Μαρίνα Γαλανού – πρόεδρος του ΣΥΔ (Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών) ιδιοκτήτρια του γνωστού βιβλιοπωλείου «ΠΟΛΥΧΡΩΜΟΣ ΠΛΑΝΗΤΗΣ»
…αφορμή για τούτη τη συνέντευξη υπήρξε άλλο ένα έγκλημα τρανσφοβικού μίσους -ένα από τα πολλά παγκοσμίως- που αφορούσε τρανς άτομο και που βεβαίως πέρασε στα ψιλά ή δεν πέρασε καθόλου. Ψάχνοντας για το θέμα στο διαδύκτιο μου δημιουργήθηκε η πεποίθηση πως η τρανσοφοβία είναι μεγαλύτερη και τα εγκλήματα που σχετίζονται με αυτήν, περισσότερα σε σχέση με τα εγκλήματα ομοφοβίας και δυστυχώς επαληθεύθηκα (!)
http://www.youtube.com/watch?v=EN87KErJYh4&list=FL1w4gN_eIZJSRaNm1ApVTmQ&index=91&feature=plpp_video
H εικόνα που έχουν περάσει τα ΜΜΕ για τα τρανς άτομα είναι ότι πρόκειται για άτομα του περιθωρίου, άτομα που εκπορνεύουν το κορμί τους, τα βράδια στη Συγγρού… άτομα που η παρουσία τους και μόνο προκαλεί την αισθητική και τα χρηστά τους ήθη… η τηλεόραση έπαιξε και αυτή το ρόλο της…ιδίως τα μεσημεριανά σκουπίδια…εκπομπές τύπου…γνωρίζουμε όλοι τι τύπου και την κύρια εκπρόσωπο της συγκεκριμένης σχολής! κάποιες σοβαρές προσπάθειες έγιναν από τον κινηματογράφο με τελευταία την ταινία Στρέλλα (διεθνής τίτλος: A Woman’s Way) δραματική ταινία ελληνικής παραγωγής του 2009, σε σενάριο και σκηνοθεσία του Πάνου Κούτρα. Η ιστορία αφηγείται τη σχέση ενός 45χρονου πρώην κατάδικου με μια 25χρονη τρανσέξουαλ. (η ταινία μου άρεσε, αλλά, το βιβλίο περισσότερο).
Συνέχισα να ψάχνω το θέμα, τα βήματά μου με οδήγησαν στο ΣΥΔ (Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών) που αγνοούσα -όπως οι περισσότεροι πιστεύω την ύπαρξή του ( http://www.transgender-association.gr/ ). Μαζί μας, για μια φιλική κουβέντα – ενίοτε οι συνεντεύξεις κρύβουν σοβαροφάνεια, οπότε αποφεύγω τη λέξη- η πρόεδρος αλλά και ψυχή του σωματείου, Μαρίνα Γαλανού, την οποία καλοσορίζω κι ευχαριστώ για την αποδοχή στην πρόσκλησή μου
-Μαρίνα πριν ξεκινήσουμε θέλω να σε ρωτήσω αν τα όσα ανέφερα στην παρουσίαση ισχύουν ή η εικόνα που έχω σχηματίσει -λόγω της άγνοιάς μου- είναι υπερβολική;
Μαρίνα Γαλανού : Σ’ ευχαριστώ κατ’ αρχήν για τη συνέντευξη. Καθόλου υπερβολική Μαρία. Δυστυχώς η ζωή, η καθημερινότητα ενός τρανς ατόμου, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά στις περισσότερες χώρες του κόσμου, σε άλλες περισσότερο, σε άλλες λιγότερο, είναι αυτό που θα έλεγε κανείς με λίγες λέξεις «μία ζωή στα όρια». Τα περισσότερα πράγματα που για τους περισσότερους ανθρώπους είναι αυτονόητα, όπως το δικαίωμα στην εργασία, στην υγεία, στην ασφάλιση, στην ίδια την αξιοπρέπεια, ακόμη και κάποιες φορές στην ίδια τη ζωή, δεν είναι καθόλου αυτονόητα. Θα τα πούμε όλα αυτά φαντάζομαι στην πορεία.
