ΜΕΛΕΤΕΣ - ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ

Screenshot_74Ο ναυτεργάτης Αντώνης Αμπατιέλος, ηγετικό στέλεχος του ΚΚΕ και της ΟΕΝΟ, της Ομοσπονδίας Ελληνικών Ναυτεργατικών Οργανώσεων, στον πόλεμο έχει αναλάβει να οργανώσει τη συμβολή των ελλήνων ναυτεργατών στην αντιφασιστική πολεμική προσπάθεια. Έδρα του έχει το Κάρντιφ, το μεγάλο λιμάνι της Ουαλίας, και εκεί γνωρίζεται με την Ουαλή δασκάλα Μπέτυ Μπάρτλετ, στέλεχος του Κ.Κ. Μεγάλης Βρετανίας. Παντρεύονται και έρχονται στην Ελλάδα. Το 1947 ο Αμπατιέλος καταδικάζεται σε θάνατο. Χάρη στην κινητοποίηση της ΟΕΝΟ και τη διεθνή εκστρατεία της Μπέτυς Αμπατιέλου, η ποινή του μετατρέπεται σε ισόβια. Αργότερα, το 1958, από τη Μπέτυ αφαιρείται η ελληνική ιθαγένεια και το διαβατήριο και, ουσιαστικά, η δυνατότητα να επισκέπτεται το σύζυγό της.

 

Στην Αγγλία, η Μπέτυ Αμπατιέλου αποδύεται σε αγώνα για την απελευθέρωση των πολιτικών κρατουμένων στην Ελλάδα. Γράφει φυλλάδια, κινητοποιεί βουλευτές της αριστερής πτέρυγας του Εργατικού Κόμματος και παράλληλα εκμεταλλεύεται κάθε ευκαιρία επίσημης επίσκεψης στο Λονδίνο για να θέτει το θέμα όχι μόνο του «Τόνυ» όπως είναι γνωστός στην Αγγλία ο Αντώνης Αμπατιέλος, αλλά και όλων των πολιτικών κρατουμένων.

 

Για παράδειγμα, τον Φεβρουάριο του 1961 όταν ο πρωθυπουργός Καραμανλής και ο Υπουργός Εξωτερικών Αβέρωφ επισκέπτονται επίσημα το Λονδίνο, τούς υποδέχεται στο σταθμό της Βικτόριας διαδήλωση ελλήνων και ελληνοκυπρίων της παροικίας του Λονδίνου. Ανάμεσά τους η Μπέτυ Αμπατιέλου, που φωνάζει στον Καραμανλή να αποφυλακίσει τον σύζυγό της και τελικά συλλαμβάνεται από την αστυνομία. Χαρακτηριστικό είναι ότι οι αγγλικές εφημερίδες αφιερώνουν στην υπόθεση Αμπατιέλου περισσότερο χώρο απ’ ό,τι στις καθαυτό συνομιλίες του Καραμανλή. Γράφουν ότι ο Αμπατιέλος στον πόλεμο είχε στρατολογήσει χιλιάδες ναυτικούς για τη συμμαχική εμπορική ναυτιλία και είχε γι’ αυτό δεχτεί τις επίσημες ευχαριστίες της βρετανικής κυβέρνησης. Το απτό όφελος είναι ότι η Μπέτυ Αμπατιέλου παίρνει την άδεια να επισκεφτεί την Ελλάδα και τις φυλακές Αίγινας όπου είναι φυλακισμένος ο άντρας της. Η επίσκεψη γίνεται αμέσως μετά, στα τέλη Φεβρουαρίου. Η Μπέτυ δηλώνει αισιόδοξη για την προοπτική αποφυλάκισης, είτε με ανήκεστο βλάβη είτε με χάρη, αλλά τον Μάρτιο το Συμβούλιο Χαρίτων απορρίπτει κατά πλειοψηφία την αίτηση Αμπατιέλου.

Screenshot_72Μια μεγάλη συναυλία έγινε στη Θεσσαλονίκη, στο «Παλαί ντε Σπορ» με τον Αντώνη Καλογιάννη και τη Βίκυ Μοσχολιού.

