι δυνατή η αποστολή μεταναστών που δεν λαμβάνουν άσυλο.
Εκτός από τις αυστηρότερες διαδικασίες ασύλου, το σχέδιο προβλέπει επίσης περισσότερη αλληλεγγύη με τα βαριά επιβαρυμένα κράτη- μέλη στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ. Στο μέλλον, δεν θα πρέπει πλέον να είναι εθελοντική, αλλά υποχρεωτική. Οι χώρες που δεν θέλουν να δεχτούν πρόσφυγες θα αναγκαστούν να πληρώσουν αποζημίωση. Ως εκ τούτου, χώρες όπως η Ουγγαρία καταψήφισαν το σχέδιο.
Χώρες όπως η Ιταλία, για παράδειγμα, θα μπορούσαν να επωφεληθούν από την υποχρέωση να επιδείξουν αλληλεγγύη. Σύμφωνα με την υπηρεσία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, περισσότεροι από 50.000 μετανάστες που διέσχισαν τη Μεσόγειο έχουν καταγραφεί στην Ιταλία φέτος. Οι περισσότεροι από αυτούς προέρχονταν από την Τυνησία, την Αίγυπτο και το Μπαγκλαντές και επομένως δεν είχαν σχεδόν καμία προοπτική να παραμείνουν νόμιμα.
Οι εκκρεμείς διαπραγματεύσεις με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα έπρεπε ιδανικά να ολοκληρωθούν πριν από το τέλος του έτους. Στη συνέχεια, οι νόμοι θα μπορούσαν να ψηφιστούν πριν από τις ευρωεκλογές τον Ιούνιο του 2024. Εάν αυτό δεν πετύχει πιθανόν να χρειαστούν επαναδιαπραγματεύσεις επί του συμφώνου.
Η Αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Καταρίνα Μπάρλεϊ, κατέστησε σαφές ότι μια συμφωνία μεταξύ των υπουργών Εσωτερικών της ΕΕ δεν είναι το τέλος της ευρωπαϊκής νομοθεσίας για τη μεταρρύθμιση του συστήματος ασύλου.
Υπερψήφισαν Ελλάδα και Ιταλία
Το Σύμφωνο για τη μετανάστευση και το άσυλο εγκρίθηκε παρά τις αρνητικές ψήφους της Πολωνίας και της Ουγγαρίας και την αποχή της Μάλτας, της Λιθουανίας, της Σλοβακίας και της Βουλγαρίας. Η Ελλάδα και η Ιταλία ψήφισαν υπέρ.
«Σε περίπου έναν χρόνο έχουμε ένα ραντεβού για την αναθεώρηση του κανονισμού και ελπίζουμε να γίνει μια νηφάλια και ειλικρινής συζήτηση με βάση γεγονότα και δεδομένα», είπε σχολιάζοντας την απόφαση εντός του Συμβουλίου ο υπηρεσιακός υπουργός Μετανάστευσης Δανιήλ Εσδράς.
«Η Ιταλία έχει επιτύχει συναίνεση για όλες τις προτάσεις που υποβλήθηκαν κατά τη διάρκεια του σημερινού Συμβουλίου» σχολίασε ο Ιταλός υπουργός Εσωτερικών Ματέο Πιαντεντόσι. «Πρώτα απ ‘όλα, αποφύγαμε την υπόθεση ότι η Ιταλία και όλα τα κράτη μέλη πρώτης εισόδου θα πληρωθούν για να κρατήσουν παράτυπους μετανάστες στην επικράτειά τους. Η Ιταλία δεν θα είναι το κέντρο συλλογής μεταναστών για λογαριασμό της Ευρώπης».
Τι λέει η Αθήνα
«Το νέο κείμενο δημιουργεί υποχρεωτικό μηχανισμό αλληλεγγύης, εξασφαλίζει διαρκή αποσυμφόρηση στα σύνορα και προσαρμόζει τις δεσμεύσεις του Κανονισμού Δουβλίνου στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των χωρών πρώτης γραμμής όπως η Ελλάδα. Στηρίζει δε την έννοια των ασφαλών τρίτων χωρών. Επιπλέον, η συμφωνία καθιερώνει μια ετήσια πολιτική συζήτηση, σε υπουργικό επίπεδο, η οποία θα θέτει επί τάπητος τη μεταναστευτική κατάσταση και τις ανάγκες που υπάρχουν σε όρους αλληλεγγύης. Είναι κάτι που παραδοσιακά έθετε η χώρα μας.