-Πότε συνειδητοποιεί ένα παιδί ότι διαφέρει, και πόσο οδυνηρό είναι για ένα παιδί να συνειδητοποιεί τελικά, ότι το σώμα του δεν είναι αυτό με το οποίο θα ήθελε ή θα έπρεπε να είχε γεννηθεί;
Μαρίνα Γαλανού : Δεν θα μπορούσα να σου δώσω μία απάντηση καθολικά, δεν είμαστε όλοι οι άνθρωποι ίδιοι, θα μπορούσα όμως να σου πώ όμως τις περισσότερες φορές από τότε που θυμάται τον εαυτό του. Προσωπικά, παρ’ ότι τις αλλαγές στην εμφάνισή μου τις επιχείρησα κοντά στα 25 μου, από πολύ μικρό παιδί ταυτιζόμουν πιο πολύ με τα κορίτσια της ηλικίας μου, όχι με τα αγόρια. Στην ηλικία των 12 ετών είχα τον πρώτο μου έρωτα, όπου για μένα -ξέρω ακούγονται ίσως στερεοτυπικά αυτό-, εγώ ήμουν το κορίτσι, εκείνος το αγόρι και, σε μία συζήτηση με την μητέρα μου με απολύτως φυσικό τρόπο τής είπα «μαμά αγαπώ τον Αντρέα». Η μητέρα μου μένοντας με ανοικτό το στόμα με ρώτησε «δηλαδή τί εννοείς;» και της απάντησα «τον αγαπώ, τον θέλω». Αυτό δηλαδή που θέλω να σου πω είναι ότι -τουλάχιστον από την δική μου εμπειρία- ο τρόπος που συνειδητοποιείς την ταυτότητα και την έκφραση του φύλου σου ως παιδί, είναι κάτι το φυσικό. Σίγουρα αργότερα, στην εφηβεία όταν καταλαβαίνεις ότι ναι μεν αισθάνεσαι κορίτσι, αλλά το βιολογικό φύλο είναι άλλο, εκεί αρχίζουν τα προβλήματα. Αυτό όμως που θα ήθελα να σημειώσω εδώ, είναι ότι ok δεν είναι ότι πιο εύκολο να καταλαβαίνεις ότι αυτό που αισθάνεσαι ως φύλο σου δεν είναι το βιολογικό, αυτό όμως που είναι πιο οδυνηρό δεν είναι τόσο αυτό (για να το συνδέσω με το δεύτερο ερώτημά σου), πιο οδυνηρό είναι όταν το εξωτερικεύεις, εκεί αρχίζουν τα πραγματικά προβλήματα. Το οδυνηρό δηλαδή είναι η αντιμετώπιση που έχεις από τους άλλους. Η απόρριψη, η απομόνωση, από ανθρώπους που αγαπάς.
-Διαβάζοντες ιστορίες κοριτσιών που έχουν δημοσιευθεί και κυκλοφορούν στο internet, η εντύπωση που έχω σχηματίσει είναι πως ένα παιδί αρχίζει από σχετικά μικρή ηλικία -από τότε που αρχίζει να καταλαβαίνει τον κόσμο κι όσα συμβαίνουν γύρω του- ότι το σώμα του είναι ξένο και αναζητά την ταυτότητά του, φορώντας στα κρυφά, ρούχα της μητέρας του ή της αδερφής…αυτό είναι κανόνας ή υπάρχουν κι εξαιρέσεις;
Μαρίνα Γαλανού : Όπως σου είπα και προηγουμένως, τουλάχιστον από την προσωπική μου εμπειρία, το συνειδητοποιείς από πολύ μικρή ηλικία, από παιδί. Ταυτίζεσαι με τον ρόλο του φύλου που αισθάνεσαι ως δικό σου και θέλεις αυτό να το εξωτερικεύσεις, κρυφά μεν στην αρχή, γιατί καταλαβαίνεις υπάρχει διαφορά, αλλά όσο μεγαλώνεις, αυτό είναι ένα ποτάμι που δε γυρίζει πίσω…
-Αν το παιδί δεν έχει την κατανόηση, την υποστήριξη -και αναφέρομαι και στην οικονομική υποστήριξη, πόσο εύκολο είναι να μη χάσει τα βήματά του και όντως να βρεθεί εκεί που οδηγούνται οι περισσότερες κοπέλες…στις πιάτσες του αγοραίου έρωτα;
Μαρίνα Γαλανού : Η κατανόηση και η υποστήριξη από την οικογένεια, είναι το πιο σημαντικό. Αισθάνομαι πολύ τυχερή που η οικογένειά μου ήταν πάντα μαζί μου σε αυτό το ταξίδι και τους είχα πάντα δίπλα μου, γιατί γνωρίζω καλά ότι πάρα πολλά τρανς άτομα γνωρίζουν την απόρριψη από την οικογένειά τους, συχνά εκδιώχνονται απ’ τα σπίτια τους. Δεν είναι η οικονομική υποστήριξη, ας μην το περιορίσουμε εκεί, η αγάπη και η υποστήριξη είναι το σημαντικό. Να νοιώθεις ότι η οικογένειά σου σε αγκαλιάζει. Δυστυχώς αυτό δεν συμβαίνει πάντα. Δεν είναι όμως κυρίως αυτό, η απόρριψη από την οικογένεια που οδηγεί τις τρανς γυναίκες στον αγοραίο έρωτα -παίζει κι αυτό έναν ρόλο-, κυρίως είναι το γεγονός ότι τα τρανς άτομα είναι αποκλεισμένα από τον χώρο εργασίας.