Οι δύο καλλιτέχνες έφθασαν στη Θεσσαλονίκη δύο –τρεις ημέρες νωρίτερα – Παρασκευή- αφού η συναυλία θα εδίδετο τη Δευτέρα.

Το Σάββατο το πρωί όμως, εμφανίστηκαν αστυνομικοί στο ξενοδοχείο – το ΗΛΕΚΤΡΑ- και συνέλαβαν, ναι συνέλαβαν τον Καλογιάννη και τον οδήγησαν στην Ασφάλεια, επειδή, όπως του είπαν εκκρεμούσε μια απόφαση δικαστηρίου της Αθήνας με την οποία είχε καταδικασθεί ερήμην, όταν ήταν αυτοεξόριστος στη Γαλλία, σε φυλάκιση πέντε μηνών για «δόλια πτώχευση».

Όπως ήταν φυσικό ο αιφνιδιασμός αυτός τάραξε τον ίδιο που αγνοούσε την απόφαση, αφού έως τότε δεν είχε ενοχληθεί και που αφορούσε ίσως κάτι συναλλαγματικές που άφησε απλήρωτες όταν την περίοδο της Χούντας είχε ανοίξει ένα ψιλικατζίδικο.

Screenshot_71Ως συγγραφέας η επιτυχία της οποίας απλώνεται σε αρκετές ηλικιακές ομάδες, η Μπλάιτον είναι κυρίως γνωστή για τις περίφημες εφηβικές περιπέτειες των «Πέντε Φίλων» (21 βιβλία) και των «Μυστικών Εφτά» (15 βιβλία), που όλα τα παιδιά του κόσμου έχουν τιμήσει με μανία!

Η Βρετανή έγραψε περισσότερα από 600 βιβλία(!) στα 40 χρόνια της λογοτεχνικής της καριέρας, με το έργο της να μένει συνυφασμένο με τα παιδικά χρόνια των περισσότερων από μας. 

Παρά τη φήμη ωστόσο, τις 600 εκατομμύρια πωλήσεις και τη μετάφραση των βιβλίων της σε 90 και πλέον γλώσσες, η κριτική δεν έλειψε και έπεσε μάλιστα σαν πέλεκυς στο έργο της, κυρίως για τα ρατσιστικά και σεξιστικά θέματα που αντικατόπτριζαν βέβαια την εποχή της. 

Κάποιες μάλιστα βιβλιοθήκες έχουν θέσει περιορισμούς στα βιβλία της λόγω των θεματικών αυτών, με την Μπλάιτον να παραμένει ωστόσο η δημοφιλέστερη ίσως συγγραφέας της προεφηβικής λογοτεχνίας…

Πρώτα χρόνια




Η Ένιντ Μπλάιτον γεννιέται στις 11 Αυγούστου 1897 στο Λονδίνο μέσα σε εργατική οικογένεια, ως το μεγαλύτερο από τα 3 παιδιά. Ο πατέρας σύντομα θα εγκαταλείψει τη φαμίλια και οι σχέσεις της μικρής με τη μητέρα της θα σκιάζονται έκτοτε από το γεγονός. 

Το ταλέντο της Ένιντ στη συγγραφή θα λάμψει ήδη από πολύ νεαρή ηλικία, με τη μητέρα ωστόσο να μην εγκρίνει τις λογοτεχνικές της αναζητήσεις. Η ίδια ωστόσο θα αποκτήσει εμπιστοσύνη στις συγγραφικές της ικανότητες και θα αρχίσει να στέλνει τη δουλειά της σε πλήθος περιοδικών για δημοσίευση, με το πρώτο της ποίημα να βρίσκει τελικά τον δρόμο προς το κοινό μέσω του περιοδικού «Nash». 



Ως παιδί, ήταν ιδιαίτερα λαμπρή τόσο στα μαθήματα όσο και στο πιάνο, μια καριέρα που εγκατέλειψε ωστόσο για να γίνει δασκάλα. Διδάσκοντας λοιπόν για 5 χρόνια σε σχολεία της Βρετανίας, συνεχίζει να γράφει μανιωδώς με το όνειρο να καταφέρει να εκδώσει κάτι κάποια στιγμή…

Λογοτεχνική καριέρα



Το όνειρο έγινε όντως πραγματικότητα με το πρώτο της έργο, μια συλλογή παιδικών ποιημάτων («Child Whispers»), να εκδίδεται το 1922. Δύο χρόνια αργότερα, παντρεύεται τον Hugh Alexander Pollock, επιμελητή εκδόσεων στον οίκο που θα εκδώσει τελικά τα δύο επόμενα βιβλία της, με τον οποίο θα αποκτήσει τις δύο κόρες της (1931 και 1935).

