Συντάκτης:Αποστολή στο Βερολίνο
«Είσαι από την Ελλάδα; Η επίθεση σε μένα έγινε λίγους μήνες μετά τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα. Ξέρω καλά την ιστορία του Παύλου», ήταν τα πρώτα λόγια που μου είπε ο Σόουαν Σατάκ, μετανάστης δεύτερης γενιάς με καταγωγή από το Ιράν και σύμβολο κατά του ρατσισμού και του φασισμού στη Σουηδία.
Μετά τη δολοφονική επίθεση που δέχτηκε από νεοναζιστική ομάδα, μια ολόκληρη πόλη, το Μάλμε, ξεσηκώθηκε για να δείξει ότι η ρατσιστική βία και οι επιθέσεις των νεοναζί δεν έχουν θέση στη Σουηδία.
Η ιστορία του απεικονίζεται στο σουηδικό ντοκιμαντέρ που γυρίστηκε στη σκανδιναβική χώρα και στη χώρα μας με τον τίτλο «Οι αντιφασίστες» (The antifascists). Εχει συμπληρώσει 100 προβολές σε ευρωπαϊκές πόλεις.
Συναντηθήκαμε με τον Σόουαν στο συνέδριο του ευρωπαϊκού δικτύου UNITED ενάντια στον εθνικισμό, τον ρατσισμό και τον φασισμό, στο Βερολίνο.
Σήμερα, συνεχίζει τον αντιφασιστικό ακτιβισμό παρά τα σοβαρά προβλήματα που αντιμετώπισε από τον τραυματισμό του στο κεφάλι, καθώς κυριολεκτικά συνετρίβη μέρος του κρανίου του και του έχει αφήσει ελαφρά αναπηρία.
Σκοπός του δεν είναι μόνο να τιμωρηθούν οι δράστες, αλλά να είναι εφικτό οι μετανάστες και όσοι είναι διαφορετικοί να ζουν σε μια κοινωνία δίχως φόβο. «Ο αντιφασισμός είναι αυτοάμυνα» λέει χαρακτηριστικά.
• Σόουαν, μίλησέ μας για την επίθεση που δέχτηκες από ομάδα νεοναζί.
Ηταν στις 8 Μαρτίου του 2014. Μαζί με την κοπέλα μου και δύο φίλους μας είχαμε πάει στη διαδήλωση για την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και ετοιμαζόμασταν να πάμε στο πάρτι που θα ακολουθούσε.
Την ίδια στιγμή, έξι νεοναζί έβλεπαν έναν αγώνα και είχαν πιει αρκετά σε ένα άλλο μέρος της πόλης, αλλά αποφάσισαν να πάνε στην «αριστερή» συνοικία του Μάλμε (σ.σ. κάτι σαν τα Εξάρχεια) όπου πολλές φορές κάνουν βανδαλισμούς ή κολλάνε αυτοκόλλητα, ψάχνοντας για καβγά. Βρήκαν εμάς ως στόχο και μας μαχαίρωσαν έξι φορές, πέντε από τις οποίες πισώπλατα.
Με μαχαίρωσαν στον ώμο. Ενας από αυτούς με έριξε κάτω και κλότσησε το κεφάλι μου στο πεζοδρόμιο, συνθλίβοντας το κρανίο μου.
Ημουν σε κώμα για αρκετές εβδομάδες, είχα τραυματιστεί χειρότερα από όλα τα υπόλοιπα θύματα της επίθεσης που ήταν μαζί μου.
• Ποια ήταν η αντίδραση της σουηδικής κοινωνίας μετά την επίθεση που δέχτηκες;
Ημουν ήδη γνωστό πρόσωπο από πριν καθώς ήμουν ακτιβιστής κατά της ομοφοβίας στο ποδόσφαιρο και εμπλεκόμουν και σε άλλα είδη ακτιβισμού οπαδών της ποδοσφαιρικής ομάδας της Μάλμε, με παρεμβάσεις στο γήπεδο της ομάδας. Η επίθεση έγινε αμέσως γνωστή και προκάλεσε μεγάλη και ισχυρή αντίδραση από κάθε κατεύθυνση.