Εδώ θα πρέπει όμως να τονίσουμε ότι δεν υπάρχουν μόνο οι τρανς γυναίκες (δηλαδή τρανς από άντρες σε γυναίκες), αλλά υπάρχουν και οι τρανς άντρες (δηλαδή τρανς από γυναίκες σε άντρες). Ας μην βλέπουμε μονόπλευρα το θέμα. Οι τρανς άντρες είναι κάπως διαφορετική περίπτωση – δεν θα σου μιλήσω εδώ από εμπειρία, αλλά από αυτά που γνωρίζω. Οι τρανς άντρες αντιμετωπίζουν μεν τα ίδια προβλήματα με τις τρανς γυναίκες, όμως το εντελώς διαφορετικά. Παράδειγμα, δεν είναι καθόλου σύνηθες για έναν τρανς άντρα (παρ’ ότι που και γι’ αυτόν υπάρχει το πρόβλημα της εργασίας) να καταφύγει στην πορνεία, όπως συμβαίνει με τις τρανς γυναίκες. Οι τρανς άντρες, προτιμούν να ζουν την ζωή τους χωρίς ορατότητα. Βεβαίως είναι εντελώς διαφορετική η φυσιολογία όπως καταλαβαίνεις και, επιπλέον, από τις έρευνες που γνωρίζω, οι τρανς άντρες καταφεύγουν σε μεγαλύτερα ποσοστά στην επέμβαση απ’ ότι οι γυναίκες, οπότε αυτό διευκολύνει στο θέμα της εργασίας. Ακόμη δέ, λόγω του ότι η κοινωνία μας εξακολουθεί να είναι πατριαρχική, είναι πιο δύσκολα αποδεκτό ένας άντρας να γίνεται γυναίκα, από μία γυναίκα που γίνεται άντρας, υπάρχουν θέλω να πω αρκετές διαφοροποιήσεις.
-Διάβασα ότι σε κάποιες χώρες του εξωτερικού, το εκεί σύστημα υγείας αναλαμβάνει εξ’ ολοκλήρου τη διόρθωση φύλου κάποιου που το επιθυμεί…στη χώρα μας πως έχουν τα πράγματα και πόσο κοστίζει μια τέτοια επέμβαση;
Μαρίνα Γαλανού : Έτσι είναι, στις περισσότερες χώρες του δυτικού κόσμου το σύστημα υγείας καλύπτει πλήρως την διαδικασία επαναπροσδιορισμού φύλου. Από τα πρώτα βήματα της λήψης ορμονών και της παρακολούθησης από ειδικούς γιατρούς, έως και της τελικής επέμβασης, εάν το τρανς άτομο επιλέξει να κάνει επέμβαση. Στην Ελλάδα, δυστυχώς αυτό δεν συμβαίνει απ’ όλα τα ασφαλιστικά ταμεία, μόνο από κάποια, και ακόμη και από κάποια που καλύπτουν κάποια έξοδα, η διαδικασία είναι ιδιαίτερα γραφειοκρατική, κυκεώνας. Εδώ είναι που έχουμε να κάνουμε πολλά ως ΣΥΔ και πρέπει να γίνει δουλειά. Έτσι, τα περισσότερα τρανς άτομα, τελικώς καταλήγουν σε κάποια ιδιωτική κλινική του εξωτερικού για να κάνουν την επέμβαση. Τονίζω του εξωτερικού, γιατί εκτός από το πρόβλημα της ασφαλιστικής κάλυψης, ένα ακόμη θέμα είναι ότι στο παρελθόν έχουν υπάρξει περιπτώσεις τρανς ατόμων που έκαναν την επέμβαση σε κάποιον γιατρό στην Ελλάδα, και είχαν προβλήματα. Έτσι τα πιο πολλά τρανς άτομα επιλέγουν, γιατί η επέμβαση δεν είναι θέμα μόνο εξωτερικής εμφάνισης αλλά και υγείας, να την κάνουν εκτός Ελλάδας. Και εκεί τα έξοδα πολλαπλασιάζονται όπως καταλαβαίνεις. Δεν ξέρω να σου πω με ακρίβεια πόσο κοστίζει η επέμβαση αυτή τη στιγμή, αλλά φτάνει κοντά στα 15.000 ευρώ.
-Καταλαβαίνω ότι το κόστος είναι μεγάλο, όπως επίσης ότι η συντεταγμένη ή η «συντεταγμένη» πολιτεία το αγνοεί, οδηγώντας με μαθηματική ίσως ακρίβεια ένα νέο παιδί στο περιθώριο…η οικογένεια που θα θελήσει να σταθεί δίπλα στο παιδί της, που μπορεί να βρεί βοήθεια;(εννοώ βοήθεια από τις κρατικές υπηρεσίες, αν, βέβαια υπάρχει αυτή)
Μαρίνα Γαλανού : Δυστυχώς από πουθενά. Λυπάμαι που το λέω μονολεκτικά, αλλά πουθενά. Γι’ αυτό ακριβώς έπρεπε να δημιουργηθεί μια τρανς συλλογικότητα, όχι μόνο για την διεκδίκηση ίσων δικαιωμάτων για τα τρανς άτομα, αλλά και για την δημιουργία δεσμών αλληλεγγύης και την υποστήριξη των τρανς. Αυτός είναι ένας τομέας που δουλεύουμε πολύ, ιδιαίτερα αυτήν την εποχή της κρίσης που τα κοινωνικά δικαιώματα στη χώρα μας ξηλώνονται ένα-ένα. Ένα από τα πρώτα πράγματα που κοιτάξαμε για παράδειγμα ήταν η συνεργασία με ειδικούς ψυχολόγους σε θέματα υποστήριξης. Αυτή τη στιγμή υπάρχει μία ψυχολόγος που συνεργάζεται μαζί μας σε εθελοντική βάση, ενώ έχουμε έρθει σε επαφή και με άλλους που έχουν προσφερθεί να βοηθήσουν. Ο τομέας αυτός είναι πολύ σημαντικός για μας.