Σε ηλικία 25 ετών, θα ζήσει μια σειρά από τραυματικά γεγονότα που θα σημαδέψουν τον εύθραυστο ψυχισμό της. Η ίδια αρχίζει να παρουσιάζει πλέον σημάδια ψυχικής αστάθειας. Διατηρεί αρκετές εξωσυζυγικές σχέσεις και το 1941 χωρίζει τελικά τον σύζυγό της για να παντρευτεί λίγο αργότερα (1943) τον λονδρέζο γιατρό Kenneth Fraser, έναν από τους παράνομους δεσμούς που διατηρούσε όσο ήταν παντρεμένη. Παρά τις ερωτικές περιπέτειες της εποχής ωστόσο, η ίδια θα παραμείνει πιστή στο δεύτερο στεφάνι της μέχρι τον θάνατό της το 1968.



Αυτή την εποχή η πένα της Μπλάιτον γεννά τους «Πέντε Φίλους» (The Famous Five – 21 μυθιστορήματα, 1942-1963), μια σειρά από μυστηριώδεις περιπέτειες δηλαδή που ζουν τέσσερις εφηβικοί χαρακτήρες (Julian, Dick, Anne, George) και ο σκύλος Timmy. 



Στην άλλη περίφημη σειρά της, τη «The Five Find-Outers and Dog» (15 βιβλία, 1943-1961), πέντε παιδιά και ο σκύλος τους λύνουν τα μυστήρια πιο γρήγορα συνήθως από την αστυνομία, ενώ στους πασίγνωστους «Μυστικούς Εφτά» (The Secret Seven – 15 περιπέτειες, 1949-1963) ακολουθείται η ίδια υπερεπιτυχημένη συνταγή… 



Οι λογοτεχνικές ιστορίες της Μπλάιτον μπορούν να καταχωριστούν σε 3 διαφορετικές κατηγορίες: στην πρώτη, όπου τα παιδιά είναι ανεξάρτητα από τους γονείς τους και μπλέκονται σε περιπέτειες και άλυτα μυστήρια, στη δεύτερη, η οποία περιλαμβάνει θέματα παιδιών που είναι εσώκλειστα σε σχολεία και αφορά στη σχολική ζωή και σε φάρσες, και στην τρίτη, όπου έχει να κάνει με τον κόσμο της φαντασίας, με τα παιδιά να μεταφέρονται σε παράξενα μέρη με ξωτικά, νεράιδες και άλλα γεννήματα της φαντασίας της. 



Η ίδια συνέγραψε εκατοντάδες βιβλία για μικρά και μεγαλύτερα παιδιά, που περιλαμβάνουν από παραμύθια και πρώτα σχολικά αναγνώσματα μέχρι μυθιστορήματα, συλλογές διηγημάτων, φυσιολατρικά βιβλία και κείμενα βιβλικών θεμάτων, ακόμα και μη λογοτεχνικά έργα. Σε πολλά μάλιστα χρησιμοποίησε το ψευδώνυμο «Mary Pollock», με το τελευταίο της πρωτότυπο έργο να κυκλοφορεί το 1963, παρά τις αναρίθμητες κατοπινές εκδόσεις και συλλογές «ανακυκλωμένου» υλικού.



Η δουλειά της δέχεται σήμερα κριτική για τον «εξιδανικευμένο κόσμο που παρουσιάζει» καθώς και για τα ρατσιστικά και σεξιστικά σχόλια που ελλοχεύουν στις σελίδες της, παρά το γεγονός ότι αποτελούν στοιχεία συνυφασμένα της εποχής που τα γέννησε. 



Η κριτική ποτέ δεν απείλησε φυσικά την αγάπη των παιδιών για τα βιβλία της, τα οποία συνεχίζουν να εκδίδονται σε 90 και πλέον χώρες ενθουσιάζοντας τους μικρούς φίλους όλου του κόσμου. 