Ξεκίνησε αμέσως μια μεγάλη καμπάνια αλληλεγγύης προς το πρόσωπό μου και όλοι ήταν ταραγμένοι με αυτό που συνέβη. Πολλοί θεώρησαν ότι ήταν μια επίθεση κατά του φεμινιστικού κινήματος, καθώς προερχόμασταν από τη διαδήλωση για την Ημέρα της Γυναίκας.
Επίσης, είμαι μετανάστης δεύτερης γενιάς, οργανωμένος οπαδός της Μάλμε και ακτιβιστής ενάντια στον ρατσισμό και τον φασισμό.
Η επίθεση σημειώθηκε στην πιο γνωστή περιοχή του Μάλμε, σ’ έναν άνθρωπο με ιδιαίτερο όνομα που είναι εύκολο να το θυμάστε.
Ολοι αυτοί οι παράγοντες εξηγούν γιατί τόσοι άνθρωποι μπόρεσαν να ταυτιστούν μαζί μου και αισθάνθηκαν ότι μπορούσαν να είναι ο επόμενος στόχος. Ηταν πολύ συμβολικό.
Επίσης, ήταν η πρώτη φορά μετά από καιρό που όλες οι πολιτικές και ακτιβιστικές ομάδες μπόρεσαν να ενωθούν παρά τις διαφορές τους φωνάζοντας «θέλουμε δικαιοσύνη, θέλουμε ίση αντιμετώπιση, πιστεύουμε σε μια άλλη κοινωνία και την απαιτούμε».
• Δέχτηκες αυτή την άγρια φασιστική επίθεση λίγους μήνες μετά τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα στην Ελλάδα από νεοναζί. Πες μας πώς έμαθες για την ιστορία του Παύλου Φύσσα κι εάν θες να στείλεις κάποιο μήνυμα στους Ελληνες που αγωνίζονται ενάντια στον φασισμό.
Για μας στο αντιφασιστικό κίνημα της Σουηδίας η δολοφονία Φύσσα ήταν μια πάρα πολύ άσχημη στιγμή. Βλέπουμε τους Ελληνες αντιφασίστες ως φίλους και συντρόφους μας.
Παρακολουθούμε από τα ΜΜΕ την πορεία της Χρυσής Αυγής και το πώς σπέρνει φόβο στην Ελλάδα.
Αντλούμε μεγάλη έμπνευση από τη δράση των αντιφασιστών στην Ελλάδα.
Είδαμε πώς δουλεύουν από γειτονιά σε γειτονιά, κάνοντας γνωστή την παρουσία τους σε περιοχές με πρόσφυγες, λέγοντας «είμαστε εδώ για σας».
Εναν μήνα μετά τη δολοφονία Φύσσα σημειώθηκε άλλη μια φασιστική επίθεση στη Στοκχόλμη, δείχνοντας το σκληρό πρόσωπο του φασισμού στη Σουηδία.
Είχα πάει στη διαδήλωση στο Μάλμε και στείλαμε μήνυμα αλληλεγγύης στους Ελληνες συντρόφους, με τους οποίους βλέπουμε τον αγώνα μας ως κοινό. Θέλουμε να πάρουμε πίσω από τους φασίστες τις περιοχές της κοινωνίας που πρέπει να είναι ανοιχτές για όλους.
Από τα σχολεία και διάφορες εκφάνσεις της κοινωνικής ζωής – αλλά ακόμα και σε ορισμένες περιπτώσεις να ορθώσουμε φυσικό εμπόδιο στην παρουσία των φασιστών λέγοντας «ποτέ ξανά», «δεν θα περάσει».
Στη Σουηδία είχαμε δείξει αλληλεγγύη και στην περίπτωση του Αλέξη Γρηγορόπουλου το 2008 και ήρθα στην Ελλάδα το 2014 για να βοηθήσουμε στον αγώνα ενάντια στη Χρυσή Αυγή.
Ολα αυτά πρέπει να τα μάθουν οι άνθρωποι στη Σουηδία που έρχονται στην Ελλάδα για διακοπές και δεν γνωρίζουν τη βάρβαρη καθημερινότητα αλλά και τις συνθήκες στις οποίες ζουν οι πρόσφυγες στα καμπ, που είναι σαν φυλακές.