-Καταλαβαίνω ότι το ΣΥΔ ήταν ανάγκη, η ανάγκη τα trans άτομα να έχουν ένα σωματείο που θα είναι μπροστάρης στα προβλήματα και κυρίως που θα αναζητά και θα δίνει λύσεις …πότε δημιουργήθηκε και πόσο εύκολο ήταν να υπάρξει ένα τέτοιο σωματείο; πρώτα πρώτα, αν η πολιτεία σας έβαλε εμπόδια και δεύτερον, αν, τα κορίτσια δέχτηκαν να το πλαισιώσουν και δεν το είδαν κι αυτό «σαν ένα ακόμη σωματείο»; κι ένα δεύτερο υποερώτημα: πόσα ενεργά μέλη απαρτίζουν αυτή τη στιγμή το ΣΥΔ σε σχέση με τα trans άτομα που υπάρχουν στην Αθήνα;
Μαρίνα Γαλανού : Το ΣΥΔ δημιουργήθηκε τον Μάρτιο του 2010. Ήρθε να καλύψει κενό πολλών χρόνων, δεν ήταν εύκολο, δεν ήταν όμως και δύσκολο. Τι θέλω να πω: δεν είναι εύκολο από το μηδέν να δημιουργήσεις κάτι, αλλά ήταν απόφαση, ισχυρή απόφαση, και ήταν κυρίως αναγκαιότητα. Η πολιτεία στο να δημιουργηθεί το ΣΥΔ, δεν θα μπορούσε να δημιουργήσει κάποιο πρόβλημα. Φτιάξαμε το καταστατικό μας, πέρασε από το Πρωτοδικείο και τις άλλες υπηρεσίες, όλα ok. Ξεκινήσαμε με 25 ιδρυτικά μέλη το 2010. Τώρα είμαστε περίπου 70 εγγεγραμμένα μέλη. Τώρα πόσα τρανς άτομα υπάρχουν στην Αθήνα, δεν ξέρω να σου πω ακριβώς, δυστυχώς στατιστικές δεν υπάρχουν, ακόμη. Όχι δεν νομίζω ότι οι τρανς το είδαν ως «ακόμη ένα σωματείο» γιατί βλέπουν ότι έχουμε δώσει ιδιαίτερη βαρύτητα σε θέματα καθημερινότητας, σε θέματα δηλαδή αντιμετώπισης συγκεκριμένων προβλημάτων. Επιπλέον δεν περιοριζόμαστε στα μέλη μας, αν κάποιο τρανς άτομο θελήσει να ζητήσει την υποστήριξή μας, δεν είναι ανάγκη να γραφτεί μέλος του ΣΥΔ, εμάς μας ενδιαφέρει όλη η τρανς κοινότητα.
-Γίνονται επεμβάσεις με επιτυχία στην Ελλάδα ή το εξωτερικό είναι η ενδεδειγμένη λύση; έχει το σωματείο τη δυνατότητα να προσφέρει οικονομική βοήθεια σε κάποιον που θα τη ζητήσει κι αν όχι οικονομική, ψυχολογική υποστήριξη υπάρχει;
Μαρίνα Γαλανού : Όπως σου είπα σε προηγούμενη ερώτηση, τα πιο πολλά τρανς άτομα, προτιμούν την λύση του εξωτερικού. Δυστυχώς δεν υπάρχει ένας καταρτισμένος ασφαλής «οδικός χάρτης» από το εθνικό σύστημα υγείας που να περιλαμβάνει εξειδικευμένο ιατρικό προσωπικό και ασφαλείς απλοποιημένες διαδικασίες όπως σε άλλες χώρες του κόσμου. Σ’ αυτό το θέμα όμως δουλεύουμε και ελπίζω σύντομα να υπάρξουν αποτελέσματα. Οικονομική υποστήριξη σε τέτοια θέματα το ΣΥΔ δεν μπορεί να προσφέρει γιατί δυστυχώς οι πόροι μας είναι περιορισμένοι και, δυστυχώς όταν υπάρχουν μεγαλύτερα προβλήματα, όπως πολλά άπορα τρανς άτομα που δυσκολεύονται ακόμη και στην καθημερινή επιβίωσή τους, στη σίτισή τους δηλαδή, μπαίνουν προτεραιότητες. Ψυχολογική υποστήριξη όμως υπάρχει, όπως σου είπα συνεργάζεται μαζί μας εθελοντικά ψυχολόγος που μπορεί να προσφέρει υποστήριξη.
