Οι Δίκες της Μόσχας πραγματοποιήθηκαν από το 1936 μέχρι το 1938.
Στη διάρκεια αυτών των δικών καταδικάστηκε σε θάνατο και κατόπιν εκτελέστηκε όλη η Παλιά Φρουρά των μπολσεβίκων που είχαν παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο στην επανάσταση του 1917 και στα πρώτα χρόνια της επαναστατικής εξουσίας στην Ρωσία, ήταν στενοί συνεργάτες του Λένιν. Στη θέση του κατηγορούμενου βρέθηκαν όλα τα μέλη του πολιτικού γραφείου επί Λένιν, εκτός από τον ίδιο τον Στάλιν. Επίσης, σε αυτές τις δίκες εξοντώθηκε και το ηγετικό στρώμα των αξιωματικών του Κόκκινου Στρατού, που είχε διαμορφωθεί από τον εμφύλιο πόλεμο και μετά.
Απών από αυτές τις δίκες, ήταν ο εξόριστος επαναστάτης Λ. Τρότσκι, ο πρώτος μπολσεβίκος που σήκωσε το λάβαρο της αντίστασης στον εκφυλισμό της επανάστασης και στο πνίξιμό της από τη σταλινική γραφειοκρατία. Όμως, ο Τρότσκι ήταν ο βασικός κατηγορούμενος σε όλες τις Δίκες: όλοι οι κατηγορούμενοι ομολόγησαν ότι από αυτόν έπαιρναν εντολές για να πραγματοποιήσουν σαμποτάζ, να συνωμοτήσουν για τη δολοφονία των ηγετών της ΕΣΣΔ, να παλινορθώσουν τον καπιταλισμό και να φέρουν το φασισμό στη Ρωσία.
Ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά. Τη 1η Δεκέμβρη 1934, στη Πετρούπολη (είχε μετονομαστεί σε Λένινγκραντ) δολοφονήθηκε ο Σεργκέι Κίροφ, μέλος του πολιτικού γραφείου του κόμματος, γραμματέας της πόλης και δεξί χέρι του Στάλιν. Ο Κίροφ έπεσε από τη σφαίρα του Νικολάγιεφ, ενός νεαρού κομμουνιστή που ήθελε να σκοτώσει τους τύραννους υπεύθυνους για τη μαζική φτώχεια και δυστυχία της ταχείας εκβιομηχάνισης και κολλεκτιβοποίησης της αγροτιάς. Όμως, για το καθεστώς του Στάλιν, ήταν ευκαιρία να ανοίξει την αυλαία των Μεγάλων Εκκαθαρίσεων.