Του Θάνου Λυκουργιά
O Jock Palfreeman είναι ένας νεαρός αριστερός αντιφασίστας αγωνιστής από την Αυστραλία , που εκτίει ποινή φυλάκισης 20 ετών σε μια φυλακή στη Σόφια της Βουλγαρίας. Το 2007 ο Jock βρισκόταν στη Σόφια με φίλους του, όταν ένα βράδυ σε μια έξοδο τους, έπεσαν πάνω σε ομάδα ακροδεξιών χούλιγκαν που επιτίθονταν σε δυο νεαρούς Ρομά. Ο Jock παρενέβη για να βοηθήσει και στη συμπλοκή που επακολούθησε σκοτώθηκε ο Andrei Monov, ένας από τους επιτιθέμενους και τραυματίστηκε από μαχαίρι ένας ακόμα. Η δίκη που επακολούθησε έγινε μέσα σε φορτισμένο πολιτικά κλίμα, καθώς ο νεαρός που σκοτώθηκε ήταν γιος σημαντικού πολιτικού προσώπου και μετέπειτα βουλευτή του Σοσιαλιστικού Κόμματος (διάδοχοι του Κομμουνιστικού Κόμματος). Σήμερα, εφτά χρόνια αργότερα και αφού έχει απορριφθεί και η έφεση της αρχικής απόφασης, ο Jock συνεχίζει να αγωνίζεται διεκδικώντας να μεταφερθεί σε φυλακή της Αυστραλίας ενώ παράλληλα είναι ιδρυτικό μέλος και προεδρεύει της Ένωσης Επανένταξης Βούλγαρων Φυλακισμένων, μιας επιτροπής που προσφέρει νομική και ηθική βοήθεια σε όσους τη χρειάζονται. Το παρακάτω άρθρο είναι μια ελάχιστη μορφή αλληλεγγύης προς ένα σύντροφο και φίλο που δοκιμάζεται στις πιο δύσκολες συνθήκες.
Με τον Jock γνωριστήκαμε σε μια διαδήλωση στην Αθήνα στις αρχές του 2006. Όπως πολλοί άλλοι συμπατριώτες του, έτσι και ο ίδιος είχε ξεκινήσει ένα ταξίδι σε χώρες του εξωτερικού, για να γνωρίσει τον κόσμο. Έχοντας περάσει ήδη από τη Γαλλία -και πιθανώς και από αλλού – ένα απόγευμα ενημερώθηκε από μια φίλη του «ότι σήμερα το απόγευμα θα έχει διαδήλωση στην Αθήνα και στο κολλέγιο μας είπαν να μην κατέβουμε στο κέντρο»… Ο ίδιος είχε υπάρξει μέλος σε μια αριστερή οργάνωση της Αυστραλίας και ήταν από τότε αφοσιωμένος στις ιδέες μιας σοσιαλιστικής κοινωνίας. Προσπαθώντας να θυμηθώ λίγο περισσότερα για αυτόν από τους λίγους μήνες που είχε περάσει στην Ελλάδα, αυτό που είχε κάνει εντύπωση σε μένα αλλά και σε όσους τον είχαμε γνωρίσει ήταν ο αφάνταστα πρόσχαρος χαρακτήρας του.
Συμμετείχε σε όλες τις κινητοποιήσεις και συζητήσεις που διοργανώναμε εκείνες τις μέρες – παρόλο που δεν καταλάβαινε λέξη και έπρεπε να του μεταφράζουμε – κατέβαινε σε όλες τις διαδηλώσεις, κουβαλούσε τα πανό, κόλλαε αφίσες, προσπαθούσε να μάθει τα συνθήματα. Τα βράδυα δούλευε νυχτερινή βάρδια στη ρεσεψιόν ενός ξενοδοχείου, «δίνοντας σκληρή μάχη για να μείνει ξύπνιος». Έμεινε στην Αθήνα μέχρι λίγο πριν το Μάιο του 2006, οπότε και έφυγε για Τουρκία. Έκτοτε δεν καταφέραμε να κρατήσουμε επικοινωνία, αλλά συχνά όσοι τον είχαμε γνωρίσει καλύτερα περιγράφαμε σε νεότερους συντρόφους τις ιστορίες μαζί του και ήμασταν σίγουροι πως όπου και να βρίσκεται, θα είναι καλά…
Έχοντας περάσει από Τουρκία, κάποιοι φίλοι του που γνώρισε εκεί τον κάλεσαν στη Σόφια, όπου και πήγε. Αφού πέρασε αρκετούς μήνες μαζί τους, έφυγε για τη Μ. Βρετανία, όπου και αργότερα εντάχθηκε στον Βρετανικό Στρατό. Ήταν τέλος του Δεκεμβρίου του 2007, όταν κατά τις διακοπές των Χριστουγέννων επέστρεψε στη Βουλγαρία. Έτσι λοιπόν βρέθηκε στη μέση των γεγονότων.