-Το ΣΥΔ δραστηριοποιείται και στην επαρχία ή δεν υπάρχει αυτή η δυνατότητα;
εννοώ υπάρχουν trans στην επαρχία που θα αναλάμβαναν τη δημιουργία και τη συγκρότηση ενός ανάλογου σωματείου ή οι κοινωνίες είναι τόσο κλειστές που δεν θα επέτρεπαν κάτι τέτοιο; μπορεί ένα trans άτομο να ζήσει και να δημιουργήσει σε μια επαρχιακή πόλη;
Μαρίνα Γαλανού : Το ΣΥΔ δραστηριοποιείται κυρίως στην Αθήνα. Με την ευκαιρία του Pride της Θεσσαλονίκης που συμμετείχαμε, αρχίσαμε να δραστηριοποιούμαστε και εκεί, γράφτηκαν μέλη από εκεί και σύντομα θα υπάρξει Ομάδα ΣΥΔ Θεσσαλονίκης. Τώρα σε επαρχιακές πόλεις είναι λιγάκι δύσκολο, αλλά ελπίζω ότι με τον χρόνο θα κάνουμε ότι περισσότερο μπορούμε. Οι κοινωνίες στην επαρχία είναι πράγματι κλειστές και το θέμα δεν είναι αν θα αναλάμβαναν σε μία επαρχιακή πόλη να συστήσουν μία τρανς συλλογικότητα, το θέμα κυρίως είναι ότι για ένα τρανς άτομο είναι πολύ δύσκολο να ζήσει σε μία μικρή πόλη. Σχεδόν όλα τα τρανς άτομα που η καταγωγή τους είναι από επαρχιακή πόλη, αναγκάζονται να μετακομίσουν σε κάποιο αστικό κέντρο.
-Μαρίνα, μίλησέ μας λίγο πιο αναλυτικά για τις δράσεις σας, χθες και σήμερα…κι αν εσύ ως η πρόεδρος του σωματείου είσαι ευχαριστημένη με τα μέχρι τώρα αποτελέσματα ή πιστεύεις ότι θα μπορούσατε να είχατε κάνει περισσότερα…και αν, ναι, ποιά θα έπρεπε να είναι αυτά και γιατί δεν έγιναν;
Μαρίνα Γαλανού : Δραστηριοποιούμαστε σε δύο κυρίως τομείς. Στον πολιτικό τομέα, δηλαδή της διεκδίκησης ίσων δικαιωμάτων μέσω αλλαγών στη νομοθεσία, αλλά και στον τομέα των καθημερινών προβλημάτων της τρανς κοινότητας και θέματα αλληληλεγγύης.
Σε πολιτικό επίπεδο έχουμε κάνει επαφές με το Υπουργείο Δικαιοσύνης όπου συναντηθήκαμε με τον Γενικό Γραμματέα του Υπουργείου Δικαιοσύνης και θέσαμε θέματα που άπτονται των αρμοδιοτήτων του. Συγκεκριμένα για την αντιρατσιστική νομοθεσία (νόμος 927/1979) όπου καταθέσαμε πρόταση για αλλαγές στην πρόταση νόμου που είχε δοθεί στη δημοσιότητα τον Φεβρουάριο του 2011, για την νομοθεσία κατά των διακρίσεων ώστε να συμπεριλαμβάνεται και η ταυτότητα φύλου (νόμος 3304/2005), ενώ καταθέσαμε πρόταση για τη δυνατότητα αλλαγής των εγγράφων για τα τρανς άτομα. Επίσης ήρθαμε σε επαφή με το Υπουργείο Εργασίας και καταθέσαμε πρόταση για την αλλαγή της νομοθεσίας για την ισότητα των φύλων στον χώρο της απασχόλησης κατά τρόπο που να απαγορεύονται στον χώρο εργασίας οι διακρίσεις για λόγους ταυτότητας φύλου ενώ παράλληλα η πρόταση αυτή περιείχε θετικά μέτρα για την ενσωμάτωση στον χώρο της εργασίας των τρανς ατόμων. Επίσης ήρθαμε σε επαφή με τα κοινοβουλευτικά κόμματα θέτοντας τα θέματα της ατζέντας μας και για πρώτη φορά κατατέθηκε ερώτηση στο Ελληνικό Κοινοβούλιο από τη βουλευτή του Συ.Ριζ.Α. κυρία Διώτη για τρανς θέματα. Επιπλέον είχαμε παρέμβαση στο πρόσφατο θέμα που δημιουργήθηκε με τη διαπόμπευση των οροθετικών γυναικών σε συνεργασία με άλλες οργανώσεις καθώς επίσης συμμετέχουμε σε επιτροπή παρακολούθησης του θέματος αυτό, ενώ έχουμε κάνει ακόμη πλήθος άλλων παρεμβάσεων σε άλλα θέματα όπου χρειάστηκε.