Κατοπινά χρόνια και κληρονομιά



Με τον θάνατο του συζύγου της το 1967, και η δική της υγεία άρχισε να φθίνει. Η ίδια φέρεται να έπασχε από τη νόσο του Αλτσχάιμερ και μεταφέρθηκε σε γηροκομείο για την καλύτερη φροντίδα της. 



Η αγαπημένη συγγραφέας των παιδιών έφυγε από τη ζωή στις 28 Νοεμβρίου 1968, σε ηλικία 70 ετών, ως μια υπερεπιτυχημένη λογοτέχνις 600 και πλέον εκατομμυρίων αντιτύπων. Σήμερα, πολλές δεκαετίες μετά τον θάνατό της, ούτε η ίδια ούτε το έργο της έχουν ξεχαστεί, καθώς συνεχίζει να ψυχαγωγεί, να διδάσκει και να εμπνέει τα παιδιά της οικουμένης καλώντας τα να παρατηρήσουν, να εξερευνήσουν, να ανακαλύψουν και να μάθουν τελικά τον κόσμο…
πηγή:newsbeast.gr

Screenshot_63Μαζί με άλλους 23 γάλλους αντιστασιακούς, η Ελένη Βαλλιάνου εκτελέστηκε από τους Γερμανούς λίγες μέρες μόνο πριν από την απελευθέρωση της πόλης των Καννών από τους Συμμάχους. Ήταν ένα από τα τελευταία μέλη του δικτύου Tartane, με το ψευδώνυμο La Veilleuse («αυτή που επαγρυπνεί»).

Screenshot_62Γεννημένη στο Παρίσι το 1909, απόγονος του κεφαλονίτη τραπεζίτη και εφοπλιστή Παναγή Βαλλιάνου (το αγαλμά του βρίσκεται μπροστά στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Πανεπιστημίου, η οποία ανεγέρθηκε με δική του δωρεά), η Ελένη Βαλλιάνου χρησιμοποίσε την υψηλή αριστοκρατική θέση της οικογενειάς της για να αντλεί πληροφορίες και να τις διοχετεύει στα αντιστασιακά δίκτυα και τις συμμαχικές στρατιωτικές υπηρεσίες. Προδόθηκε όμως από μία κρατούμενη γυναίκα, της οποίας ο γιος είχε διαφύγει με τη δική της βοήθεια. Ανακρίθηκε και βασανίστηκε 17 ολόκληρες μέρες χωρίς να μιλήσει. Μετά το θάνατο της, ο Στρατηγός Ντε Γκώλ έγραψε στη μητέρα της : «Μακάρι η Γαλλία να μην ξεχάσει ποτέ τη θυσία αυτών, που, σαν την Ελένη Βαλλιάνου, θυσίασαν ηρωικά τη ζωή τους για την απελευθερωσή της». Ο τάφος της Ελένης Βαλλιάνου βρίσκεται στις Κάννες, μέσα στη ρώσικη εκκλησία. ‘Ενας δρόμος και ένα σχολείο φέρουν το ονομά της.  

καρουσελΦορούσε μαύρο κοστούμι και άσπρο πουκάμισο. Ηταν ντυμένος λες και πήγαινε σε γιορτή. Γύρω στις 5 το πρωί, πριν ακόμα ξημερώσει, κατεβαίνει από το αυτοκίνητο. Ο τόπος που είχε επιλεγεί ήταν η Αγία Μαρίνα, στο Δαφνί. Περνώντας δίπλα από τους δημοσιογράφους, δεμένος ακόμα με τις χειροπέδες, κοντοστέκεται. Τους χαιρετά.

   «Γεια σας παιδιά. Μπράβο, όλο νιάτα βλέπω μπροστά μου. Σας εύχομαι καλή σταδιοδρομία, να “στε πάντα καλά. Βλέπετε εγώ σε λίγο φεύγω με ψεύτικες και άδικες κατηγορίες. Το Κόμμα μου, το ξέρω, θα βρει την αλήθεια και θα με δικαιώσει».

