Αφότου επικυρώθηκε με τρόπο θεαματικό η δεδομένη εδώ και πολλά χρόνια πολιτική, ηθική και επιχειρησιακή χρεωκοπία του τελευταίου μεγάλου αποικιοκρατικού εγχειρήματος που ανέλαβε (πρώτη φορά σύσσωμη) η Δύση “εν τοις βαρβαρικοίς”, το ζητούμενο της αποαποικιοποίησης του μυαλού μας ήρθε επιτακτικά στο προσκήνιο.
του Διονύσιου Καλιντέρη
Γιατί πώς αλλιώς να σχολιάσει κανείς το γεγονός ότι από τις τόσο πολλές και τόσο σημαντικές πτυχές που παρουσιάζει το ιστορικό γεγονός της επιστροφής των Ταλιμπάν στην Καμπούλ, η αποκλειστική και αυτόματη εστίαση πολλών σχολιαστών του διαδικτύου, αυτοπροσδιοριζόμενων ως αριστερών, αφορούσε την ζοφερή, όπως προεξοφλείται, τύχη των γυναικών του Αφγανιστάν την επόμενη μέρα;
Μικρή λεπτομέρεια: η τύχη των Αφγανίδων δεν ήταν διόλου ζηλευτή ούτε κατά την παρελθούσα εικοσαετία, οπότε και δεν συγκέντρωνε το ενδιαφέρον των ευαίσθητων. Αλλά το αντανακλαστικό που εκδηλώθηκε τόσο αυθόρμητα προφανώς προϋποθέτει σιωπηρά ότι η βελτίωση της θέσης των γυναικών στο Αφγανιστάν συναρτάται αιτιωδώς με τη συνέχιση της αμερικανικής στρατιωτικής παρουσίας στην περιοχή. Για την ακρίβεια, αναπαράγει, σαν να μην πέρασε μια μέρα, όλα τα επικοινωνιακά εφευρήματα για την δικαιολόγηση της εισβολής του 2001, μολονότι έχουν έμπρακτα διαψευσθεί στο ενδιάμεσο.
Ας το πούμε ανοιχτά: αυτού του είδους ο “φεμινισμός” δεν είναι παρά η μπούρκα του ατλαντισμού.
Μπορούμε να τον αποκαλέσουμε “αποικιοκρατικό φεμινισμό” (λευκές γυναίκες να επευφημούν τους λευκούς άνδρες ενώ “σώζουν” τις μελαχρινές γυναίκες από τους μελαχρινούς άνδρες) ή, για να κάνουμε πιο κραυγαλέα την αντίφαση, “πατερναλιστικό φεμινισμό”. Γιατί το κύριο χαρακτηριστικό του είναι η αυτοδικαιωτική ματιά της “προστασίας” υποκειμένων που νοούνται ως στερούμενα πρωτοβουλίας και δράσης.
Και αυτό δεν αφορά μόνο τα γυναικεία υποκείμενα. Από την ίδια στάση προκύπτει και η ομόθυμη αγωνία της Δύσης για τις επικείμενες αφγανικής προελεύσεως προσφυγικές ροές, αυτές που υπό κανονικές συνθήκες αντιμετωπίζει ως απειλή αντιπαρατάσσοντάς τους κάθε είδους τείχη. Όμως (όπως ακριβώς η τύχη των boat people την επαύριο της αμερικανικής ήττας στο Βιετνάμ αποτέλεσε κεντρικό στοιχείο στην συγκρότηση της νεοσυντηρητικής ιδεολογίας) τις έχει ανάγκη αυτές τις ροές “αβοήθητων και απελπισμένων ανθρώπων”, για να επιβεβαιώσει έστω και εκ των υστέρων ότι τα κίνητρα της Δύσης μόνο ευγενή μπορεί να είναι και οι αποτυχίες της μόνο στον ζόφο να οδηγούν.
Ενδέχεται να εκπλαγούμε και επ’ αυτού, όσο μας εξέπληξε και η ευκολία της ταχείας επικράτησης των Ταλιμπάν. Το πλήθος των τοπικών συμφωνιών που έχουν κλειστεί, με την εμφανή ενθάρρυνση και των γειτονικών “ευρασιατικών” δυνάμεων, καθώς και η ανάγκη των Ταλιμπάν να μην επαναλάβουν τα προ εικοσαετίας λάθη τους, αφήνει μια πραγματική πιθανότητα σταθεροποίησης της χώρας πιο γρήγορα απ’ ότι φαντάζεται κανείς.