Σε επίπεδο αντιμετώπισης των προβλημάτων της καθημερινότητας έχουμε κάνει δράσεις για την αντιμετώπιση του προβλήματος των τρανς που είναι άπορες καθώς τα περισσότερα τρανς άτομα είναι ανασφάλιστα άρα στερούνται ιατροφαρμακευτικής κάλυψης, αλλά και όσον αφορά την ιδιαίτερα επιδεινούμενη κατάσταση που έχει να κάνει με τις επιπτώσεις της οικονομική κρίσης στην τρανς κοινότητα. Στο πρώτο θέμα σε συνεργασία με την μη κερδοσκοπική οργάνωση PRAKSIS τα τρανς άτομα μπορούν πλέον να καλύπτονται απ’ αυτής της απόψεως με δωρεάν ιατροφαρμακευτική κάλυψη, ενώ στο επίπεδο των επιπτώσεων της οικονομικής κρίσης, κάναμε καταγραφή του προβλήματος που μέρα με τη μέρα μεγαλώνει και έχουμε διοργανώσει καθημερινά σισίτιο για τα τρανς άτομα που το έχουν ανάγκη. Επίσης είναι ιδιαίτερα σημαντικό για εμάς, όντας περιθωριοποιημένη μειονότητα να δημιουργήσουμε δεσμούς αλληλεγγύης στην ίδια την κοινότητά μας, καταγράφοντας όλα τα
καθημερινά προβλήματα όπου είχαμε παρεμβάσεις είτε σε τρανς άτομα που νοσηλεύονταν και ήταν μόνα τους χωρίς βοήθεια, είτε από άποψης παροχής νομικής βοήθειας μέσω δικηγόρων που δούλεψαν μαζί μας εθελοντικά, καθώς επίσης όπως σου είπα προηγουμένως με ψυχολογική υποστήριξη.
Είμαι και δεν είμαι ευχαριστημένη. Ευχαριστημένη είμαι από την άποψη ότι σε μικρό χρονικό διάστημα (μόλις τον Δεκέμβριο του 2010 αναγνωριστήκαμε επίσημα) έχουμε κάνει πλήθος δράσεων, από την άλλη όμως χρειάζεται όλο και περισσότερη δραστηριοποίηση από περισσότερα άτομα γιατί τα προβλήματα είναι μεγάλα. Περισσότερα πρέπει να κάνουμε για τα θέματα υγείας καθώς επίσης το θέμα της κάλυψης της διαδικασίας επαναπροσδιορισμού. Εκεί σκοπεύουμε να δουλέψουμε αρκετά στο άμεσο μέλλον. Ήδη κάναμε την πρώτη επαφή με την Ελληνική Ψυχιατρική Ένωση θέτοντας αρχικά κάποια ερωτήματα διερευνώντας πως μπορεί να υπάρξει μία συνεργασία και το επόμενο βήμα που ετοιμάζουμε θα είναι επαφές με εκπροσώπους του Εθνικού Συστήματος Υγείας για το θέμα της διαδικασίας επαναπροσδιορισμού.
-Επειδή ούτε εγώ, ούτε ο πολύς κόσμος γνωρίζει, πόσο χρονοβόρο είναι ν’ αλλάξεις ταυτότητα και ν’ αποκτήσεις επιτέλους (!) αυτήν που θα έπρεπε να είχες από την πρώτη στιγμή…ποιό το νομικό πλαίσιο, τα προβλήματα και τι έχει προσφέρει ο νομοθέτης μέχρι σήμερα στα trans άτομα;
Μαρίνα Γαλανού : Δεν υπάρχει απολύτως κανένα νομικό πλαίσιο, δεν υπάρχει ούτε ένας νόμος του Ελληνικού κράτους που να προστατεύει τα τρανς άτομα από τις διακρίσεις που αντιμετωπίζουν σε όλο το φάσμα της καθημερινότητάς τους.
Δεν υπάρχει νομοθεσία για την αλλαγή των εγγράφων των τρανς ατόμων. Ακόμη και τα τρανς άτομα που έχουν κάνει επέμβαση για να αλλάξουν την ταυτότητά τους, κάνουν δικαστική προσφυγή και μέσω δεδικασμένου τελικά αλλάζουν ταυτότητες. Πάγιο και κύριο αίτημά μας είναι η δυνατότητα αλλαγής των εγγράφων για όλα τα τρανς άτομα, είτε έχουν κάνει επέμβαση επαναπροσδιορισμού είτε όχι. Αυτή είναι μία βασική αιτία που δημιουργούνται όλα τα προβλήματα. Καταλαβαίνεις ότι όταν πρέπει να κάνεις μία αίτηση για δουλειά και τα στοιχεία της ταυτότητάς σου δείχνουν άλλο φύλο απ’ αυτό που βλέπει ο άλλος, δεν υπάρχει ελπίδα πρόσληψης.
Επίσης ζητάμε:
– αλλαγή της νομοθεσίας κατά των διακρίσεων (νόμος 3304/2005) ώστε να συμπεριλαμβάνεται η ταυτότητα φύλου.
– αλλαγή του νόμου 3896/2010 για την ίση μεταχείριση των φύλων στον χώρο εργασίας και παροχής υπηρεσιών.