Την ίδια στιγμή έγινε μια ουσιαστική επαναδιαπραγμάτευση του τρόπου με τον οποίο επιμερίζεται η ευθύνη, μέσα από τον Κανονισμό του Δουβλίνου. Η Ελλάδα αγωνίστηκε για να συμπεριληφθεί στο νέο Κανονισμό ένα νέο κριτήριο, το οποίο προβλέπει ότι η ευθύνη για την εξέταση μιας αίτησης ασύλου θα τερματίζεται σε 18 μήνες, από τα 10 χρόνια που ήταν έως σήμερα, όταν η αίτηση αυτή απορρίπτεται σε συνοριακές διαδικασίες ασύλου. Είναι οι διαδικασίες που η χώρα μας εφαρμόζει με ταχύτητα και αποτελεσματικότητα προκειμένου να ξεχωρίσει αυτούς που πραγματικά έχουν ανάγκη προστασίας από αυτούς που καταχρώνται το σύστημα ασύλου και υπονομεύουν τη βιωσιμότητά του. Προβλέφθηκε επίσης, νέα, ειδική κατηγορία για τους διασωθέντες από επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης. Συνολικά, πάντως, το νέο σύστημα ανταποκρίνεται καλύτερα στα δεδομένα με τα οποία είναι αντιμέτωπη η χώρα μας.
Ένα ακόμη πολύ σημαντικό σημείο είναι ότι η Ελλάδα εξασφάλισε πρόνοιες που αποτρέπουν το ενδεχόμενο υπερφόρτωσης των συνοριακών περιοχών της χώρας από πιέσεις που σχετίζονται με διαδικασίες ασύλου και κατοχύρωσε ότι θα λαμβάνεται υπόψη η παράμετρος της εθνικής ασφάλειας κατά το σχεδιασμό και την ανάπτυξη υποδομών, που σχετίζονται με αυτές τις διαδικασίες» αναφέρει, μεταξύ άλλων, σε ανακοίνωσή του το ελληνικό υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου.
Σημειώνει ακόμα ότι «η συμφωνία είναι μόνο ένα βήμα στην προσπάθεια να φτάσουμε στο τέλος της διαδρομής, που είναι η υιοθέτηση του Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Άσυλο, που αποτελείται από 11 νομοθετήματα».
Και καταλήγει, αναφέροντας ότι το Συμβούλιο έδωσε την εντολή στην Ισπανία, την επόμενη ευρωπαϊκή Προεδρία να διαπραγματευτεί την ολοκλήρωση δύο κρίσιμων Κανονισμών, που αφορούν την αλληλεγγύη, τον επιμερισμό της ευθύνης και την ενίσχυση των ελέγχων στα σύνορά της ΕΕ.
«Ιστορική μέρα»
Η Υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου της Σουηδίας, Μαρία Μάλμερ Στένεγκαρντ, εκ μέρους της Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ σε κοινή συνέντευξη Τύπου με την Επίτροπο Εσωτερικών Υποθέσεων Ίλβα Γιοχάνσον μετά τη συνάντηση, δήλωσε ότι η συμφωνία «θα βελτιώσει τη λειτουργία των γνωστών ως κανόνων του Δουβλίνου, καθιστώντας πιο σταθερό τον ορισμό του κράτους μέλους που έχει την ευθύνη για επεξεργασία μιας αίτησης ασύλου, ενώ την ίδια στιγμή θα αποτρέπει την κατάχρηση και τις δευτερεύουσες μετακινήσεις» (μεταναστών και αιτούντων από το ένα κράτος μέλος στο άλλο).
Παράλληλα, εξήγησε, «ο μηχανισμός υποχρεωτικής αλληλεγγύης που έχουμε δημιουργήσει θα παρέχει κοινή στήριξη στα κράτη μέλη εκείνα που εκτίθενται περισσότερο σε μεταναστευτικές πιέσεις», κάτι που όπως είπε, «είναι επωφελές για όλα τα κράτη μέλη μακροπρόθεσμα όταν οι δευτερεύουσες κινήσεις θα μπορούν να μειωθούν».
