Το 2022 ήταν η χρονιά που η Ευρώπη-Φρούριο των ερμητικά κλειστών συνόρων για τους μουσουλμάνους πρόσφυγες πολέμου έβαλε το ανθρώπινο προσωπείο της. Οι ξενοφοβικές φωνές για τον κίνδυνο αποσταθεροποίησης των ευρωπαϊκών κρατών από την μεγαλύτερη προσφυγική κρίση μετά το Β’Παγκόσμιο Πόλεμο, 6-7 φορές μεγαλύτερη από εκείνη του 2015, λόγω του πολέμου στην Ουκρανία και της ρωσικής εισβολής, ξαφνικά παραμερίστηκαν.
Μέχρι τις 27 Δεκεμβρίου 2022, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, είχαν καταγραφεί 7,896,825 πρόσφυγες από την Ουκρανία στην Ευρώπη, εκ των οποίων 4,885,650 είχαν πάρει καθεστώς προσωρινής προστασίας.
Καθώς η Ε.Ε. χορηγεί αυτόματα άδεια παραμονής και βίζα σε κατόχους ουκρανικών διαβατηρίων, οι Ουκρανοί έχουν προτεραιότητα στη χορήγηση στέγης και κοινωνικών υπηρεσιών. Την ίδια στιγμή όμως, όπως έδειξε πρόσφατο ρεπορτάζ των New York Times (A New Refugee Crisis Stirs Uncomfortable Issues for Europe, 3.11.2022) πολλά στρατόπεδα των υπόλοιπων προσφύγων και κέντρα αιτούντων άσυλο εγκαταλείπονται στην τύχη τους από αρκετές ευρωπαϊκές κυβερνήσεις. Ο πόλεμος στην Ουκρανία αύξησε δραματικά τον αριθμό αιτούντων άσυλο στην Ευρώπη, παραγκωνίζοντας όμως τους πρόσφυγες από άλλες εμπόλεμες ζώνες. Ακτιβιστές καταγγέλλουν την ύπαρξη ενός συστήματος δύο ταχυτήτων, το οποίο αδικεί τους μη Ουκρανούς αιτούντες άσυλο, που κατά τεκμήριο ζουν σε κάκιστες συνθήκες. Στο Βερολίνο η περιορισμένη δυνατότητα στέγασης προσφύγων ανάγκασε τους αξιωματούχους της πόλης να εκδιώξουν μερικούς από τους Αφγανούς πρόσφυγες για να δημιουργήσουν χώρο για όσους φτάνουν από την Ουκρανία. Στις Βρυξέλλες, αιτούντες άσυλο αναγκάζονται να διανυκτερεύουν στον δρόμο. Πρόσφατα το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων διέταξε τη βελγική κυβέρνηση να προσφέρει στέγη σε αιτούντα άσυλο από την Ισημερινή Γουινέα, ο οποίος ζούσε στον δρόμο από τον Ιούλιο. Στη νότια Γερμανία, δήμαρχοι εγκαθιστούν πρόσφυγες σε γυμναστήρια και συναυλιακούς χώρους, ενώ στην Ολλανδία η κυβέρνηση αντιμετώπισε δικαστική αγωγή για τις απάνθρωπες συνθήκες κράτησης σε στρατόπεδα προσφύγων. Ολλανδικό δικαστήριο έκρινε πριν από λίγες μέρες σε πρώτο βαθμό πως η ολλανδική κυβέρνηση πρέπει να παρέχει σε όλους τους πρόσφυγες ανάλογη φροντίδα με αυτήν που παρέχει στους Ουκρανούς πρόσφυγες.