Η Βουλγαρία είναι μια ακόμα από τις χώρες των Βαλκανίων και γενικότερα των πρώην Σοβιετικών Χωρών, με ισχυρή παρουσία ακροδεξιών και νεοναζιστικών συμμοριών και με «παράδοση» στο ανθρωποκυνηγητό εναντίον των Ρομά. Τον Αύγουστο του 2007 είχε ξεσπάσει εξέγερση των Ρομά σε γειτονιές της Σόφιας, λόγω επιθέσεων από ακροδεξιές συμμορίες. Σε μια από αυτές τις επιθέσεις είχε χάσει τη ζωή του ένας 17χρονος Ρομά, κάτι που οδήγησε σε ξεσηκωμό.[1] Το να υπάρχουν λοιπόν επιθέσεις κατά μειονοτήτων δεν ήταν – και δεν είναι – καθόλου ασύνηθες ,ούτε γενικώς ούτε ειδικά στη Βουλγαρία. Ειδικότερα, οι οπαδοί της Λέφσκι Σόφιας, την οποία υποστήριζε ο Monov και η παρέα του , έχει καταδικαστεί τουλάχιστον δύο φορές για ρατσιστική συμπεριφορά και επίδειξη νεοναζιστικών συμβόλων στην κερκίδα. Πολύ περισσότερο, όταν στην παρέα του νεκρού Monov βρισκόταν και ο Emil Alexiev, γνωστός ακροδεξιός, μέλος της οργάνωσης National Resistance ,ο οποίος το 2010 συνελήφθη για ένοπλη επίθεση εναντίον ακτιβιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Τραγική ειρωνία αλλά και ενδεικτική των αντιλήψεων που υπάρχουν απέναντι στους Ρομά είναι και η τοποθέτηση του πατέρα του νεκρού γύρω από την δολοφονία του νεαρού Ρομά τονΑύγουστο του 2007, ο οποίος φέρεται να δήλωσε πως οι νεαροί Βούλγαροι που επιτέθηκαν στους Ρομά – κάτι που οδήγησε στο θάνατο του 17χρονου – έπραξαν έτσι γιατί πίστευαν πως οι γύφτοι δεν πρέπει να βρίσκονται στο κέντρο της πόλης. [2]
Σύμφωνα λοιπόν με την υπεράσπιση του Jock, η συμπλοκή προέκυψε όταν ο ίδιος παρενέβη για να βοηθήσει δυο νεαρούς Ρομά που δέχονταν επίθεση. Στην απολογία του, ο ίδιος δήλωσε ότι τράβηξε το μαχαίρι για να αμυνθεί όταν οι επιτιθέμενοι άλλαξαν στόχο και στράφηκαν εναντίον του ίδιου και ότι δεν θυμάται να μαχαίρωσε κάποιον. Όμως το δικαστήριο απέρριψε αυτή την εκδοχή και αποφάνθηκε ότι ο Jock επιτέθηκε και σκότωσε ως κοινός χούλιγκαν (with hooligan intent είναι ο ακριβής νομικός όρος που χρησιμοποιήθηκε ως επιβαρυντική διάταξη, όσον αφορά τις προθέσεις του , όταν ήρθε σε σύγκρουση με την ομάδα του Monov). Στάθηκαν φυσικά στο γεγονός ότι είχε μαχαίρι, αλλά για να έχει σταθερή βάση αυτή η εκδοχή, έπρεπε να αποδειχθεί ότι δεν υπήρξε ποτέ κυνηγητό Ρομά και ότι ο Jock απλώς επιτέθηκε για να σκοτώσει.
Αν και υπάρχει φωτογραφία από κάμερα της τροχαίας που δείχνει ομάδα νεαρών να κυνηγά κάποιους Ρομά και μετά μια φιγούρα να τρέχει προς τα εκεί, αυτή δεν έγινε αποδεκτή από το δικαστήριο. Καταθέσεις μαρτύρων που δεν σχετίζονται με την πλευρά του Monov δεν έγιναν αποδεκτές. Το γεγονός ότι υπήρξαν μάρτυρες κατηγορίας που άλλαξαν τις καταθέσεις τους κατά τη διάρκεια της δίκης δεν έπαιξε σημαντικό ρόλο. Και τέλος, εξαφανίστηκε το τηλεοπτικό υλικό που υπήρχε από κάμερα κλειστού κυκλώματος σε κυβερνητικό κτίριο που βρίσκεται ακριβώς μπροστά από εκεί που εκτιλύχθηκαν τα γεγονότα… Τόσο τις μέρες του αρχικου δικαστηρίου όσο και της έφεσης, τα ρεπορτάζ του Βουλγαρικού τύπου έκαναν λόγο για το «Αυστραλιανό τέρας», δημιουργώντας κλίμα που δεν υπήρχε περίπτωση να αφήσει ανεπηρέαστη την τελικη απόφαση. Η δίκη πήρε μεγάλη πολιτική διάσταση και τελικά ο Jock καταδικάστηκε σε 20 χρόνια φυλάκισης, ενώ και η έφεση που ζητούσε αναίρεση ή μείωση της αρχικής ποινής απορρίφθηκε.