• Πώς έχει αλλάξει η κατάσταση στη Σουηδία όσον αφορά τη βία της Ακροδεξιάς και τα εγκλήματα μίσους; Τα πράγματα είναι καλύτερα ή χειρότερα;
Υπό μία έννοια η κατάσταση στη Σουηδία έχει χειροτερεύσει: είναι δύσκολο να αντιληφθούν οι πολίτες ότι αυτά τα εγκλήματα είναι εγκλήματα μίσους.
Επίσης, το ακροδεξιό κίνημα άλλαξε τον τρόπο επικοινωνίας του από τον δρόμο στην ψηφιακή ανωνυμία. Πλέον οι ναζί φοράνε κοστούμια και μιλάνε μια άλλη γλώσσα, οπότε είναι πιο δύσκολο στην κοινωνία να αντιληφθεί την πραγματική ταυτότητά τους.
Ολο αυτό είναι συνέπεια μιας καπιταλιστικής κοινωνίας που οδηγείται στον εκφασισμό: οι άνθρωποι θέλουν εύκολες απαντήσεις σε δύσκολα προβλήματα, θέλουν έναν εύκολο στόχο, κάποιους να κατηγορήσουν.
Επίσης, από τη στιγμή που μπήκε η ρατσιστική Ακροδεξιά στη Βουλή (σ.σ. Σουηδοί Δημοκράτες) ο πολιτικός χάρτης μετατοπίστηκε προς τα δεξιά και έκανε πιο εύκολη την αποδοχή τους.
Ωστόσο, και το αντιφασιστικό κίνημα έχει ενισχυθεί τα τελευταία χρόνια: πλέον είναι δυσκολότερο για τους νεοναζί να κάνουν διαδηλώσεις, κάνουμε την παρουσία τους στην καθημερινότητα μη αποδεκτή.
• Ποια είναι η κατάσταση με τους πρόσφυγες και τους μετανάστες στη Σουηδία;
Η μεγάλη πλειονότητα των Σουηδών καλωσόρισε τους πρόσφυγες επειδή πιστεύουν στα ανθρώπινα δικαιώματα και είναι θετικό ότι υπάρχουν αρκετές οργανώσεις που υποστηρίζουν την ένταξή τους στη χώρα.
Δυστυχώς όμως υπάρχουν ακόμα περιστατικά επιθέσεων, όπως εμπρηστικές επιθέσεις σε προσφυγικούς καταυλισμούς, λεκτική βία και ρατσιστικές επιθέσεις.
Είναι δύσκολο να πούμε αν το 2015-16 η κατάσταση βελτιώθηκε ή χειροτέρευσε γιατί ήρθαν πολλοί Σύροι στη χώρα εξαιτίας της επιδείνωσης του πολέμου. Γνώρισαν μεγάλη υποστήριξη και αλληλεγγύη, όμως σημειώθηκαν και ρατσιστικές επιθέσεις.
Το συνέδριο του δικτύου United για τα εγκλήματα μίσους και την Ευρώπη-φρούριο
«Λίστα του θανάτου» με τα ονόματα των 33.293 προσφύγων που έχασαν τη ζωή τους προσπαθώντας να περάσουν στην Ευρώπη από το 1993 ετοίμασαν οι διοργανωτές
«Κάντε κάθε φωνή να ακουστεί» ήταν το κεντρικό σύνθημα του συνεδρίου του ευρωπαϊκού δικτύου UNITED against racism, fascism, nationalism στο Βερολίνο με θέμα τις ρατσιστικές επιθέσεις και τα εγκλήματα μίσους κατά μεταναστών, προσφύγων, της LGBT κοινότητας και μειονοτήτων. Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στη «λίστα του θανάτου» με τα ονόματα 33.293 προσφύγων που έχασαν τη ζωή τους προσπαθώντας να περάσουν στην Ευρώπη από το 1993, την οποία ετοίμασε το δίκτυο και δημοσιεύτηκε στις 9 Νοεμβρίου στη γερμανική εφημερίδα «Der Tagesspiegel» αποτελώντας το πρωτοσέλιδο της ημέρας, ανοίγοντας τη συζήτηση για τα αποτελέσματα της πολιτικής «Φρούριο Ευρώπη».
Η κατάσταση στη Γερμανία
Οι διοργανωτές περιέγραψαν την κατάσταση στη Γερμανία με μελανά χρώματα, εκφράζοντας φόβους για το τι ενδέχεται να ακολουθήσει την είσοδο στη Βουλή του ακροδεξιού και ξενοφοβικού AfD.
