ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Το παρόν σημείωμα δεν φιλοδοξεί να καταγράψει διεξοδικά τη βιβλιογραφία, ελληνική και ξένη, για το φασισμό. Στοχεύει κυρίως να γνωρίσει τον αναγνώστη με τις πιο βασικές, ελληνόγλωσσες κυρίως πηγές για το θέμα. Παρουσιάζονται κλασικές μαρξιστικές πηγές και έργα από την πιο πρόσφατη αστική ιστοριογραφία, ενώ καταχωρούνται και ορισμένες εργασίες για τη σύγχρονη ακροδεξιά και το νεοφασισμό.
Πρόκειται για έργα που προσφέρονται τόσο για ατομική μελέτη από αναγνώστες που επιθυμούν να κατατοπιστούν πάνω στο θέμα, όσο και για αξιοποίηση από προοδευτικούς ερευνητές, είτε ως πηγές για μια ανεξάρτητη μαρξιστική έρευνα, είτε ως αντικείμενο πολεμικής. Ενώ η μαρξιστική έρευνα στο θέμα τα τελευταία χρόνια έχει σχετικά ατονήσει, έχουν δει το φως, λόγω της επιστροφής του φασισμού στο προσκήνιο, αναρίθμητες μελέτες από φιλελεύθερους, κατά κανόνα, αστούς ερευνητές. Αυτές οι μελέτες υποφέρουν από τα συνήθη ελαττώματα της αστικής ιστορικής επιστήμης: στενότητα οπτικής, ανεπαρκής κατανόηση της σύνδεσης του φασισμού με το καπιταλιστικό σύστημα, συγχύσεις ή ταύτιση του μαρξισμού/κομμουνισμού με το σταλινισμό και σε συνέχεια με το φασισμό, στα πλαίσια της οικείας αντίληψης περί «ολοκληρωτισμού». Περιέχουν ωστόσο πολύτιμα ιστορικά στοιχεία και επιμέρους ενοράσεις, ενώ οι καλύτεροι ερευνητές έχουν αντιπαρατεθεί στις προσπάθειες αμφισβήτησης του Ολοκαυτώματος και ωραιοποίησης των ναζί, που προωθεί η συντηρητική και ακροδεξιά πτέρυγα της ακαδημαϊκής κοινότητας. Χρήστος Κεφαλής (Συνεργάτης του Πολιτικού Καφενείου)

Η ελλαδική κοινωνία είχε ήδη διαμορφώσει τις εικόνες της για τους ομοεθνείς της απ’ την άλλη πλευρά του Αιγαίου. Και οι εικόνες αυτές ήταν ήδη αρνητικές απ΄ την εποχή του ’16, που απ’ τη μια το Εργατικό Κέντρο Αθηνών ζητούσε να απαγορευτεί η πρόσληψη προσφύγων εργατών και απ’ την άλλη οι πρωτοφασιστικές ομάδες των «Επίστρατων» του Δ. Γούναρη και του Ι. Μεταξά οργάνωναν το πογκρόμ κατά των προσφύγων ως βενιζελικών.[1]

Το αρνητικό στερεότυπο που είχε δημιουργηθεί στην ελλαδική κοινωνία από τη φιλομοναρχική προπαγάνδα θα επιβεβαιωθεί πλήρως από έναν κορυφαίο διανοούμενο, εκφραστή του βαλκανικού ελληνικού εθνικισμού, τον Ίωνα Δραγούμη, ο οποίος το 1919 θεωρούσε ότι οι Μικρασιάτες, όπως και οι Κρητικοί, ήταν τα όργανα υποταγής της Παλαιάς Ελλάδας στον «αγγλογαλλικό ιμπεριαλισμό».[2]

[Στη φωτογραφία: Το Ανάθεμα κατά του Βενιζέλου το 1916.Η Ελλάδα βρισκόταν στον αστερισμό ενός απόλυτου διχασμού. Τη στιγμή που οι Έλληνες της Ανατολής καταδιώκονταν από τους νεότουρκους στις πατρίδες τους και κατέφευγαν ως πρόσφυγες στην Ελλάδα , την ίδια στιγμή εξαπέλυαν εναντίον τους (ως βενιζελικών) θανατηφόρα πογκρόμ οι «Επίστρατοι» των Μεταξά και Γούναρη στην Αθήνα]