– κατάρτιση θετικών μέτρων για την απασχόληση για τα τρανς άτομα
– αλλαγή της αντιρατσιστικής νομοθεσίας ώστε να συμπεριλαμβάνεται η ταυτότητα φύλου
– αλλαγή του Ποινικού Κώδικα στο άρθρο που αναφέρεται στις επιθέσεις μίσους ώστε να συμπεριλαμβάνεται η ταυτότητα φύλου
Αυτά σε νομοθετικό επίπεδο είναι τα πιο σημαντικά. Και όπως σου είπα, δεν υπάρχει τίποτε…
-Είναι η Συγγρού μονόδρομός; και το ρωτάω αυτό γιατί ξέρω ως ομοφυλόφιλή πόσο ομοφοβική και πόσο υποκριτική είναι η ελληνική κοινωνία …γνωρίζω λεσβίες και ομοφυλόφιλους που είτε δεν τους προσέλαβαν στη δουλειά όταν ο εργοδότης κατάλαβε ότι πρόκειται για ομοφυλόφιλους ή όταν τα άτομα αυτά δεν έκρυψαν από την αρχή τη σεξουαλική τους ταυτότηα…είτε βεβαίως απολύθηκαν -κι αυτό είναι το σύνηθες- με κάποια πρόφαση μόλις έγινε γνωστή η σεξουαλική τους ταυτότητα !
Μαρίνα Γαλανού : Δυστυχώς για τις τρανς γυναίκες, η πλειοψηφία κάνει καταναγκαστική σεξουαλική εργασία. Δεν μου αρέσει η λέξη μονόδρομος και ούτε πιστεύω στη ζωή υπάρχουν μονόδρομοι, αλλά όταν είσαι αποκλεισμένη από τον χώρο της εργασίας, όταν συχνά εκδιώκεσαι από την οικογένεια, δεν έχεις πολλές επιλογές. Γνωρίζω πολύ λίγες τρανς γυναίκες που έχουν μία -ας το πούμε- «κανονική» δουλειά, αλλά ωστόσο ποτέ δεν θα αλλάξει αυτό αν δεν προσπαθήσουμε να σπάσουμε τον τείχο των αποκλεισμών. Αυτό είναι ο πραγματικός μονόδρομος για μας (για να το δούμε πιο αισιόδοξα): να σπάσουμε το τείχος των αποκλεισμών. Και κάνουμε όλες τις δυνατές προσπάθειες σ’ αυτή την κατεύθυνση. Είμαι απολύτως σίγουρη ότι δεν θα είναι καθόλου εύκολο, θα πάρει πολύ χρόνο, αλλά -τουλάχιστον για μένα- αυτό είναι το πραγματικό στοίχημα.
-Εκτός από την περιθωριοποίηση, τι άλλο υπάρχει; το ΣΥΔ μπορεί να παρέμβει και πως; ή για να το θέσω καλύτερα: υπάρχει η δυνατότητα συνεργασίας με εργοδότες που δεν θα ήταν προκατειλημμένοι έτσι ώστε να προσλάβουν μια κοπέλα την οποία θα είχε συστήσει για παράδειγμα το σωματείο και θα πληρούσε τις προϋποθέσεις για την εργασία; προσωπικά να ομολογήσω ότι ΔΕΝ έχω δει trans να εργάζεται π.χ. στο δημόσιο, σε κάποια τράπεζα, σε κάποια εταιρία ούτε καν σε κάποιο κατάστημα -οποιοδήποτε κατάστημα-
Μαρίνα Γαλανού : Έχουμε κάνει αρχικά παρέμβαση προς το Υπουργείο Εργασίας όπως σου είπα προτείνοντας δύο συγκεκριμένα μέτρα. Στου κουφού την πόρτα… Πέραν αυτού έχουμε έρθει σε επαφή με φορείς για την πρόσληψη τρανς ατόμων. Ακόμη δεν έχουμε συγκεκριμένα αποτελέσματα, δεν θέλω για την ώρα να σου πω συγκεκριμένα πράγματα, θέλω όταν θα έρθει η ώρα, σύντομα ελπίζω, να είμαστε στην ευχάριστη θέση να πούμε πολύ περισσότερα, γιατί ακόμη και ένα τρανς άτομο να καταφέρουμε να έχει μία εργασία όπως όλοι οι συνάνθρωποί μας, θα το θεωρήσω μεγάλη επιτυχία… Ελπίζω σύντομα, κράτα απλά ότι κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν…
-Πριν λίγες μέρες το ΣΥΔ έβγαλε την εξής ανακοίνωση: Για όποιον/όποια θα ήθελε να προσφέρει συνεισφέροντας βοήθεια σε άπορα τρανς άτομα, μπορεί να το κάνει στα νέα γραφεία του ΣΥΔ που βρίσκονται Ζαν Μωρεάς 17 στο Κουκάκι (σχεδόν απέναντι από τις «Κούκλες»). Οι ώρες που βρισκόμαστε εκεί είναι 17:00-19:00 από Δευτέρα έως και Παρασκευή. Η όποια συνεισφορά σε τρόφιμα μακράς διαρκείας θα μπορούσε να είναι ανεκτίμητη. Email επικοινωνίας: [email protected] ..ποιά ήταν η ανταπόκριση του κόσμου στο κάλεσμα σας; φαντάζομαι η οικονομική κρίση θα έχει πλήξει πολύ περισσότερο τα trans άτομα μια που η επαγγελματική αποκατάσταση για την ώρα τουλάχιστον -και μέχρι ν’αλλάξουν τα μυαλά και οι νοοτροπίες- μάλλον σαν όνειρο φαντάζει…!