Εφτά χρόνια αργότερα και έχοντας εξαντλήσει όλες τις νομικές οδούς που είναι διαθέσιμες – με εξαίρεση ίσως το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, η πρόσβαση στο οποίο όμως είναι δύσκολη και πολύ δαπανηρή – ο Jock συνεχίζει να αγωνίζεται τόσο για τον ίδιο όσο και για τα δικαιώματα των υπολοίπων συγκρατούμενων του. Ο ίδιος διεκδικεί να μεταφερθεί σε φυλακή στην Αυστραλία για να εκτίσει κοντά στους οικίους του το υπόλοιπο της ποινής του. Τόσο η Αυστραλία όσο και η Βουλγαρία συμμετέχουν σε Διεθνή Σύμβαση για τη Μεταφορά Κρατουμένων, η οποία προβλέπει για ανθρωπιστικούς λόγους να μεταφέρονται στην πατρίδα τους κρατούμενοι που έχουν καταδικαστεί σε άλλες χώρες. Για το συγκεκριμένο, η Αυστραλιανή Κυβέρνηση έχει αποστείλει αίτηση που ζητά τη μεταφορά του, αλλά η Βουλγαρική Κυβέρνηση ζητά ένα ιδιαίτερα μεγάλο ποσό ως αποζημίωση, κάτι που ο Jock χαρακτήρισε ως «λύτρα».
Απέναντι σε όσα συμβαίνουν στον ίδιο αλλά και σε συγκρατούμενους του, πρωτοστάτησε στην ίδρυση της Ένωσης Επανένταξης Βούλγαρων Κρατούμενων ( Bulgarian Prisoners Rehabilitation Association ), οργάνωση που προσπαθεί να βοηθήσει με νομικούς και άλλους τρόπους κρατούμενους στις Βουλγαρικές φυλακές. Έναμεγάλο ποσοστό των κρατούμενων δεν γνωρίζει ανάγνωση και γραφή και ένα ακόμα μεγαλύτερο είναι πάμφτωχοι, οπότε η ανάγκη για δικηγόρους – και για πόρους για την πληρωμή αυτών– είναι μεγάλη.
Η δράση αυτή είναι σημαντική, η νομική αναγνώριση της ένωσης ήταν πολύ μεγάλη επιτυχία, αλλά η αλληλεγγύη μεταξύ των κρατουμένων δεν είναι ευχάριστη για την διεύθυνση της φυλακής. Ο Jock καταγγέλει τρομοκράτηση και επίθεση από φύλακες, ακριβώς λόγω αυτής της δραστηριότητας. Τα βάσανα του δεν σταματούν εκεί, καθώς τον προηγούμενο Γενάρη,η διεύθυνση της φυλακής του είχε περιορίσει την πρόσβαση σε ηλεκτρονικό υπολογιστή, κάτι που δεν του επέτρεπε να συνεχίσει τις σπουδές του. Αυτό είχε οδηγήσει τον Jock στο να ξεκινήσει απεργία πείνας, που κράτησε περίπου ένα μήνα.
Σήμερα, εφτά και πλέον χρόνια μετά, ο Jock ζητά αλληλεγγύη και κάθε δυνατή συμπαράσταση. Μέσω αυτού του άρθρου, γίνεται προσπάθεια να γίνει γνωστή η ιστορία του. Για όσους και όσες ενδιαφέρονται, παρακάτω αναφέρεται το link της σελίδας της Ένωσης Επανένταξης Βούλγαρων Κρατουμένων, που είναι και το προσωπικό του blog, όπου υπάρχει και σχετικός λογαριασμός ενίσχυσης για τα έξοδα της Ένωσης.
http://bulgarianprisonersassociation.wordpress.com/
Στην Αυστραλία και σε άλλες χώρες ανά την υφήλιο διοργανώνονται εκδηλώσεις για ενημέρωση και ηθική,πολιτική και οικονομική ενίσχυση της υπόθεσης του. Από την πλευρά μας δηλώνουμε αλληλέγγυοι σε όλες αυτές τις προσπάθειες. Η μάχη ενάντια στο φασισμό δε γνωρίζει σύνορα, όπως και η στήριξη σε όσους χτυπιούνται και εξαθλιώνονται από το Κράτος. Στον αγώνα που δίνουμε για μια κοινωνία ισότητας και αλληλεγγύης, χωρίς ναζιστικές ιδέες και πρακτικές, ο Jock θα βρίσκεται μαζί μας. Καλή δύναμη σύντροφε! Δεν είσαι μόνος!
[1] Βλέπε σχετικά στα:
http://www.smh.com.au/world/no-way-out-20130211-2e796.html
http://www.setimes.com/cocoon/setimes/xhtml/en_GB/features/setimes/blogreview/2007/08/31/blog-03
[2]
Εκτός από το άρθρο της Belinda Hawkins που αναφέρεται παραπάνω, μια ακόμα πηγή για την ίδια τοποθέτηση
http://www.errc.org/popup-article-view.php?article_id=2871