Η αρχική μαζική εγκατάσταση Ποντίων προσφύγων στην Ελλάδα θα σημειωθεί κατά τρία κύματα: κατά την πρώτη φάση της γενοκτονίας στον Πόντο (1916-1918), μετά την αποχώρηση του ελληνικού εκστρατευτικού σώματος από τη Νότια Ρωσία τον Ιούνιο του 1919 και μετά την εκκένωση του Καρς και Αρνταχάν και τη δημιουργία ενός σημαντικού ελληνικού προσφυγικού ζητήματος στη Νότια Ρωσία.[3] Χιλιάδες απ’ αυτούς θα έρθουν στην Ελλάδα την περίοδο 1919-1920. Η κατάσταση όπως αποτυπώνεται στις ανταποκρίσεις της εποχής είναι κακή: «Οι δυστυχείς Καυκάσιοι λιμοκτονούν και πάλιν, παρά τας διαφόρους διαβεβαιώσεις, ότι ελήφθη πάσα φροντίς να μη μένωσι νηστικοί, ότι θα γίνουν πρατήρια, ότι τέλος δεν θ’ αποθάνουν από την πείναν και το κρύο… Μετά φρίκης μανθάνομεν ότι αποθνήσκουν 44 καθ’ εκάστην…. Εμάθομεν ακόμη ότι τα δήθεν Νοσοκομεία των προσφύγων είναι σε αθλία κατάστασιν, υπάρχουν μόνον δύο ιατροί, οι οποίοι μόλις προφταίνουν να πιστοποιούν τους θανάτους, Δεν θέλομεν να είπωμεν περισσότερα, νομίζομεν όμως ότι αν τους παραδίδομεν εις τον Μουσταφά Κεμάλ, θα τους μεταχειρίζετο ίσως καλύτερον…»[4].

ΕΘΝΗ ΚΑΙ ΕΘΝΙΚΙΣΜΟΣ ΑΠΟ ΤΟ 1780 ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ

Παρουσίαση

Τα περισσότερα κράτη πιστεύουν ότι έχουν αρχαία καταγωγή, ένα ιστορικό υπόβαθρο που βοηθά να δημιουργήσουν μιαν ισχυρή εθνική ταυτότητα και περηφάνεια. Εντούτοις, λίγα από τα κράτη που αναγνωρίζουμε σήμερα χρονολογούνται πριν από τον δέκατο ένατο αιώνα. «Το να αλλοιώνεις την ιστορία κάποιου», είπε ένας παλαιότερος ειδικός επί του θέματος, «αποτελεί μέρος του να είσαι έθνος». Αυτό το βιβλίο, που προέρχεται από τη θαυμάσια σειρά διαλέξεων που έδωσε ο Καθηγητής Hobsbawm στο Queen’s University of Belfast το 1985, επιχειρεί να ανιχνεύσει την ιστορία των εθνών και του εθνικισμού κατά τους δύο τελευταίους αιώνες και προσπαθεί να προσεγγίσει την μεταβαλλόμενη ιστορική φύση και σημασία του. (. . .) (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟ

ΜΕΤΕΩΡΟΙ ΧΩΡΟΙ ΤΗΣ ΕΤΕΡΟΤΗΤΑΣ

Παρουσίαση

(. . .) Αν έχει νόημα να αναζητούμε ένα μέλλον της ανθρώπινης χειραφέτησης, σήμερα όσο ποτέ είναι απαραίτητο να διδαχτούμε από τους τρόπους που η ανάγκη όσο και τα όνειρα των ανθρώπων γεννούν μετέωρους χώρους της ετερότητας, καθώς εξερευνούν μικρές και μεγάλες ρήξεις στην τυποποιητική περίμετρο της ζωής τους. Στη δυνατότητα η κατοίκηση να συμβαίνει όχι μόνο στους ασφαλείς χώρους του οικείου αλλά και στους μετέωρους χώρους του έτερου ίσως να κρίνεται το μέλλον. Η αναρώτηση για το χώρο γίνεται έτσι μια αναρώτηση πολιτική. Και στις μορφές του χώρου όπου πλάθονται διαφορετικές σχέσεις με την ετερότητα μπορεί να ανιχνευτούν διαφορετικές προοπτικές για την ανθρώπινη κοινωνία. (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)

ΞΕΝΟΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ - ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ ΓΛΩΣΣΑ κ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΝΤΑΞΗ

Παρουσίαση

. . . Οι δυσκολίες και τα προβλήματα ένταξης των μεταναστών μπορεί να διαφοροποιούνται από χώρα σε χώρα και από κοινωνία σε κοινωνία, επειδή και οι ίδιες οι μεταναστευτικές ομάδες παρουσιάζουν διαφορετικά εθνικά, γλωσσικά, πολιτισμικά, θρησκευτικά και κοινωνικά χαρακτηριστικά, έχουν όμως κοινό παρανομαστή τις σχέσεις που διαμορφώνονται με την κοινωνία υποδοχής και τον βαθμό εξάρτησης αυτής της σχέσης από το βασικό μέσο επικοινωνίας, τη γλώσσα. (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)

ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Παρουσίαση

Οι μετανάστες στην Ελλάδα της αλλαγής του αιώνα συχνά υποδεικνύονται ως αίτιοι (συνήθως αρνητικοί) μιας σειράς φαινομένων της σύγχρονης κοινωνίας. Την ίδια στιγμή στο τραπέζι τίθεται το ζήτημα-αίτημα της αναγνώρισής τους ως υποκειμένων όχι μόνο δικαιωμάτων, αλλά και λόγου. Αυτός ο συλλογικός τόμος με περισσότερες από τριάντα παρεμβάσεις ανασυνθέτει και εμπλουτίζει τη συζήτηση για -και με- τους μετανάστες: από τον επιστημονικό λόγο και το λόγο των μεταναστών και των κοινοτήτων τους μέχρι εκείνο των κινημάτων αλληλεγγύης. Δεν μπορεί έτσι παρά να οδηγήσει στον αναπροσδιορισμό των όρων αυτής της συζήτησης. Με κριτική διάθεση, ανατροπές και ενστάσεις απέναντι στις κυρίαρχες προσεγγίσεις, αναδεικνύει τους μετανάστες σε πολιτικά και κοινωνικά υποκείμενα της ελληνικής πραγματικότητας. (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)

Κεφάλαιο 1

Με την ονομασία «Τάγματα Ασφαλείας» υποδηλώνονται εδώ οι ένοπλοι σχηματισμοί που συγκροτήθηκαν το 1943-44 από τις γερμανικές αρχές κατοχής για την καταπολέμηση των ανταρτών του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ. Σκοπός του όλου εγχειρήματος, όπως αυτός αποτυπώνεται στην επίσημη υπηρεσιακή αλληλογραφία των κατοχικών αρχών, ήταν η υπόθαλψη του ενδοελληνικού εμφυλίου έτσι ώστε να αυξηθεί η ευστοχία των κατασταλτικών μέτρων εναντίον του ΕΑΜ και, το κυριότερο, «να εξοικονομηθεί γερμανικό αίμα». Σύμφωνα με την πασίγνωστη διατύπωση του στρατιωτικού διοικητή της Ελλάδας Αλεξάντερ Λέερ (24.1.44), έπρεπε «να αξιοποιηθεί πλήρως η αντικομμουνιστική μερίδα του ελληνικού λαού, έτσι ώστε να εκδηλωθεί φανερά και να εξαναγκαστεί σε απροκάλυπτη εχθρότητα κατά της κομμουνιστικής μερίδας».

«Η τελευταία μαύρη γάτα» είναι το εκατοστό βιβλίο του Ευγένιου Τριβιζά, το οποίο αποτελεί παράλληλα και το πρώτο του μυθιστόρημα για μικρούς και μεγάλους.

Σε ένα μακρινό νησί, τα μέλη μιας μυστικής αδελφότητας προληπτικών πιστεύουν ότι οι μαύρες γάτες φέρνουν γρουσουζιά και αποφασίζουν να τις εξολοθρεύσουν με δηλητήρια, παγίδες και χίλιους δυο απάνθρωπους τρόπους. Σε λίγο έχουν σχεδόν επιτύχει το σκοπό τους. Μόνο μια μαύρη γάτα απομένει ζωντανή. Τα μέλη της αδελφότητας είναι αποφασισμένα να τη βρουν και να την εξοντώσουν.