To 2016 η γερμανική ομοσπονδία υπηρεσιών υποστήριξης θυμάτων ακροδεξιάς, ρατσιστικής και αντισημιτικής βίας (VBRG) κατέγραψε 1.948 επιθέσεις και 3.050 θύματα έναντι 1.747 επιθέσεων το 2015 και 782 το 2014.
Πιο «ευάλωτοι» ήταν οι πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο, οι μετανάστες και οι έγχρωμοι.
Γενικά, ο πολιτικός διάλογος μετατοπίστηκε προς τα ακροδεξιά μετά την προσφυγική κρίση του 2015 και την εμφάνιση κομμάτων όπως το AfD και κινημάτων όπως το PEGIDA, ενώ πρόσφατες έρευνες έδειξαν ότι ο ρατσισμός, η ξενοφοβία και ο αντισημιτισμός βρίσκουν εκ νέου πρόσφορο έδαφος στον γερμανικό πληθυσμό.
«Ο αντισημιτισμός παραμένει πάντα ένα σημαντικό κομμάτι της νεοναζιστικής ιδεολογίας. Σήμερα όμως οι ακροδεξιές ομάδες προσπαθούν να χρησιμοποιήσουν οπορτουνιστικά την αντίθεση προς τους πρόσφυγες και τους μουσουλμάνους για να προσελκύσουν κοινό. Πολλοί υποστηρίζουν ακόμα και θεωρίες συνωμοσίας, όπως ότι σιωνιστικές δυνάμεις οργάνωσαν την έλευση των προσφύγων το 2015 για να μετατρέψουν τον ευρωπαϊκό πολιτισμό σε μουσουλμανικό», μας είπε χαρακτηριστικά ο Μπέντζαμιν Στάινιτς από το τμήμα έρευνας και πληροφόρησης για τον αντισημιτισμό (RIAS) στο Βερολίνο.
Οι θύτες και το Brexit
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν και οι διαπιστώσεις του καθηγητή στο Πανεπιστήμιο του Λάνκαστερ στο Ηνωμένο Βασίλειο, Πολ Ιγκάνσκι, που ερευνά το θέμα σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο.
Οπως τονίζει, οι θύτες των επιθέσεων (βίαιων ή λεκτικών) δεν είναι πολλές φορές οργανωμένοι ακροδεξιοί αλλά καθημερινοί άνθρωποι.
«Στην Ευρώπη δεν καταγράφονται όλα τα εγκλήματα μίσους ως τέτοια από τις αστυνομικές δυνάμεις. Στο Ηνωμένο Βασίλειο αυτό γίνεται εδώ και αρκετό καιρό. Βλέπουμε πλέον μια αύξηση, ενώ υπήρχε πτωτική τάση τα προηγούμενα χρόνια. Κάθε φορά που συμβαίνει μια τρομοκρατική επίθεση στο όνομα του Ισλάμ υπάρχει επίθεση κατά μουσουλμάνων σε βρετανικές πόλεις. Το ίδιο συμβαίνει και όποτε κλιμακώνεται η διένεξη Ισραήλ-Παλαιστίνης έναντι Εβραίων. Νέο φαινόμενο με το Brexit ήταν και οι επιθέσεις σε μετανάστες από την Ανατολική Ευρώπη που δουλεύουν για χρόνια στη Βρετανία και δεν είχαν αποτελέσει στόχο. Με το Brexit υπήρξε αύξηση και ένας ξενοφοβικός δημόσιος διάλογος», τόνισε στην «Εφ.Συν.».
Μια κοινή διαπίστωση ήταν ότι, αν ένα φάντασμα πλανιέται πάνω από την Ευρώπη, αυτό είναι του ρατσισμού, της ξενοφοβίας και του εθνικισμού.
Τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι κάτι που δεν «πουλάει» στο ευρύ κοινό και τα ΜΜΕ και οι 80 εκπρόσωποι ΜΚΟ και δημοσιογράφοι που συμμετείχαν στη συνάντηση συζήτησαν πώς μπορεί να περάσει το αναγκαίο μήνυμα αντίστασης στον εκφασισμό των ευρωπαϊκών κοινωνιών στο ευρύ κοινό και όχι μόνο στους «μυημένους».
Πηγή: http://www.efsyn.gr