Άλλωστε, οι τελευταίες εξελίξεις είναι αδύνατο να ερμηνευθούν από όσους αρνούνται να δεχθούν ότι το “χάος” του Αφγανιστάν είχε προβληθεί σε αυτό από τη “Δύση του φωτός” και ότι ο “πολύπαθος αφγανικός λαός” σε σημαντικό τμήμα του εκφράζεται ακριβώς από τους Ταλιμπάν, ως θιασώτες ενός κατά βάση εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα απέναντι στους διεφθαρμένους τοποτηρητές της ξενικής κατοχής.
Ωστόσο, η Αριστερά που (για όποιον δεν έχει χάσει τελείως τη μνήμη του) το 2001 αποδοκίμαζε την νατοϊκή εισβολή, μοιάζει εν πολλοίς να έχει δώσει τη θέση της σε μια παραλλαγή ακραίου κέντρου η οποία δια της διεκτραγωδήσεως της μοίρας των “αβοήθητων υποκειμένων” του Αφγανιστάν, κατά βάση μουτρώνει στις ΗΠΑ που δεν στάθηκαν στο ύψος των υποκριτικών επαγγελιών τους.
Γιατί ήρθε η ώρα να μιλήσει το “ασυνείδητο” αυτής της Αριστεράς, αποξενωμένης δεκαετίες τώρα από τους πληβείους και αναπαραγώμενης κατά παραχώρηση σε χώρους όπως το πανεπιστήμιο, για να ομολογήσει πόσο αναστατώνει και την ίδια ο κλονισμός της αμερικανοκεντρικής τάξης πραγμάτων.
Υπάρχουν άλλωστε και οι νωθρότεροι πνευματικώς (δεν είναι τώρα η ώρα για περιττές ευγένειες) οι οποίοι στις σεισμικές γεωπολιτικές εξελίξεις των ημερών απάντησαν θρηνολογώντας την “επέλαση του σκοταδισμού” και αποκηρύσσοντας το “δηλητήριο της θρησκείας”. Διότι, ως γνωστόν, οι “μελαχρινοί” δεν έχουν άλλα κίνητρα για δράση, παρά τις θρησκευτικές τους προσκολλήσεις. Αλλά η Αριστερά που δεν προσδιορίζεται πια παρά μόνο από τη φαντασίωση ότι συνιστά “αντισκοταδιστική” πρωτοπορία αντιμετωπίζει όλο και συχνότερα (λ.χ. με την πανδημία) παραπλήσιες προκλήσεις και στις δικές της κοινωνίες.
Είναι αλήθεια ότι ο πλανήτης (έννοια πολύ ευρύτερη από ό,τι είναι σε μας οικείο) δεν πορεύεται ευθύγραμμα σε μια κατεύθυνση ολοένα και μεγαλύτερης εκκοσμίκευσης. Και είναι γεγονός ότι ο ποικιλόμορφος αστερισμός του πολιτικού Ισλάμ διέπεται από μία θεμελιώδη διπλότητα, άλλοτε λειτουργώντας ως σημαία ιθαγενικών αντιστάσεων και άλλοτε ως το μακρύ χέρι της δυτικής επιβολής. Οι Αμερικανοί άργησαν πολύ να απαντήσουν τι από τα δύο ήταν ο Χομεϊνί – και το πλήρωσαν ακριβά. Οι Ταλιμπάν φλέρταραν κατά καιρούς και με τους δύο ρόλους. Αλλού ο Φρανκεστάιν του τζιχαντισμού στράφηκε, υποτίθεται, εναντίον του γεννήτορά του.
Όλα αυτά είναι ερωτήματα και προκλήσεις που πρέπει να μας βασανίσουν. Αλλά δεν απαντιούνται με ετοιματζίδικα σχήματα – για να αισθανθούν καλύτερα μέσα στην ιερή τους αγανάκτηση όσοι τα αναπαράγουν μαζικά.
Πηγή: https://thepressproject.gr