   Λίγες ώρες αργότερα, οι εφημερίδες φέρνουν στην Αθήνα την είδηση: «Εξετελέσθη ζητωκραυγάζων υπέρ του ΚΚΕ, αντιμετώπισε με απόλυτον ψυχραιμίαν τας σφαίρας του αποσπάσματος (…) δεν εδέχθη ούτε να κοινωνήση, ούτε να του δέσουν τους οφθαλμούς του»…

   Ηταν 14 Αυγούστου 1954. Πριν από ακριβώς 60 χρόνια. Ο Νίκος Πλουμπίδης, ο φλογερός επαναστάτης, ο αλύγιστος κομμουνιστής, ο «κόκκινος δάσκαλος», ο διανοούμενος του λόγου και της πράξης, πέφτει νεκρός. Δολοφονημένος από το εκτελεστικό απόσπασμα της αμερικανοκρατίας και της ντόπιας πλουτοκρατίας.

Screenshot_20Έχει καταγραφεί στην ιστορία σαν μια από τις περιπτώσεις που ένας ποδοσφαιρικός αγώνας ξεφεύγει από τα στενά πλαίσια ενός αθλητικού γεγονότος. Αντίθετα, το αποτέλεσμα δεν έχει να κάνει μόνο με την επιτυχία στον αγωνιστικό χώρο, αλλά με την αντίστοιχη στη μάχη της υπεράσπισης των ιδεών. Στη συγκεκριμένη περίπτωση μάλιστα, στην υπεράσπιση του σοσιαλισμού, της ελευθερίας και της ανεξαρτησίας. Μιας μάχης που στο τέλος μπορεί να περιμένει ο θάνατος, αλλά όταν αυτό γίνεται για τα ιδανικά τότε ακόμα και το τέλος περιβάλλεται με τιμή.

Η ιστορία του περίφημου «αγώνα του θανάτου» στο κατεχόμενο από τους ναζί Κίεβο το 1942, όπου κατέληξε στην εκτέλεση 15 Σοβιετικών ποδοσφαιριστών από την Ουκρανία, αφού τόλμησαν να αμφισβητήσουν με συγκεκριμένο τρόπο τους κατακτητές, είναι συγκλονιστική. Αλλά και διδακτική. Γιατί δείχνει ότι μια χούφτα άνθρωποι γαλουχημένοι με τις αρχές της Οκτωβριανής Επανάστασης δεν υπέκυψαν και δεν πρόδωσαν τα ιδανικά τους ούτε όταν βρέθηκαν… κατάφατσα με το θάνατο.

metaxas-660Το καθεστώς της 4ης Αυγούστου ήταν τυχερό, με την έννοια ότι δεν είχε το συνηθισμένο κακό τέλος των δικτατοριών, αλλά έπεσε μετά τη γερμανική εισβολή στην Ελλάδα. Δεν πέρασε έτσι από φάση ανοιχτής παρακμής, ενώ τα κοσμοϊστορικά γεγονότα που ακολούθησαν, ο πόλεμος και η Κατοχή, το μεγαλείο της Εθνικής Αντίστασης, ο Εμφύλιος Πόλεμος, βοήθησαν στο να ξεχαστεί η δικτατορία, όσο κι αν η γύμνια του καθεστώτος ήταν φανερή (δείτε, ας πούμε, τι λέει ο Σεφέρης στο Πολιτικό Ημερολόγιο για την ποιότητα των τεταρταυγουστιανών που είχαν τοποθετηθεί σε καίριες κρατικές θέσεις).

1-sarantakosswstoΓια τον ίδιο λόγο, δεν είναι πολλοί οι σατιρικοί στίχοι για την 4η Αυγούστου. Σατιρικά έντυπα κυκλοφορούσαν βέβαια, αλλά η λογοκρισία δεν άφηνε καμιά χαραμάδα για κριτική. Να πούμε παρεμπιπτόντως ότι σε ένα από αυτά τα έντυπα, τον Διαδοσία, δημοσιεύτηκε πρώτη φορά το τραγούδι της 4ης Αυγούστου, το γνωστό «Γιατί χαίρεται ο κόσμος και χαμογελά πατέρα», που αποδίδεται στον θεατρικό συγγραφέα και ευθυμογράφο Τίμο Μωραϊτίνη. Ο γιος του πάντως, ο δημοσιογράφος Γιώργος Μωραϊτίνης, υποστηρίζει, με πειστικά επιχειρήματα, ότι πρόκειται για παλιούς επιθεωρησιακούς στίχους γραμμένους για την 25η Μαρτίου, που το καθεστώς τούς οικειοποιήθηκε χωρίς να ρωτήσει τον στιχουργό (και πράγματι οι εικόνες του τραγουδιού είναι ανοιξιάτικες, όχι αυγουστιάτικες).