Ο συγγραφέας πλάθει ένα μυθικό αλλά και πειστικό κόσμο, με σκοτεινές δολοπλοκίες, εμφύλιες διαμάχες, διαψευσμένες προσδοκίες, ανελέητα κυνηγητά και σπαρταριστούς χαρακτήρες.

Η «Τελευταία Μαύρη Γάτα» καταφέρεται εναντίον του ρατσισμού, της προκατάληψης και της δεισιδαιμονίας.

Πηγη:http://www.protoporia.gr/i-teleytaia-mayri-gata-p-129497.html

 

«Tα παιδιά είναι περίεργα. Kάνουν πολλές ερωτήσεις και περιμένουν συγκεκριμένες και πειστικές απαντήσεις. Δεν μπορεί κανείς να ξεφύγει από τις ερωτήσεις ενός παιδιού. H κόρη μου μου έκανε ερωτήσεις για το ρατσισμό, όταν με συνόδεψε σε μια διαδήλωση εναντίον ενός νομοσχεδίου για τη μετανάστευση. Tα παιδιά έχουν περισσότερο απ’ οποιονδήποτε άλλο τη δυνατότητα να καταλάβουν ότι δε γεννιέται κάποιος ρατσιστής, αλλά γίνεται. Mερικές φορές. Tούτο το βιβλίο, που προσπαθεί ν’ απαντήσει στις ερωτήσεις της κόρης μου, απευθύνεται στα παιδιά, που δεν έχουν ακόμα προκαταλήψεις και θέλουν να καταλάβουν. Όσο για τους μεγάλους που θα το διαβάσουν, ελπίζω ότι θα τους βοηθήσει να απαντήσουν στις ερωτήσεις των δικών τους παιδιών, οι οποίες μπορεί να είναι περισσότερο ενοχλητικές απ’ ό,τι πιστεύει κανείς».
Ταχάρ Μπεν Ζελούν

διαβάστε/κατεβάστε το στο παρακάτω λινκ:

Ιάσων Χανδρινός: Η βία της αριστεράς προέκυψε ως αντίδραση στη θεσμοποιημένη εκστρατεία εξόντωσής της.

Η έρευνα του Ιάσονα Χανδρινού “Το τιμωρό χέρι του Λαού: Η δράση του ΕΛΑΣ και της ΟΠΛΑ στην κατεχόμενη πρωτεύουσα 1942-1944”, πριν ακόμα βρεθεί στο τυπογραφείο των εκδόσεων «Θεμέλιο» απέσπασε το Α’ Βραβείο του Ιδρύματος Βασιλικής και Όλγας Σταυροπούλου.

Αυτό που κατ’ ουσίαν αντιλήφθηκα και συνεχίζω να πιστεύω είναι πως η μεταπολεμική πορεία της Ελλάδας βασίστηκε πάνω στις εμπειρίες του πολέμου και της Κατοχής.

Η μελέτη της δεκαετίας του ’40 έλκει εδώ και δύο δεκαετίες το ενδιαφέρον της ιστορικής κοινότητας. Ωστόσο η ΟΠΛΑ, η πλέον άγνωστη και “καταραμένη” πτυχή του ελληνικού αντιφασιστικού αγώνα, παραμένει στο περιθώριο. Ο 26χρονος ιστορικός Ιάσονας Χανδρινός την τοποθέτησε στο επίκεντρο της έρευνάς του επιδιώκοντας να απαντήσει σε ενοχλητικά όσο και απαραίτητα πια ζητήματα. “Η βία της αριστεράς δεν προκύπτει εν κενώ αλλά απαντά σε μια οργανωμένη και θεσμοποιημένη εκστρατεία εξόντωσής της” μας εξηγεί, επισημαίνοντας παράλληλα ότι πέρα από “δαίμονες και αγγέλους την ΟΠΛΑ οφείλουμε να την αντιμετωπίσουμε πλέον ως μια αμιγώς αντιστασιακή οργάνωση”.