Τα κράτη μέλη που θα συνεισφέρουν στον μηχανισμό αλληλεγγύης «θα έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν μεταξύ διαφορετικών συνεισφορών αλληλεγγύης, οι οποίοι όλοι έχουν την ίδια αξία, διατηρώντας την ευελιξία και με σεβασμό σε διαφορετικές ανάγκες» όπως είπε.
Η συμφωνία για τον κανονισμό για τη διαδικασία ασύλου, συνέχισε, είχε επιτευχθεί εν μέρει στο παρελθόν, όμως σήμερα υπήρξε συμφωνία στα υπόλοιπα θέματα, για έναν κανονισμό που θα δημιουργεί «μια πιο απλή και πιο αποτελεσματική διαδικασία ασύλου, σε συνδυασμό με επαρκείς διαδικαστικές δικλείδες ασφαλείας για τους αιτούντες».
Στη συμφωνία προβλέπεται συμβιβασμός μεταξύ των κρατών μελών που διασφαλίζει «γρήγορες, δίκαιες και αποτελεσματικές διαδικασίες για αιτούντες που θεωρούνται πιο πιθανόν να μη δικαιούνται διεθνούς προστασίας», κατά τρόπο που να μην αποτελεί επιπρόσθετο βάρος για τις χώρες στα εξωτερικά σύνορα, όπως είπε. Οι διαδικασίες αυτές, εξήγησε, θα διασφαλίζουν τη σωστή διαχείριση αυτών που χρειάζονται διεθνή προστασία και την γρήγορη απόρριψη αυτών που δεν έχουν ανάγκη.
Στο Twitter, η πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Ρομπέρτα Μετσόλα σχολίασε: «Η σημερινή συμφωνία των κρατών μελών για νέους κανόνες για τη μετανάστευση είναι καλά νέα. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο χαιρετίζει αυτό το σημαντικό βήμα και είναι έτοιμο να ξεκινήσει αμέσως διαπραγματεύσεις για να επιτευχθεί συμφωνία πριν από το τέλος της εντολής. Μπορούμε να βρούμε έναν τρόπο να προχωρήσουμε».
Ως ένα «εξαιρετικά σημαντικό βήμα» στη μεταναστευτική πολιτική της ΕΕ, χαρακτηρίζει τη σημερινή επίτευξη συμφωνίας, η Επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων, Ίλβα Γιόχανσον, με ανάρτησή της στο Twitter, ενώ ο αντιπρόεδρος της Επιτροπής, Μαργαρίτης Σχοινάς κάνει λόγο για μια «ιστορική ημέρα».
«Ένα εξαιρετικά σημαντικό βήμα για τη μεταναστευτική πολιτική στην ΕΕ επετεύχθη σήμερα στο Συμβούλιο» έγραψε η Γιόχανσον και τόνισε ότι «είμαστε πολύ πιο δυνατοί όταν δουλεύουμε μαζί».
«Μια ιστορική μέρα! Οι Υπουργοί Εσωτερικών συγκεντρώθηκαν σήμερα και υιοθέτησαν μια σταθερή βάση για διαπραγμάτευση με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, σε δύο από τις βασικές προτάσεις μας για το Σύμφωνο Μετανάστευσης. Σήμερα δείξαμε ότι δεν τα παρατάμε. Μετά από χρόνια αποτυχιών, δείξαμε ότι, όσον αφορά τη μετανάστευση, η Ευρώπη μπορεί να τα καταφέρει», αναφέρει στο twitter ο Αντιπρόεδρος της Επιτροπής, Μαργαρίτης Σχοινάς. Αφήνοντας αιχμές κατά της Πολωνίας και της Ουγγαρίας, υπενθύμισε ότι η απόφαση λαμβάνεται με ειδική πλειοψηφία, πράγμα που σημαίνει ότι οι ιδιοτροπίες λίγων κρατών-μελών δεν θα μπλοκάρουν μια απόφαση.
Πηγή: efsyn.gr