Screen Shot 2015-04-27 at 10.29.53 PMΤου Γιώργου Αλεξάτου

Ήταν 27 Απριλίου 1941 όταν οι ναζί κατακτητές εισήλθαν στην έρημη Αθήνα, οι κάτοικοί της οποίας κλείστηκαν στα σπίτια τους, αντιδρώντας έτσι στους εισβολείς. Ενώ ήδη είχε υπογραφεί η συνθηκολόγηση με όρους ατιμωτικούς για τον ελληνικό στρατό, από τους επικεφαλής του στρατηγούς (Τσολάκογλου, Μπάκο, Δεμέστιχα κ.ά.) που θα σχηματίσουν αμέσως μετά την πρώτη κατοχική κυβέρνηση, τους ναζί, υποδέχεται στην πρωτεύουσα, στη διασταύρωση Κηφισίας και Αλεξάνδρας, αντιπροσωπεία αποτελούμενη από τους διορισμένους από τη δικτατορία της 4ης Αυγούστου δημάρχους Αθήνας και Πειραιά, και τον νομάρχη Αττικοβοιωτίας, επικεφαλής της οποίας βρίσκεται ο φρούραρχος της πόλης υποστράτηγος Χρήστος Καβράκος, ο οποίος την παρέδωσε και τυπικά στους κατακτητές.

150419-11164692_957965527581154_4761412693132787965_o-870x418Η έναρξη της δίκης των μελών της Χρυσής Αυγής είναι εξ αντικειμένου μια σημαντική στιγμή για το αντιφασιστικό ρεύμα στην κοινωνία. Μπορούμε να δούμε αυτή τη στιγμή και ως αφορμή για ένα αναστοχασμό και για την εξαγωγή κάποιων συμπερασμάτων σχετικά με την τακτική και τη στρατηγική μας απέναντι στο ναζιστικό κόμμα.

Η ταχύτατη ανάδυση και η κοινοβουλευτική εκπροσώπηση ενός ναζιστικού κόμματος σε μια συγκυρία σκληρής κεντρικής πολιτικής αντίθεσης κατέστησε την ανάλυση του φαινομένου της Χρυσής Αυγής μέρος του γενικότερης αντιπαράθεσης.

Σε αυτό το πλαίσιο, από την πλευρά του ενιαίου ιδεολογικού και πολιτικού χώρου που συγκροτούν πλέον η Δεξιά και το Κέντρο αναπτύχθηκε μια αρκετά ομοιογενής προσπάθεια διασύνδεσης της ΧΑ με το κίνημα των πλατειών και την υποτιθέμενη “βία της Αριστεράς”. Στην προσπάθεια αυτή, ο κεντροδεξιός μύθος υποτίμησε σταθερά (και σκόπιμα) το υπόστρωμα των ιδεών στο έδαφος των οποίων άνθισε η Χρυσή Αυγή: τον εθνικισμό, το ρατσισμό, το σεξισμό και τον αντισημιτισμό.

Screen Shot 2015-04-27 at 6.48.37 AMΔεν χρειαζόταν η σύνοδος…πυθμένα των Βρυξελλών για το μεταναστευτικό, ώστε να συνειδητοποιήσουμε τη βαθύτατη ηθική κατάπτωση, τη διπροσωπία και τον στρουθοκαμηλισμό της Ευρωπαϊκής Ενωσης: την αποδεικνύει άλλωστε καθημερινά με τα πρωτοφανή μαρτύρια που επιβάλλει η ηγεσία της στους ίδιους τους εντός των τειχών –και κατά τα άλλα «προνομιούχους»- πολίτες της, καταργώντας στην πράξη κάθε έννοια κοινοτικής αλληλεγγύης και «κεκτημένων».