Μαρίνα Γαλανού : Υπήρξε ανταπόκριση και ευχαριστούμε με πολύ θερμό τρόπο όσες και όσους ανταποκρίθηκαν θετικά στο κάλεσμά μας. Είναι δυσάρεστο που αναγκαζόμαστε να βγάλουμε κάποια τέτοια ανακοίνωση, αλλά δυστυχώς το πρόβλημα ήταν μεγάλο και εξακολουθεί να είναι και δυστυχώς όσο περνάει ο καιρός μεγαλώνει, γιατί όλο και περισσότερα τρανς άτομα βρίσκονται σε δύσκολη θέση. Γι’ αυτό εξακολουθούμε να προωθούμε την ανακοίνωση αυτή, αλλά και γιατί η αρχική ανταπόκριση έχει αρχίσει να μειώνεται, ενώ τα προβλήματα παραμένουν.
-Κλείνοντας τη συζήτησή μας δεν θα μπορούσα να μη σε ρωτήσω και για το βιβλιοπωλέιο σου, το «ΠΟΛΥΧΡΩΜΟΣ ΠΛΑΝΗΤΗΣ» …το μωρό σου, που πριν λίγες μέρες έγινε 8 χρονών !!! Πες μας λίγα λόγια…που βρίσκεται, τι μπορεί κανείς να βρει από εκδόσεις, τις εκδηλώσεις που διοργανώνεις, τις παρουσιάσεις γενικά βάλε μας στον κόσμο του «ΠΟΛΥΧΡΩΜΟΥ ΠΛΑΝΗΤΗ» σου…που για την gay και trans κοινότητα είναι ΚΑΙ ο δικός μας πλανήτης…χωρίς βεβαίως να αποκλείονται από τα ταξίδια όποιοι/ες έχουν την επιθυμία να βρεθούν κοντά του…!!!
http://www.colourfulplanet.com/
Μαρίνα Γαλανού : Οκτώ χρόνια πέρασαν και το «μωρό» μεγάλωσε έχουμε πια εικοσιοκτώ βιβλία στις εκδόσεις μας και φιλοδοξούμε μέχρι τον Φεβρουάριο του 2013, να έχουν προστεθεί ακόμη πέντε, ενώ έχουμε κάνει κάπου εξήντα παρουσιάσεις στο βιβλιοπωλείο μας. Φιλοδοξούμε όμως κυρίως ο Πολύχρωμος Πλανήτης, να ανταποκρίνεται στις ανάγκες του γκέι, λεσβιακού, αμφί και τρανς κοινού με καλά βιβλία που θα έχουν να προσφέρουν στην λοατ κουλτούρα και έκφραση. Δεν ξέρω πόσο τα καταφέρνουμε, ελπίζω όμως όσο περνάει ο καιρός να έχουμε τη δυνατότητα να δώσουμε περισσότερα και ο Πλανήτης μας να γίνει όλο και πιο πολλών. Άλλωστε σε καιρό κρίσης, που προφανώς δεν είναι μόνο οικονομική, ο πολιτισμός είναι ικανή και αναγκαία συνθήκη για να προχωρήσουμε.
Μαρίνα σ’ ευχαριστώ πολύ, για τη συζήτηση…σ΄ευχαριστώ που δέχτηκες να μοιραστείς μαζί μας, εμπειρίες,κομμάτια της ζωής σου, πληροφορίες, που είμαι σίγουρη θα φανούν πολύτιμες σε πολλούς και πολλές…μιλώντας προσωπικά από το ελάχιστο που σε ξέρω, να πω ότι αυτό που αποπνέεις είναι το εξής: είσαι μια γυναίκα που ΔΕΝ δίστασε να ζήσει τη ζωή όπως εκείνη θέλησε και όχι τη ζωή που κάποιοι άλλοι θα ήθελαν να ζήσει (όσο οδυνηρό κι αν ήταν αυτό)…να είσαι πάντα καλά και πάντα το ίδιο λαμπερό χαμόγελο -που εγώ είδα στην πρώτη μας γνωριμία- να φωτίζει το πρόσωπό σου…
Μαρίνα Γαλανού : Εγώ σ’ ευχαριστώ, ευχαριστώ για τα καλά λόγια και, εύχομαι ότι καλύτερο στην προσπάθειά σου!
Την συνέντευξη πήρε η Μαρία Χαράνη
